دانلود مقاله بازرسی کار در حقوق ایران word دارای 60 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله بازرسی کار در حقوق ایران word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله بازرسی کار در حقوق ایران word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بازرسی کار در حقوق ایران
بازرسی کار استخراج شده از فصل چهارم قانون کار جمهوری اسلامی ایران مصوب 1369/8/29 می باشد.
اداره کل بازرسی کار در کنار ادارات اجرایی استانها ( سازمان های کار و امور اجتماعی ، اداره بازرسی کار ) به منظور نظارت بر اجرای صحیح قانون کار و آیین نامه های حفاظت فنی و بهداشت کار از طریق مراجعه مستقیم به کارگاههای مشمول این قانون و بازرسی از کلیه قسمتها برای حفظ صیانت نیروی کار و منابع مالی کشور ( کارخانجات ، کارگاهها و . . . ) انجام وظیفه می نمایند .
بازرسان کار به دو شکل دوره ای ، موردی و براساس تقاضای کارگران ، کارفرمایان و مراجع ذیربط درچارچوب وظایف قانونی خود از کارگاههای مشمول این قانون بازرسی می نمایند و خاطر نشان می دارد که گزارش آنان در حکم گزراش ضابطین دادگستری می باشد .
الف ) اهم وظایف بازرسی کار ( ماده 96 قانون کار جمهوری اسلامی ایران )
1- نظارت بر اجرای مقررات ناظر بر شرایط کار به ویژه مقررات حمایتی مربوط به کارهای سخت و زیان آور و خطرناک ، مدت کار ، مزد ، رفاه کارگران و اشتغال زنان و نوجوانان .
2- آموزش مربوط به حفاظت فنی و راهنمایی کارگران ، کارفرمایان و کلیه افرادی که در معرض صدمات و ضایعات ناشی از حوادث و خطرات ناشی از کار قرار دارند .
3- بررسی حوادث ناشی از کار در کارگاههای مشمول این قانون و اظهار نظر در خصوص علل وقوع آنها و ارایه راههای پیشگیری و اعلام نتیجه به مراجع ذیصلاح .
4- بازرسی به صورت مستمر همراه با تذکر اشکالات ، معایب ، نواقص و در صورت لزوم تقاضای تعقیب متخلفان در مراجع صالح .
5- نظارت و پیگیری نسبت به تشکیل کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار در کار گاههای مشمول این قانون
ب ) اهم شرایط و چگونگی حدود اختیارات بازرسان کار :
1- بازرسان کار در حدود وظایف قانونی حق دارند بدون اطلاع قبلی در هرموقع از شبانه روز به موسسات مشمول ماده 85 قانون وارد شده و به بازرسی بپردازند . ( ماده 98 قانون کار جمهوری اسلامی ایران )
2-بازرسان کار حق دارند بمنظور اطلاع که ترکیبات موادی ک کارگران با آنها در تماس می باشند و یا در انجام کار مورد استفاده قرار می گیرند ، به اندازه ای که برای آزمایش لازم است در مقابل رسید ، نمونه بگیرند .
3- کلیه بازرسان کار دارای کارت ویژه با امضای وزیر کار و اموراجتماعی هستند که هنگام بازرسی باید همراه داشته باشند و در صورت تقاضای مقامات رسمی یا مسئولین کارگاه ارائه می شود .( ماده 100 قانون کار جمهوری اسلامی ایران )
4-کارفرمایان و دیگر کسانی که مانع ورود بازرسان کار به کارگاههای مشمول گردند یا مانع از انجام بازرسی ، بازرس کار گردند یا از دادن اطلاعات و مدارک لازم به آنها خود داری نمایند حسب مورد به مجازاتهای مقرر در قانون کار محکوم می شوند .( ماده 104 قانون کار جمهوری اسلامی ایران )
5- هرگاه بازرس کار در حین انجام بازرسی از کارگاههای مشمول احتمال وقوع یا بروز حادثه را نماید باید مراتب را در اسرع وقت به کارفرما یا نماینده وی در کارگاه و به رئیس مستقیم خود اطلاع دهد . رئیس سازمان نیز بر اساس گزارش بازرس کار از مرجع قضایی مربوطه تقاضای لاک و مهر و قرار تعطیل کارگاه یا قسمتی از آن را می نماید .
6- دستور رفع تعطیل توسط مرجع مزبور در صورتی صادر خواهد شد که بازرس کار و یا مسئول ذیربط دادگستری ، رفع نواقص و معایب موجود را تایید نموده باشند . در ایامی که قسمتی یا تمام کارگاه ها به علت فوق تعطیل می شود کارفرما مکلف است مزد کارگران قسمت یا تمام کارگاه را که تعطیل شده است را بپردازند .
فلسلفه وجودی بازرسی کار
با پیشرفت تکنولوژی بتدریج از میزان کارهای دستی کاسته و کارهای ماشینی جایگزین شده اند که در نهایت باعث افزایش روز افزون کارگاه ها و کارخانجات شده اند که با افزایش کارگاه ها و کارخانجات کمبود مسایل مربوط به ایمنی کار و بهداشت صنعتی و ارگونومی احساس گردید . لذا سالیانه در جهان میلیونها نفر دچار خسارت جانی و مالی میگردند. اینگونه حوادث با رعایت قوانین مقررات حفاظت و بهداشت کار در سطح محیط کار باعث کاهش حوادث احتمالی جانی و مالی خواهد گردید .
تایخچه تشکیل بازرسی کار
اولین اقدامات مکتوب در آذر ماه 1302 هجری شمسی توسط والی و حاکم کرمان و سیستان و بلوچستان در حمایت از کارگران قالی باف و احقاق حقوق آنان به اجراء در آمده است . در هر صورت اولین طرح قانون کار در تاریخ 28/2/1325 به تصویب هیات وزیران رسید و بصورت آزمایشی به مرحله اجراء گذاشته شد . در تاریخ 13/5/1325 وزارتخانه جدیدی بنام وزارت کار و تبلیغات تشکیل گردید . که مامور اجرای قانون کار شد .
در تیر ماه 1328 با تصویب مجلس وقت اداره بازرسی کار و حفاظت فنی در سازمان وزارت کار ایجاد گردید . پس از پیروزیی انقلاب اسلامی ایران در سال 1369 با تصویب قانون کار جمهوری اسلامی ایران درمبحث اول از فصل چهارم این قانون به حفاظت فنی و بهداشت کار و در مبحث دوم همین فصل به بازرسی کار پرداخته شده است .
اداره کل بازرسی کار دارای ساختار سازمانی به شرح تصویر کنار می باشد . که هر اداره به شرح وظیفه زیر مشغول انجام وظیفه به احاد جامعه کارگری تحت حمایت قانون کار می باشند.
معرفی
درسال1302 از طرف والی و حاکم کرمان و سیستان و بلوچستان در حمایت از کارگران قالی بافی از نظر حق و حقوق قانونی و ایمنی و بهداشتی، جزای نقدی متخلفین و واحد مربوط به اجرای مقررات صادر و اعلام گردید. سپس در سال 1309 وزارت طرق و شوارع تصویب نمود از اول فروردین ماه 1310 از مزد هریک نفر کارگر در روز یک شاهی و از حقوق کلیه روزمزدها و کنتراتیها صدی دو کسر و به صندوق احتیاط واریز شود و به مصرف درمان کارگرانی که در حین انجام وظیفه بیمار شده یا به پرداخت غرامت به کسانی که در حین انجام وظیفه دچار نقص عضو می شوند، گردد. قبل از تشکیل وزارت کار، وزارت پیشه و هنر مسئول اجرای مقررات کار در کارخانجات و موسسات صنعتی بوده و بدین منظور اداره مستقلی به نام اداره کل کار در وزارتخانه مذکور تاسیس گردید. اولین طرح قانون کار در تاریخ 28/2/1325 و در زمان تعطیلی مجلس به تصویب هیات وزیران رسید و مقرر گردید به طور آزمایشی به مرحله اجرا گذاشته شود و لیکن سازمان کوچک اداره کل کار قادر به حل و فصل امور کارگری نبود. لذا با تصویب هیات دولت در 13/5/1325 وزارتخانه جدیدی به نام وزارت کار و تبلیغات تشکیل و مامور اجرای قانون کار گردید و از بدو تشکیل این وزارتخانه، اداره کل بازرسی زیرنظر تنها معاون وزیر با سه اداره بازرسی، امور حقوقی و همچنین محاکمات در تشکیلات سازمان وزارت کار تاسیس گردید که از دلایل تاسیس این اداره کل علاوه بر مقتضیات و شرایط وقت، نظارت بر اجرای مقررات و الحاق به سازمان بین المللی کار، در آن زمان بود که ایران همزمان با تاسیس در سال 1919 میلادی به این سازمان پیوست و جزء اولین کشورهای ملحق شده به این سازمان بود. اما به دلیل دوره فترت این وزارتخانه تا سه سال بعد اجازه تاسیس نداشت و سرانجام در سال 1328 وزارت کار موجودیت پیدا کرد و در فصل ششم این قانون، کارفرمایان موظف به اجرای آئین نامه های بهداشتی شدند.
بقیه درادامه مطلب
1- دایره بازرسی کار
2- دایره نشریه های حفاظتی
3- دایره امور کارگران زن
4- دایره آزمایشگاهها و نمایشگاه حفاظت فنی
این اداره در مراحل اولیه زیرنظر مدیرکل نظارت کار فعالیت می نمود.
در تشکیلات سازمانی 1329 هیات عالی مستشاری نیز زیرنظر اداره بازرسی کار انجام وظیفه می کرده است و وظایف هیات عالی مستشاری مطالعه آئین نامه های تهیه شده از طرف وزارت کار و در صورت لزوم ارائه پیشنهاد تجدید نظر، مطالعه قانون کار و پیشنهاد طرحهای اصلاحی بوده است. در سال 1332 معاونت دیگری به سازمان وزارت کار اضافه شد که ادارات کل نظارت کار، اداره کل امور بین المللی و اداره بازرسی کار را سرپرستی می نمود. به موجب ماده (1) لایحه حفاظت فنی مورخ 8/5/1334 هیاتی بنام «شورای عالی حفاظت فنی» به سرپرستی وزیر کار یا قائم مقام او تشکیل گردید و هدف از تشکیل آن جلوگیری و تعلیق حوادث حرفه ای و ایجاد وسایل امنیت فردی و اجتماعی در مقابل خطرات ناشی از حوادث کار بود. وظایف این شورا عبارت بود از: تصویب آئین نامه هایی به منظور تامین بهداشت کار، حفاظت کارگران و جلوگیری از وقوع حوادث و همچنین تدوین آئین نامه ها، وظایف و نحوه عمل بازرسان کار، اعضای شورا عبارت بودند از: وزیر کار و معاونین وزارتخانه های کشور، صنایع و معادن، بهداری، رئیس دانشکده فنی دانشگاه تهران و مدیرکل بازرسی کار به عنوان دبیر شورا.
فلسلفه وجودی بازرسی کار
با پیشرفت تکنولوژی بتدریج از میزان کارهای دستی کاسته و کارهای ماشینی جایگزین شده اند که در نهایت باعث افزایش روز افزون کارگاه ها و کارخانجات شده اند که با افزایش کارگاه ها و کارخانجات کمبود مسایل مربوط به ایمنی کار و بهداشت صنعتی و ارگونومی احساس گردید . لذا سالیانه در جهان میلیونها نفر دچار خسارت جانی و مالی میگردند. اینگونه حوادث با رعایت قوانین مقررات حفاظت و بهداشت کار در سطح محیط کار باعث کاهش حوادث احتمالی جانی و مالی خواهد گردید . حفاظت فنی و بهداشت کار در قانون کار 1337: در فصل دهم به موجب مواد 47 لغایت 51 به ترتیب به وظایف شورایعالی حفاظت فنی، آئین نامه داخلی آن، تاسیس کارگاه جدید، وظایف کارفرمایان، احتمال وقوع حادثه و حقوق کارفرمایان اشاره شده است.
بازرسی کار در قانون کار 1337:
در فصل یازدهم در قالب مواد 52 و 53 به اختیارات بازرسان کار اشاره شده است و در تشکیلات سازمانی مصوب 1339 اداره کل بازرسی کار زیرنظر معاون فنی با چهار اداره داخلی تحت عناوین زیر مشغول انجام وظیفه بوده است:
1- اداره میزانهای کار
2- اداره بازرسی کار
3- اداره دبیرخانه شورای عالی حفاظت فنی
4- اداره تهیه برنامه اجرایی
وضعیت بازرسی کار در تشکیلات سازمانی 1344:
در این سازماندهی عنوان اداره بازرسی کار به اداره کل بازرسی و میزانهای کار زیرنظر معاونت فنی تغییر یافته و ادارات زیر مجموعه آن به تعداد 7 اداره توسعه می یابد:
1- اداره امور بازرسی مناطق
2- اداره مراکز تحقیقات حفاظتی و بهداشتی
3- اداره میزانهای کار
4- اداره بهداشت صنعتی
5- اداره تعلیمات حفاظتی
6- اداره عملیات اجرایی
7- اداره دبیرخانه
وضعیت بازرسی کار در تشکیلات سازمانی 1348:
عنوان اداره به اداره کل بازرسی کار اصلاح می شود و ادارات زیر مجموعه آن عبارتند از: 1- اداره میزانهای کار 2- اداره نظارت و هماهنگی کار 3- اداره بهداشت کار 4- اداره مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت وضعیت بازرسی کار در تشکیلات سازمانی 1351: در این دوره مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت از اداره کل بازرسی کار منتزع شده و به عنوان مرکزی مستقل زیرنظر معاون فنی انجام وظیفه می نماید. وضعیت اداره کل بازرسی کار بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی تاکنون: در تشکیلات سازمانی اداره کل بازرسی کار اعم از قبل یا بعد از تصویب قانون کار در سال 1369 تغییرات محسوسی به وجود نیامده است. در مبحث اول از فصل چهارم این قانون به حفاظت فنی و بهداشت کار و در مبحث دوم همین فصل به بازرسی کار پرداخته شده است. هرچند که از نظر وظایف اعم از سازمانی و رسمی و غیرسازمانی و غیررسمی، وظایف متعددی به عهده این اداره کل محول شده است، علی ایحال با عنایت به مراتب فوق الذکر و جایگاه ویژه اداره کل بازرسی کار که تنها اداره ایست که طبق ماده 96 قانون کار تاسیس و حدود وظایف و مسئولیتهای آن مورد تصریح و تایید قرار گرفته است، از طرفی نظارت برحسن اجرای مقررات ناظر به شرایط کار و اکثر مقاوله نامه های الحاقی و ماموریتهای ذاتی و اجرایی نیز به عهده این اداره کل واگذر شده است که در حال حاضر شامل چهار اداره زیر مجموعه می شود:
1- اداره هماهنگی و نظارت بر فعالیت کمیته های حفاظت و بازرسان کار
2- اداره بررسی کارهای سخت و زیان آور و خطرناک
3- اداره تجزیه و تحلیل و بررسی حوادث ناشی از کار
4- اداره تدوین آئین نامه ها و تهیه دستورالعملهای ایمنی
شرح وظائف اداره بازرسی کار
1- بازرسی از کارگاهها در جهت نظارت بر حسن اجرای مقررات قانون کار و آئین نامه های مربوط به ویژه مصوبات شورای عالی حفاظت فنی – مقررات حمایتی مربوط به مدت کار، مزد، رفاه کارگران، اشتغال زنان، کارگران نوجوان، اتباع خارجی، مرخصی، نوبت کاری، کار شبانه، اضافه کاری، کمک هزینه مسکن و خواربار و ایاب و ذهاب کارگران، کمک عائله مندی ، بیمه، پاداش، افزایش تولید و طبقه بندی مشاغل کارگران، همراه با تذکر اشکالات و معایب و نواقص و در صورت لزوم تقاضای تعقیب متخلفان در مراجع صالح 2- بررسی حوادث ناشی از کار و تجزیه و تحلیل آماری آنها
3- راهنمایی و ارشاد و آموزش کارگران و کارفرمایان و کلیه افرادی که در معرض ضایعات و خطرات ناشی از کار قرار دارند.
4- راهنمایی و ارشاد کارگران و کارفرمایان و کارآموزان در زمینه قانون کار و آئین نامه های حفاظت فنی و بهداشت کار
5- ارائه پیشنهادات لازم در خصوص تهیه و تدوین آئین نامه های حفاظت فنی و بهداشت کار مناسب با تحولات و پیشرفت های تکنولوژی
6- بررسی نقشه های ساختمانی موضوع ماده 87 قانون کار جمهوری اسلامی ایران
7- بازرسی از کارگاهها در خصوص صدور پروانه بهره برداری
8- بازرسی از شرکتهای خدماتی به منظور بررسی صلاحیت و بعد از اخذ صلاحیت
9- بازرسی و تحقیق در خصوص پرونده های ارجاعی از مراجع حل اختلاف و یا سایر مراجع ذیصلاح
10- بازرسی از کارگاههای خانوادگی با مدنظر قرار دادن تبصره ماده 98 قانون کار جمهوری اسلامی ایران 11- بازرسی از کارگاهها در خصوص مشاغل سخت و زیان آور
12- بازرسی موردی از کارگاهها بنا به درخواست کارگران و کارفرمایان و یا سایر مراجع ذیصلاح
13- تشکیل و فعال سازی کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار موضوع ماده 93 قانون کار و شرکت در جلسات کمیته مذکور و بررسی صورتجلسات آنها
14- شرکت درجلسات مراجع حل اختلاف قانون کار به عنوان مطلع و کارشناس
15- شرکت در جلسات مراجع قضائی و انتظامی به عنوان کارشناس
معرفی قسمتهای مختلف اداره بازرسی کار:
1- رئیس اداره بازرسی کار: – ایجاد هماهنگی بین کلیه واحد های مستقر در اداره بازرسی کار استان – ارجاع مکاتبات به کارشناسان بازرس کار و نظارت بر روند کاری آنها – برنامه ریزی جهت انجام بازرسی ادواری از کارگاهها توسط کارشناسان بازرس کار بمنظور نظارت بر حسن اجرای قانون کار و آئین نامه های مربوطه – شرکت در جلسات مختلف اداری و عضویت در کمیته های تخصصی اداری
2- دبیرخانه اداره بازرسی: این واحد پس از وصول نامه یا درخواست ها ابتدا آنها را ثبت می نماید و بعداً با ارجاع آن به کارشناس مربوطه تعیین شده از سوی رئیس اداره بازرسی کار بررسی های لازم صورت گرفته و پس از تهیه و آماده شدن گزارش نتیجه از طریق دبیرخانه به مرجع صدور نامه اعلام میگردد.
3- واحد بازرسی ادواری از کارگاهها: کارشناسان بازرسان کارطبق برنامه های زمانبدی اعلام شده اداری ، در راستای نظارت بر اجرای صحیح مقررات قانون کار و آئین نامه مربوطه از واحدهای کارگری استان بازرسی به عمل آورده و مراتب نقص و اشکالات را همراه با تذکر طی ابلاغیه ی رفع نقص به کارفرما اعلام می نماید و پس از مدت و مهلت مقرر مجدداً برای پیگیری نواقصات اعلامی به منظور رفع و برطرف نمودن آن به کارگاه مربوطه مراجعه می نمایند. بدیهی است که در صورت عدم برطرف نمودن نقص اعلامی تقاضای تعقیب متخلفان را از مراجع قضائی خواهد نمود و یا در صورت تشخیص احتمال وقوع حادثه و یا بروز خطر در کارگاه طبق ماده 105 قانون کار اقدام خواهد نمود.
4- واحد بازرسی شرکتهای خدماتی: بازرسان کار در این واحد نیز از شرکتهای خدماتی و پشتیبانی به منظور نظارت بر اجرای صحیح قانون کار و آئین نامه های مربوطه بازرسی کرده و مراتب نقص یاتخلف از قانون کار وآئین نامه مربوطه را گزارش نموده و وفق مقررات اقدام می نمایند.
5- واحد بازرسی در خصوص صدور پروانه بهره برداری کارگاهها: در این قسمت متقاضیانی که تقاضای اخذ پروانه بهره برداری را دارند طی معرفی سازمان یا ارگان مربوطه به اداره کل، موضوع توسط کارشناسان بازرس کار بررسی شده و با انجام بازرسی از کارگاهها در صورتی که کارگاه وفق مقررات احداث شده باشد مراتب را با نظر ثبت به مرجع صدور پروانه بهره برداری اعلام نمایند در صورتیکه کارگاه منطبق باموازین قانون کار و آئین نامه های مربوطه نباشد موضوع بانظر مخالف به مرجع صدور پروانه بهره برداری اعلام میشود
6- واحد بررسی حوادث ناشی از کار: در این قسمت بازرسان کارحوادث ناشی از کار اتفاق افتاده در کارگاهها که از طریق مراجع قضایی یا انتظامی و یا کارگر و یا کارفرما و یا سایر مراجع ذیصلاح به اداره بازرسی کار اطلاع داده می شود ، پس از طی مراحل اداری در اسرع وقت بررسی، گزارش مربوطه را تهیه و به مراجع ذی صلاح ارسال میگردد.
7- واحد آموزش حفاظت فنی و بهداشت کار : در این قسمت با همکاری کارشناسان بازرس کار و مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت و بهداشت کار،کلاس آموزشهای مربوط به قانون کار و آئین نامه های حفاظت فنی و بهداشت کار و مسائل ایمنی در کارگاهها و یا در مرکز تحقیقات و تعلیمات و حفاظت و بهداشت کار و یا در محل اداره کل برگزار می گردد.
8- واحد کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار: بازرسان کار در این قسمت بابررسی وشناسائی کارگاههای واجد شرایط تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کاروبازرسی از آنها، به منظور جلب مشارکت کارگران و نظارت بر حسن اجرای مقررات حفاظتی و بهداشتی در محیط کار و پیشگیری از حوادث و بیماریها در کارگاهها، نسبت به تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار درواحدهای کارگری اقدام می نمایندوهمچنین صورتجلسات ارسالی مربوط را بررسی نموده و نقطه نظرات وپیشنهادات حفاظتی و ایمنی لازم را ارائه نموده ودر صورت نیازکارشناسان مربوطه در جلسات ماهیانه کمیته حفاظت شرکت نمایند.
9- واحد بررسی نقشه های ساختمانی:
ماده 87- اشخاص حقیقی و حقوقی که بخواهند کارگاه جدیدی احداث نمایند ویا کارگاههای موجود را توسعه دهند ، مکلفند بدواً برنـــــــامه کار و نقشه های ساختمانی و طرحهای مورد نظر را از لحاظ پیش بینی در امــــر حفاظت فنی و بهداشت کار، برای اظهار نظر و تایید به وزارت کار وامــــور اجتماعی ارسال دارند . وزارت کار وامور اجتماعی موظف است نظـــرات خو درا ظرف مدت یک ماه اعلام نماید . بهره برداری از کارگاههای مزبور منوط به رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی خواهد بود. 1- تحویل دعوت نامه به کارفرما در محل کارگاه ساختمانی 2- بر اساس زمان مقرر کارفرما مدارک ذکر شده در داخل دعوتنامه را به بازرس کار مربوطه در سازمان کار و امور اجتماعی استان تحویل می نماید . 3- مدارک شامل نقشه های تایید شده توسط مهندس محاسب ساختمانی ، تاسیسات مکانیکی و برقی ، جانمایی چیدمان ماشین آلات ، مجوز ساخت از شهرداری 4- معرفی مهندس ناظر ساختمان به سازمان کار و امور اجتماعی استان اداره بازرسی کار 5- بررسی نقشه ها توسط بازرس کار و در صورت مشاهده نواقص در نقشه دریافتی ، گزارش به رئیس اداره بازرسی کار سازمان کار وامور اجتماعی استان و اعلام کتبی توسط رئیس سازمان کار و امور اجتماعی استان 6- رفع نواقص اعلام شده توسط سازمان کار و امور اجتماعی توسط کارفرما 7- تحویل نقشه اصلاح شده توسط کارفرما 8- پرداخت مبلغ بررسی نقشه براساس تصویب هیات وزیران مورخ 5/2/1375 مطابق تعرفه موضوع ماده 67 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین 9- بررسی و اظهار نظر در مورد نقشه هی ساختمانی کارگاههای تازه تاسیس یافته و توسعه بنا کارگاههای موجود موضوع ماده 87 قانون کار جمهوری اسلامی ایران به ازاء هر مترمربع 1875 ریال . تحویل مفاصا حساب از سازمان کار و امور اجتماعی به کارفرما در قبال تحویل فیش پرداختی مبلغ مذکور .
10- واحد بازرسی و تحقیق در خصوص پرونده های ارجاعی از مراجع حل اختلاف: در این قسمت پرونده های ارجاعی از مراجع حل اختلاف پیش بینی شده در قانون کار (هیأت تشخیص و هیأت حل اختلاف) با اعزام کارشناسان بازرس کارمورد تحقیق و بازرسی قرارگرفته و گزارش لازم تهیه وارائه می گردد.
11- واحد بررسی و تطبیق مشاغل سخت و زیان آور و بازنشستگی پیش از موعد
12- واحد بازرسی در خصوص اشتغال اتباع بیگانه : کارشناسان بازرس کار در این قسمت در راستای اجرای ماده 181قانون کار از کارگاههایی که بیشتر احتمال حضور کارگر تبعه بیگانه میرود، بازرس می رود وبازرسی بعمل آورده ودرصورت مشاهده اشتغال غیرمجاز اتباع بیگانه مراتب را به مراجع ذیصلاح اعلام نموده تا وفق مقررات اقدام گردد. بازرسی در این خصوص به صورت مشترک با همکاری نیروی انتظامی نیز صورت می گیرد.
13- واحد بازرسی در خصوص محواشکال کار بد کودک : کارشناسان در این قسمت بادر نظر گرفتن ماده 79 قانون کار از کارگاههایی که بیشتر احتمال حضور وکار کودک وجود دارد بازرسی بعمل آورده و در صورت کارکرد کودکان مراتب گزارش شده و اقدامات قانونی لازم بعمل می آید.
14- واحد بررسی و تحقیق در زمینه آئین نامه های حفاظت فنی و بهداشت کار: در این قسمت متناسب با تحولات و پیشرفتهای لازم آئین نامه های حفاظت فنی و بهداشت کار مطالعه شده و پیشنهادات لازم جهت اصلاح و تصویب آئین نامه های جدید به اداره کل بازرسی کار اعلام می گردد،تا موضوع باتهیه پیش نویس آئین نامه در شورایعالی حفاظت فنی مطرح و پس از تأئید و تصویب وزیر به صورت آئین نامه جدید با درج در روزنامه رسمی وفق مقررات به مرحله اجرا در آید.
15- کارشناسان بازرسی کار: پاسخگوئی به کلیه مکاتبات اداری، استعلامها در خصوص قانون کار، بازرسی ادواری وموردی از کارگاهها، تهیه گزارش لازم، تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار، بررسی صورتجلسات کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار،وشرکت در جلسات کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار، بررسی حادثه ناشی ازکارو تهیه گزارش لازم وارسال آن به مراجع ذیصلاح، بازرسی در خصوص محواشکال کار بدکودک و اشتغال غیرمجاز اتباع بیگانه، بازرسی از شرکتهای خدماتی قبل و بعد از اخذ صلاحیت، بازرسی در خصوص مشاغل سخت و زیان آور، بازرسی درخصوص اجرای ماده 87 قانون کار، صدور پروانه کسب یا بهره برداری درخواست تعطیلی تمام یا قسمتی از کارگاهها وفق ماده 105 قانون کار. شرکت در جلسات مختلف مراجع قضائی و انتظامی و مراجع حل اختلاف پیش بینی شده در قانون کار، شرکت در همایشها و دوره های آموزشی، شرکت در جلسات توجیهی بمنظور تشکیل ، کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار جلسات بدوی کمیته های سخت و زیان آور. جلسات تجدید نظر کمیته های سخت و زیان آور، جلسات استانی بازرسی کار و سایر جلسات مرتبط . و پاسخگوئی و مشاوره به ارباب رجوع و راهنمایی موارد تخصصی مراجعین از وظایف این واحد می باشد.
در تیرماه 1328 با تصویب مجلس وقت اداره بازرسی کار و حفاظت فنی در سازمان وزارت کار با دوایر زیر ایجاد گردید:
همچنین اهم شرایط و حدود اختیارات بازرسان کار به شرح زیر می باشد:
1- بازرسان کار در حدود وظایف قانونی حق دارند بدون اطلاع قبلی در هرموقع از شبانه روز به موسسات مشمول ماده 85 قانون وارد شده و به بازرسی بپردازند. (ماده 98 قانون کار جمهوری اسلامی ایران)
2- بازرسان کار حق دارند بمنظور اطلاع از ترکیبات موادی که کارگران با آنها در تماس می باشند و یا در انجام کار مورد استفاده قرار می گیرند ، به اندازه ای که برای آزمایش لازم است در مقابل رسید ، نمونه بگیرند .
3- کلیه بازرسان کار دارای کارت ویژه با امضای وزیر کار و اموراجتماعی هستند که هنگام بازرسی باید همراه داشته باشند و در صورت تقاضای مقامات رسمی یا مسئولین کارگاه ارائه می شود. ( ماده 100 قانون جمهوری اسلامی ایران )
4- کارفرمایان و دیگر کسانی که مانع ورود بازرسان کار به کارگاههای مشمول گردند یا مانع از انجام بازرسی ، بازرس کار گردند یا از دادن اطلاعات و مدارک لازم به آنها خود داری نمایند حسب مورد به مجازاتهای مقرر در قانون کار محکوم می شوند. ( ماده 104 قانون کار جمهوری اسلامی ایران )
5- هرگاه بازرس کار در حین انجام بازرسی از کارگاههای مشمول احتمال وقوع یا بروز حادثه را نماید باید مراتب را در اسرع وقت به کارفرما یا نماینده وی در کارگاه و به رئیس مستقیم خود اطلاع دهد . رئیس سازمان نیز بر اساس گزارش بازرس کار از مرجع قضایی مربوطه تقاضای لاک و مهر و قرار تعطیل کارگاه یا قسمتی از آن را می نماید.
6- دستور رفع تعطیل توسط مرجع مزبور در صورتی صادر خواهد شد که بازرس کار و یا مسئول ذیربط دادگستری ، رفع نواقص و معایب موجود را تایید نموده باشند . در ایامی که قسمتی یا تمام کارگاه ها به علت فوق تعطیل می شود کارفرما مکلف است مزد کارگران قسمت یا تمام کارگاه را که تعطیل شده است را بپردازند.
تاریخچه وحقوق کار در ایران
در ایران نیزمانند همه کشور های جهان آغاز پیدایش حقوق کار زمانی است که مالکیت وسایل تولید از نیروی کار جدا شده و نیروی کار به ازای دریافت مزد تابع کارفرما شد .حقوق کار در دوره ایران باستان براساس اسنادی که از طریق لوح های دولتی زمان داریوش هخامنشی در تخت جمشید به دست آمده است مبتنی بر قوانین و مقرراتی بوده است که حداقل در زمینه نظام دستمزدی،نشان از نوعی حقوق کار دولتی دارد .(برای اطلاع از چکونگی نظام دستمزدی درایران باستان مطالعه کتاب «از زبان داریوش »ترجمه دکتر پرویزرجبی صفحات 36 تا 45 مفید خواهد بود ) اما به جز این دوره تاریخی در بیشتر موارد حقوق کار بیشتر مبتنی بر حقوق کار کارفرمایی بوده است و علی الظاهر از اصل آزادی ارده طرفین درانعقاد قرارداد گفته می شده است اما در عمل آزادی مطلق در عقد قرارداد برای کارفرما حرف اول وآخر را می زده است .این نوع حقوق کار تا قبل از تصویب اولین قانون کار درایران ادامه داشته است .در پاره از اوقات بنا به دلایلی رعایت حقوق کار برای کارفرمایان الزامی شده است که این وضعیت بسیار ناپایدار و شکننده بوده است مثلا درآذز سال 1302 والی کرمان در حمایت از کارگران قالی باف فرمانی صادر می کند که برابر با آن فرمان :
1- ساعت کار کارگرات قالی باف باید به 8ساعت در روز کاهش یابد
2- روز جمعه و تعطیلات رسمی کارگران مزد داشته باشد ودر صورت کار مزدی برابر مزد روزانه دریافت کنند
3- پسران کمتر از 8سال و دختران کمتر از 10سال در این کارگاه ها به گار گمارده نشوند
4- کارگاه ها درزیر زمین یا اتاق های نمناک احداث نشوند ودر اکارکاه دریچه ای رو به آفتاب باشد تا نور خورشید از آنجا به درون بتاید
5- کارفرما کارگر بیمار را به کار نگمارد
6- کارگران کارگاه مختلط نباشند
اجرای این فرمان به شهربانی سپرده شده بود و کارفرمایان متخلف جریمه ای بین 10تا 50تومان جریمه و از یک تابیست روز زندان در نظر گرفته شده بود . ظاهرا زمینه انتشار این فرمان براساس گزارش کنسول انگلستان از شرایط کارگاه های قالی بافی به سازمان بین المللی کار و متعاقب آن دخالت این سازمان در این خصوص بوده است بعضی ازحقوق دان ها برای این فرمان وجاهت و صلاحیت قانونی قایل نیستند و دلیل شان اینست که حق قانونگذاری فقط در اختیار قوه قانونگذاری است.
به هرحال این فرمان نشانگر آنست که تا قبل از این تاریخ هیچ حقوقی برای کارگران در نظر گرفته نمی شده است .و تلاش های نمایندگان مجالس قانونگذاری هم در این باره نتیجه بخش نبوده است اولین تلاش ها برای برقراری حقوق کار را می توان در مجلس چهارم شورای ملی دید . در مذاکرات مجلس چهارم شورای ملّی در دوم بهمن 1300 شمسی سلیمان میرزا به نمایندگان پیشنهاد می کند تا مجلس قانونی را برای کار و کارگری تصویب کند.در پاسخ به این پیشنهاد سید یعقوب انوار شیرازی نماینده ی محافظه¬کار شیراز در مجلس مخالفت خود را این طور بیان می کند: «هنوز در ایران کارگر نداریم، تمام کار فرما هستند ولی اگر خدا خواست و مملکت ما اهمیت پیدا کرد و باب تجارت و زراعت مفتوح شد و کارخانجاتی پیدا شد،آن وقت قانون روابط بین کارگر و کار فرما روی کار خواهد آمد اما حالا نه کارگر داریم نه کارخانه نه راه آهن داریم که کارگر داشته باشیم. تمام توجهات بنده این است که امنیت در سراسر ایران بر قرارو حکم فرما گردد.ملت ازدولت امنیت مالـی و جانی می خواهد.» سلیــمان میــرزا در پاسخ می گوید: «امنیت وقتی است که حقوق مردم مطابق قانون اساسی محفوظ باشد والا امنیت معنی ندارد.»
این¬که سخنان نماینده محافظه¬کار مجلس تا چه اندازه نادرست بوده است را می¬توان با مطالعه سند زیر دریافت:
(گزارش سید محمد دهگان رییس شورای متحده¬ی اتحادیه های کارگری ایران به دفتر اجرایی بین الملل سندیکا های سرخ)
نخستین اتحادیه های کارگری 1907 میلادی(1286 خورشیدی) در تهران تاسیس شد . این اتحادیه توسط کارگران چاپخانه ها تاسیس شد .این اتحادیه پس ازیک اعتصاب چهارده روزه در 1918 (1298 خورشیدی) موفق گشت از طریق تحمیل تایید دولت از قرارداد دسته جمعی،در وضع اقتصادی کارگران بهبودهایی چند را ایجاد کند. مهمترین دستاورد این اعتصاب عبارت بود از هشت ساعت کار در روز و پرداخت مزد اضافه کار . این پیروزی کارگران چاپخانه ها که تحت سازماندهی اتحادیه صورت پذیرفت موجبات تاسیس سایر اتحادیه¬های کارگری را فراهم آورد . بزودی،یعنی در سال 1919(1299خورشیدی)اتحادیه¬کارگران نساجی – کارگران مغازه ها- واتحادیه کارگران خباز ودیگر اتحادیه ها به¬وجود آمدند در حال حاضر درتهران 10اتحادیه کارگری وجوددارد. برعضویت آنان روز به¬روز افزوده می¬گردد. این اتحادیه ها دریک شورای اتحادیه های کارگری متحد شده اند که¬در آن از هریک از اتحادیه ها 3نماینده شرکت دارند. همچنین اکنون در ایالات نیزجنبش گسترش یافته است. در خارج از تهران سندیکاهای کارگری در انزلی، رشت، تبریز وقم نیز یافت می¬شوند . نگاره زیر تعداد اعضای اتحادیه ها را به دست میدهد .
تهران باجمعیت 200هزار نفری و 30هزار کارگر :
اتحادیه خبازان 3000 کارگر
اتحادیه خبازان 2000 کارگر
اتحادیه کفاشان 1800 کارگر
اتحادیه کارمندان پست و تکگراف 270 کارگر
اتحادیه قناد ها 300 کارگر
اتحادیه چاپخانه 180 کارگر
اتحادیه شاگردمغازه ها 350 کارگر
اتحادیه¬کارمندان¬تجارتخانه¬ها (میرزا بنویس¬ها) 250 کارگر
اتحادیه کارگران زردوزی 150 کارگر
درتبریز با 200هزار سکنه و 30هزارکارگر ، اتحادیه های کارگری 2هزار عضو دارند.باید یادآور شد که سازمان تبریز ماهیت خالصاً کارگری ندارد این سازمان بیشتر به یک حزب سیاسی شباهت دارد .
در رشت با 40 هزار سکنه و 15هزار کارگر،اتحادیه کارگران چاپخانه ها، کلاه دوزان و کفاشان3500(3000) عضو دارند.در انزلی و حومه آن اتحادیه کارگران ماهیگیر 3هزار عضو دارند که30درصد آنها را کارگران روس تشکیل میدهند. اتحادیه کارگران بندر 200عضو دارد و رویهم¬رفته تعداد کارگران در انزلی به 10هزار بالغ میگردد.
به¬طوری¬که ازآمار بالا مستفاد می¬شود درمدت کوتاهی درایران 20هزار کارگر در اتحادیه¬های کارگری سازمان داده شده¬اند. وضع اقتصادی کارگرن بسیار سخت است و همین¬امر است که انکشاف سریع سندیکاها را توضیع میدهد. علاوه براین درتهران و تبریز و چندشهر دیگر حکومت نظامی برقراراست . علیرغم این ها اتحادیه های کارگری می¬کوشند از طریق اعتصاب وضع کارگران را بهبود بخشند (در شش ماه گذشته چهار اعتصاب رخ داده است : اعتصاب خبازان،چاپچی ها،کارمندان،خرازان وپست-خانه¬ها. اگر توجه گرددکه سندیکاهای ایران که بودجه اعتصابی ندارند و تهران وتبریز ورشت مداوماً در اوضاع و احوال حکومت نظامی بسر می¬برند، باید پذیرفت که خود اعلام اعتصاب پیروزی بزرگی برای اتحادیه های ایران است) .
صدر شورای بین¬الاسندیکایی ایران* ، عضو کمیته مرکزی
سید محمد دهگان
همچنین با مطالعه مختصری از زندگی کارگران در سال های استقرار کمپانی نفت جنوب (طی سال های 1910 تا 1930 میلادی )به وسیله یکی از کارگران آبادان گزارش شده است می توان به نادرستی گفته های آن نماینده پی برد(به نقل از نشریه پیکار شماره6 سال 1931)
«شرایط کار فابریک هاچه در سابق و چه حالیه حقیقتا سخت و تحمل¬نا پذیر است. کم تر روزی اتفاق می¬افتد که ده یا پانزده کارگر تلف نشود مثلا وقتی¬که کارگر مشغول کشیدن سیم الکتریک است برای او دستکش مخصوص که باید او را حفظ کند، نمی دهند. هم چنین به واسطه این که متخصصین انگلیسی آن طوری که باید به کارگران دستور بدهند که آن ها خود را از صدمه حفظ نمایند خود داری می کردند، به همین علل در روز چندین نفر بی دست وپا گردیده و یا تلف می¬گردند. مثل این-که این¬گونه منظره برای انگلیسی ها به منزله تفریحی است. قیمت مزد کارگر به قدری ارزان است که انگلیسی ها مجبور نبودند برای برداشت منافع ماشین های نوخریده و به کار بیندازند، زیرا تمام منافع منظوره را با زور سرپنجه¬ی کا رگر بیرون می آ ورند. در 1913 یکی از کشتی های باری نمره یک دچار حریق گردید و13 نفر از کارگران به این واسطه طعمه ی حریق شدند و سوختند و برای اطفاء حریق، کمپانی آلت اطفائیه نداشت که جلو گیری نماید در 1920 بارکش نمره هفت غرق گردیدو 12 نفر کارگر ایرانی تلف شدند و تا امروز هم بیـرون کشیدن ماشیـن ها بـدون تلف شدن یک الی دو کارگر صورت نمی گیرد…»
ازمشاهده ومطالعه اسناد تاریخی نیز می توان دریافت که تلاش هایی نیز ازسوی اولین نهاد های سیاسی برای تبیین وتصویب و برقراری حقوق کار درایران انجام می¬شده است . به عنوان مثال جمعیت اجتماعیون ایران پس از کودتای 1299 و پیش از به قدرت رسیدن رضا خان در تهران تشکیل شد و مرامنامه ای را درسال 1301 منتشر کرد که در 10 بخش برنامه خود را اعلام کرده است در بخش هشتم این مرام نامه تحت عنوان قوانین کارگران به 19 ماده میپردازد ( اسناد تاریخی -کتاب جمعه –شماره 10 ) به این ترتیب:
1- محدود کردن کار درشبانه روز به 8ساعت
2- تعطیل اجباری یک روز در هفته با پرداخت مزد
3- منع کارهای خلاف حفظ الصحه*
4- منع کار در شب از ساعت 9 الی 6صبح به غیر از موسساتی که در آن شب کاری به موجب تصدیق سندیکای کارگران لازم است و اجرت آن دوبرابر روز است
5- قدغن کردن کار اطفال خردسال
6- منع پرداخت مزد یومیه با اجناس که بر خلاف رضایت و مصلحت کارگر باشد و تعویق حقوق بیش از یک هفته
7- ممنوع بودن کسر مزد به هر عنوان
8- تفتیش دولتی ومحلی به توسط مفتشین در فابریک ها و موسسات کارگرات برای نظارت در اجرای قوانین حرفه صنعتی و مسایل صحی **(اشتراک کار نمایندگان کار کارگران بامفتشین )پرداخت یک کمک خرج به نمایندگان کارگران که مامور تفتیش هستند.
9- خدمت صحی مجانی** * برای کارگران به حساب صاحب کارخانه و پرداخت مزد و اجرت یومیه در مواقع حادثه یا بیماری.
10- مسوول قراردادن صاحبان کارخانه را برای اجرای مقررات حرفه و مشاغل.
11- تاسیس محاکم مختلط از کارگران و کارفرمایان برای تسویه مناقشات داخلی. ****
12- تشکیل دفاتر مشاغل مجانی در حومه های بلدی برای تهیه کار به جهت بیکارن. ****
13- وادار نمودن بلدیه ها برای ایجاد منازل ، ارزاق، آشپزخانه، کتاب خانه، تفرجگاه و نمایشگاه و کلاس های شبانه به جهت کارگران.
14- تعیین اجرت مناسب با معیشت ضروری و وضع قانون مزد و مزدوری برای زارع و کارگران.
15- وضع قانون مزد تعطیلاتی که بدون تقصیر کارگر و به واسطه اهمال صاحب کار و حاضر نیودن اسباب کار فراهم می شود و همچنین حق مزد یک ماهه برای کسانی که بدون سببی اخراج می شوند.
16- منع انتفاع مباشرین و سرکارگررها از اجرت کارگر. *****
17- وضع قانون منع رقابت های مضر به حال کارگر و زارع.
18- تاسیس صندوق های تقاعدی برای کمک به کارگرانی که مریض شده یا به واسطه مرض یا نقص اعضا یا پیری ضعیف گردیده وبه کلی از کار عاجز می¬شوند. ******
19- تاسیس صندوق امدادی برای مساعدت ایام بیکاری کارگرانی که کارپیدا نکرده و یابه علل موجه به اعتصاب قیام می کنند.
* کارهای خلاف الصحه یعنی کارهایی که به سلامت کارگر آسیب می رساند.
**منظور از متن ماده 8 موضوع بازرسی ایمنی و بهداشتِ کار است که برعهده بازرسان دولتی است و در صورتی که نمایندگان با این بازرسان در بازرسی محل کار و گارگاه همکاری داسته باشند به خاطر این همکاری دولت به آنان مزد بپردازد .
***منظور از ماده 9 معاینات پزشگی رایگان بوده است.
****منظور از تاسیس محاکم مختلط هیات¬های حل اختلاف با ترکیبی ازنمایندگان کارگران وکارفرما است.
*****منع انتفاع مباشرین و سرکارگرها به معنی جلوگیری از باج خواهی این مقام ها از کارگران است که درگذشته بسیار معمول بوده است.
****** صندوق تقاعدی همان صندوق بازنشستگی است
بدین ترتیب می توان دریافت که زمینه لازم برای برقراری حقوق کار تحت تاثیر شرایط پس از انقلاب مشروطه و تسلط استثمارگران انگلیسی از طریق کمپانی های نفتی و متاثر از رویداد های ناشی از تحولات در کشور همسایه شمالی ، در کشور ما فراهم شده بود و ادامه بیدادگری های رژیم استبدادی و غارتگری های استعمارگران، تلاش کارگران و زحمتکشان برای دستبابی به این نیاز جدی و فوری را بیشتر دامن زد .
اولین نشانه های پذیرش حقوق کار ازسوی دولت در سال 1307 در قانون مدنی دیده شد . این مقررات در باره اجاره اشخاص وضع شده است که شامل مواد 512 تا 515 قانون مدنی است که این مواده بر روابط اجیر(کارگر) و مستاجر(کارفرما) نظارت دارد حال ببینیم این مواد چه می گویند :
ماده 512 قانون مدنی :در اجاره اشخاص کسی که اجاره می کند مستاجر وکسی که مورد اجاره واقع می شود اجیر یا مال الاجاره اجرت نامیده میشود
ماده 513 قانون مدنی :اقسام عمده اجاره از قرار زیر است
1- اجاره خدمه وکارگران از هر قبیل
2- اجاره متصدیان حمل ونقل اشخاص یامال التجاره ، اعم از راه،خشکی یا آب وهوا
ماده514 قانون مدنی: خادم یا کارگر نمی تواند اسیر شود مگر اینکه برای مدت معینی یا برای انجام کار معینی
ماده515 قانون مدنی: اگر کسی بدون تعیین مدت اجیر شود ، مدت اجاره محدود خواه بود به مدتی که مزد از قرار آن معین شده است ،بنابراین اگر مزد اجیر از قرار روز یا هفته یا ماه یا سالی فلان مبلغ معین شده باشد مدت اجاره محدود به یک روز یا یک هفته یا یک ماه یا یک سال خواهد بود و پس از انقضای مدت مزبور اجاره برطرف میشود ولی اگر پس از انقضای مدت ، اجیر به خدمت خود دوام دهد و موجر اورا انکار دارد، اجیر نظر به مراضات حاصله به همان طوری که در زمان اجاره بین او وموجر مقرر بود ، مستحق اجرت خواهد بود .
حالا در نظر بگیریم که این مقررات تنها قوانین موجود و شدت استثمار و بهره کشی همانگونه که در بالا آمد به حدی بوده است که روزانه در شرکت نفت جنوب چند کارگر دچار آسیب های حین کار می¬شدند ویا در اثر حوادث می مردند و کمپانی انگلیسی بنا براین مقررات هیچ تعهدی درقبال آنان نداشت . در چنین شرایطی بسیار منطقی است که برنامه«جمعیت اجتماعیون ایران» مورد توجه کارگران و زحمتکشان قرار گیرد و به برنامه عمل آن ها در مبارزه برای بهبود شرایط زندگی بدل شود .
قانون کار که در تاریخ 2/7/1368 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و مواد ی از آن مورد اختلاف مجلس و شورای نگهبان قرارگرفته و در جلسات متعدد محمع تشخیص مصلحت نظام بررسی و با اصلاح موارد اختلافی و حسب ضرورت پس از کسب مجوز از مقام معظم رهبری با اصلاح و تتمیم مواد ی دیگر ، مشتمل بر دویست و سه ماده و یکصد و بیست و یک تبصره در تاریخ بیست و نهم آبان یکهزار و سیصد و شصت و نه به تصویب نهائی مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده و طی نامه شماره 8840/267/ق مورخ 9/10/1369 مجمع به ریاست جمهوری واصل شده به پیوست جهت اجراء ابلاغ می گردد .
رئیس جمهور – اکبر هاشمی رفسنجانی
قانون کار
فصل اول – تعاریف کلی و اصول
ماده 1 – کلیه کارفرمایان ، کارگران ، موسسات تولیدی ، صنعتی ، خدماتی وکشاورزی مکلف به تبعیت از این قانون می باشند .
ماده 2 – کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق السعی اعم از مزد ، حقوق ، سهم و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می کند .
ماده 3 – کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست و به حساب او در مقابل دریافت حق السعی کار می کند . مدیران و مسئولان و به طور عموم کلیه کسانیکه عهده دار کارگاه هستندنماینده کارفرما محسوب می شوند و کارفرما مسئول کلیه تعهداتی است که نمایندگان مذکور در قبال کارگر به عهده می گیرند . در صورتیکه نماینده کارفرما خارج از اختیارات خود تعهدی بنماید و کارفرما آنرا نپذیرد در مقابل کارفرما ضامن است 0
دانلود مقاله فقر و جدایی نژادی در مراکز شهری word دارای 40 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله فقر و جدایی نژادی در مراکز شهری word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله فقر و جدایی نژادی در مراکز شهری word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
فقر و جدایی نژادی در مراکز شهری
خبرگزاری فارس:نرخ فقر در مراکز شهرها بیش از دو برابر حومهشهرهاست و در پارهای مادرشهرها این تفاوت حتی بیشتر است. برای نمونه در شیکاگو وفیلادلفیا نرخ فقر مرکز شهر حدود چهار برابر نرخفقر در حومههای شهر است. توزیع نژادی فقر درمراکز شهرها 1ر31 درصد برای سیاهپوستان و 12درصد برای سفیدپوستان است
اگرچه مردم فقیر را در هر یک از بخشهای جامعه میتوان مشاهده کرد اما تمرکز و فراوانی آن در میان زنان، کودکانو اقلیتهای نژادی و مراکز شهری بزرگ (در مقابل
حومهها یا حوزه آماری کلانشهرها) بیشتر است. این مقاله کاوشی است درباره تداوم و ماندگاری فقر در مراکز شهری ایالات متحد، جدایی نژادی، مسکن فقرا و بالاخره بیکاری و علل آن.
کلید واژهها: فقر شهری در آمریکا، تعریف فقر شهری، بودجه فقر، مراکز شهری، حوزههای آماری مادرشهر، سیاستمسکن، فقر و جدایی نژادی و ناموزنی فضایی2
چکیده:
واقعیتهایی در باره فقر
دولت ایالات متحد امریکاخانواده فقیر راخانوادهای تعریف میکند که “مجموع درآمدهایآن کمتر از مقداری است که برای رفع نیازهایحداقل خانوار ضروری است”. برای محاسبه
“بودجه فقر” نیز حداقل هزینه غذایی خانوار را درسه ضرب باید کرد، بدین ترتیب خانوارهای بادرآمد کمتر از این مقدار (بودجه فقر)3 فقیرمحسوب میشوند. در سال 1997 میلادی بودجهفقر برای خانوار چهار نفره امریکایی 16400 دلار
سه نفره 12802 دلار و یک نفره 8183 دلار تعیینو محاسبه شده است.
فقیر کیست و کجا زندگی میکند
1 نژاد
اگر چه تعداد فقرای سفیدپوست دو برابر فقرایسیاهپوست و چهار بب بالاتر است. در میان اسپانیاییزبان تبارها نرخ فقر پورتوریکوئی تبارها با 36درصد و مکزیکی تبارها 31 درصد از بقیه بیشتراست، در حالی که کوبایی تبارها با نرخ 18 درصددر پایینترین مرتبه قرار دارند. نرخ فقر برای آسیاییتبارها 14 درصد و تقریبا نزدیک به 3ر13 نرخ کهمتوسط ملی در امریکا است.
2 فقر سالمندان
یکی از موفقیتهای مبارزه با فقر پایین آمدن نرخ فقرسالمندان است که در فاصله بین سالهای 1959 تا1997 از 35 درصد به 5ر10 کاهش یافت وقسمت اعظم این بهبودی نتیجه گسترش تامیناجتماعی طی این دوره بوده است.
3 کودکان
در سال 1997 در ایالات متحد 16 (6ر16 درصد)کودکان در فقر زندگی میکردند و این در حالیاست که نرخ فقر کودکان اقلیتها به مراتب بالاتربوده است.
4 محل زندگی
نرخ فقر در خارج از حوزههای مادرشهر تقریبا 13بیشتر از حوزههای مادرشهری در امریکاست. نرخفقر در مراکز شهرها دو برابر بیشتر از نرخ فقر درنقاط غیرمرکزی شهرهاست.
5 نوع خانوار
نرخ فقر برای خانوارهای با سرپرست زن شش برابراز خانوارهایی که در آنها زن و مرد مشترکاسرپرستی خانوار را بر عهده دارند بیشتر است.علل بالا بودن این نرخ فقر عبارتاست از:
الف) زنان سرپرست خانوار باید دائما بین اشتغالو مسئولیتهای خانوادگی در نوسان باشند.
ب) به طور متوسط حقوق و دستمزد زنان از مردانکمتر است.
ج) تعداد زیادی از خانوارهای با سرپرست زن ازحمایت و کمک پدر غایب فرزندانشان محرومهستند.
د) آموزش
نرخ فقر و سطح آموزش رابطهای معکوس با همدارند. نرخ فقر در میان افراد زیر دیپلم دو برابردارندگان دیپلم متوسطه و ده برابر فارغالتحصیلانآموزش عالی است.
نوع اشتغال فقیران
بیش از نیمی از خانوارهای فقیر آنهایی هستند که(سرپرست خانوار.م) کار نیمه وقت دارد و تنها 15آنها کار تمام وقت دارند. در صورتی که مزد هرساعت کار کمتر از 20ر8 دلار باشد، یک خانوارچهار نفری نیز حتی با کار تمام وقت هم ممکناست به خانواده فقیر تبدیل شود. بدین ترتیبشغل تمام وقت به تنهایی برای برون رفت از فقرکافی نیست مگر اینکه درآمد سرپرست خانوار ازحداقل دستمزد کمی بالاتر و بیش از یک نفر درخانوار شاغل باشد. در واقع تعداد زیادی ازخانوارهایی که از دایره فقر بیرون هستند و فرد اولخانواده ساعتی کمتر از 20ر8 دلار میگیرد ازاشتغال نفر دوم بهرهمند هستند.
فقر در مراکز شهرها
نرخ فقر در مراکز شهرها بیش از دو برابر حومهشهرهاست و در پارهای مادرشهرها این تفاوتحتی بیشتر است. برای نمونه در شیکاگو وفیلادلفیا نرخ فقر مرکز شهر حدود چهار برابر نرخفقر در حومههای شهر است. توزیع نژادی فقر درمراکز شهرها 1ر31 درصد برای سیاهپوستان و 12درصد برای سفیدپوستان است، در حالی که تنها5ر19 درصد فقیران سیاهپوست و 6ر6 درصدسفیدپوستان حومهنشین هستند.
انزوای محل اقامت یا جدایی نژادی
یکی از ویژگیهای شهرهای ایالات متحد جدایی وانزوای نژادی محلات است. نماد این واقعیت ایناست که بیش از 23 (قریب 70%) سیاهانی که درمادرشهرها زندگی میکنند در مناطق مرکزیشهرها اقامت دارند و تنها 13 سفیدها در این مناطقاقامت دارند. به عبارت دیگر تنها 13 سیاهان درمناطق حومهای شهرهای بزرگ اقامت دارند، یعنیدو برابر کمتر از سفیدپوستان. خواهیم دید کهتمرکز سیاهان در مراکز شهرها یکی از دلایلمحرومیت آنها از دسترسی به مشاغل حومهها ونرخ بالای فقر در مراکز شهرهاست.
واقعیتهایی در باره انزوای محلات نژادی
یکی از راههای کمی کردن میزان جدایی و انزواینژادی شاخص یا نمایه ناهمگنی است. اینشاخص نشانگر سهم عددی یک گروه نژادی استکه باید برای رسیدن به یک پیکربندی کاملا همگناز نظر فضایی جا به جا شوند یا دوباره اسکانیابند; شاخصی که در هر سرشماری ترکیب نژادیحوزههای کلانشهری را به طور کلی ترسیم کند. درسال 1990 به طور متوسط شاخص ناهمگنیبرای حوزههای کلانشهری امریکا رقم 69 درصدبوده است که بدان معناست که برای دستیابی بههمگنی کامل 69 درصد سیاهپوستان (یاسفیدپوستان) باید دوباره اسکان یابند.
همان طور که نمودار (1) شاخصهایناهمگنی حوزههای مادرشهری نشان میدهد اینشاخصها برای حوزههای مختلف تفاوت زیادی رانشان میدهند. این تفاوت هر چه حوزه مادرشهریبزرگتر باشد بیشتر است. این نمودار همچنینناهمگنترین شهرها را در مقیاس ملی نشانمیدهد، مضافا اینکه این شهرها در ایالتهایشمالی مرکزی قرار دارند و طی چندین دهه گذشتهمیزان انزوای نژادی در آنها تغییر زیادی نکردهاست.
علل انزوا و جدایی نژادی محلات
علل جدایی نژادی محلات چیست؟ عواملگوناگونی در این امر دخیل هستند وتفکیک اثرهایآن به صورت روشن کار مشکلی است.
1 رفتارهای نژادی و تنش. سیاهپوستان وسفیدپوستان در رابطه با ترکیب همسایگان علایق
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
شاخصهای ناهماهنگی
حوزههای مادرشهری در آمریکا69
حوزههای مادرشهری آماری بزرگ (بالای یک میلیون)74
حوزههای مادرشهری آماری متوسط (بین 500 هزار تا یک میلیون)64
حوزههای مادرشهری کوچک (کمتر از 500 هزار نفر)57
دیترویت88
شیکاگو86
کلیولند85
میوواکی83
نیویورک82
سنلوئیس77
فیلادلفیا77
ایندیاناپولیس74
نمودار 1 شاخصهای ناهمگنی نژادی (The inddex of dissimilarity) در حوزههای آماری مادرشهرهایامریکا، منبع اداره سرشماری امریکا 1998
متفاوتی را از خود بروز میدهند (کاین، 1985 وکلارک، 1991). در حالی که اکثر سیاهان الگویهمسایگی همگن را ترجیح میدهند سفیدها غالبا
خواهان جدایی نژادی هستند. علاوه بر اینسفیدها و سیاهها از الگوی همسایگی همگن تلقیمتفاوتی دارند: از دیدگاه یک خانوار سیاهپوست،الگوی همسایگی همگن الگویی است که در آنسفیدها و سیاهها به صورت برابر تقسیم شدهباشند. در حالی که الگوی مورد درخواست تعدادمعدودی از سفیدها الگویی است که 80 درصدساکنان سفید و تنها 20 درصد بقیه سیاه باشند.تنشهای نژادی در نواحی مسکونی حومههاموجب شده است که جز تعدادی از سیاهان،”پوست کلفت”20 بقیه آنجا را ترک کنند (میلز ولوبوئل، 1997).
2 تفاوت درآمد. به طور متوسط درآمدخانوارهای سیاهپوست از سفیدپوستان کمتر استو اینکه خانههای درون شهر ارزانتر هستند (همانمنبع). اگر چه پارهای از خانوارهای سیاهپوستخانههای ارزان قیمتتر مراکز شهری را ترجیحمیدهند اما این پدیده به طور کامل بیانگر درجهجدایی نژادی نیست. مطالعهای که گابریل وروزنتال د
ر سال 1989 انجام دادهاند حاکی ازآناست که خانوارهای سیاهپوست با درآمدی برابرسفیدها و سایر ویژگیهای مشترک علاقه کمتری بهحومهنشینی از خود نشان میدهند. کاین (1985)این سؤال را طرح کرده است که اگر تصمیم درانتخاب محل اقامت مبتنی بر عوامل غیرنژادی(مثل درآمد، نوع خانوار، سن رییس خانوار) بود،چه تعداد
خانوار سیاهپوست حومهها را برای محلسکونت انتخاب میکردند؟ پاسخ او این بود که6ر3 میلیون خانوار یعنی دو برابر تعداد موجود(در سال 1985).
3 تبعیض نژادی در بازار مسکن. تحقیقیدر باره پیدا کردن خانه از طریق بنگاههای معاملاتملکی نشان میدهد که دو نفر که، به استثنای نژاد،در شرایط یکسان باشند (مثل درآمد، سطحتحصیلات، تعداد اعضای خانواده) در بنگاه بهطور یکسان مورد استقبال قرار نمیگیرند. یینجر(1998) بر اساس این تحقیق نشان میدهد کهرفتار و برخورد با سیاهان و اسپانیایی زبان تبارهادر مقایسه با سفیدپوستان کاملا متفاوت است، بهاین معنا که به غیر سفیدپوستان تعداد کمتری منزلمعرفی میشود، آنها را به مناطق خاصی راهنماییمیکنند و مشاوره کمتری به آنها میدهند. برایمثال از میان ده مشتری سیاه خواهان اجاره منزلتنها یا نفر شانس کسب اطلاعاتی را دارد که به یکسفیدپوست عرضه میشود، همچنین سیاهان تنهایک چهارم سفیدپوستان از وجود خانههای خالیخبردار میشوند.
4 منطقهبندی21 حذفی در جوامع حومهنشین. مقامات محلی در حومهها از سازوکارمنطقهبندی برای حذف خانوارهای کم درآمداستفاده میکنند. تعدادی از این سازوکارهایحذفی عبارتاند از معیارهای: حداقل مساحتزمین، ممنوعیت واحدهای مسکونی چندخانواری، حداکثر تراکم، گاراژ برای دو اتومبیل وهزینههای روزمره عمومی (شارژ). منطقهبندیحذفی تا حدودی ناشی از ملاحظات مالی است،مثلا اگر یک خانوار کم درآمد هزینه خدماتعمومی-محلی خود را نپردازد شهرداری یامقامات محلی میتوانند او را بیرون کنند. از آنجاکه در مجموع خانوارهای سیاهپوست درآمدکمتری از سفیدپوستان دارند منطقهبندی حذفیتاثیر زیادتری در اسکان سیاهپوستان دارد.
5 سیاستهای مسکن. از نظر تاریخیسیاستهای خانهسازی دولت فدرال در جهتتشویق اسکان فقرا در مراکز فقیرنشین شهرها بودهاست. اکثر برنامههای خانهسازی دولتی در مناطقفقیرنشین اجرا شده وتا همین اواخر مجوزهایحمایتی برای اجاره خانه در همان مناطق صادرشده است. اخیرا مجوزهای قابل انتقال به جاهایدیگر بیشتر شده وتعداد افرادی که میتوانند درحومهها خانه اجاره کنند بیشتر شده است.
عواقب انزوا و جداسازی نژادی
سؤالی که مطرح میشود ایناست که آیا شهرهاییکه جدایی نژادی در آنها شدیدتر است برای محلزندگی سیاهپوستان بهتر است یا غیر آن؟ مطالعاتاخیر (کاتلر و گلاسر، 1997) نشان میدهد کهجوانان سیاهپوست (20 سالهها) در شهرهای بانرخ جدایی نژادی بالاتر وضعشان به مراتب بدترمیشود; یعنی درآمد کمتری دارند، کمتر تحصیلخود را به پایان میرسانند، کمتر به بازی گرفتهمیشوند (چه در مدرسه و چه در محیط کار) واحتمال اینکه به مادرـ سرپرست خانوار تبدیلشوندبیشتر است.
چرا جدایی نژادی اماکن شهری چنینعواقبی را ایجاد میکند؟ یک علت ایناست کهجوانان در چنین محیطی با درجه بالای جدایینژادی و درآمد کم ارتباط کمتری با الگوهای مثبت(مثل اشخاص موفق و تحصیل کرده) دارند و درنتیجه به موفقیت خود علاقه زیادی نشاننمیدهند (منبع پیشین). نبود ارتباط با الگوهایموفق و مثبت بسامدی عدم موفقیت را بالا میبرد.
تحصیلات، جداسازی نژادی و فقر
بررسی زندگی جوانان سیاهپوست شهری توسط”دفتر ملی تحقیقات اقتصادی” نشان میدهد که باافزایش میزان تحصیل (مدت زمان صرف شده درمدرسه) و کیفیت تحصیل (با معیار مدرک دریافتشده) حقوق و مقدار ساعات کار افراد افزایش یافتهاست (فریمان و هولزر، 1986). بخشی از تفاوتنرخ فقر در نواحی حومه و مراکز شهرها را باید درتفاوت میزان تحصیلات ساکنان این مناطقجستجو کرد. است. میزان ترک تحصیل دانشآموزان دبیرستانیدر این مناطق دو برابر دانشآموزان حومهنشیناست. در مورد کیفیت آموزش نیز آموزش سیاهانمقطع دبیرستان در مراکز شهر بهندرت در سطحهمتاهای ترک تحصیل کرده خود در حومهها قراردارد (شیلر، 1995). در مدارس نواحی شهریخیلی فقیر (یعنی نواحی با حداقل 40 درصدجمعیت زیر خط فقر) معدل آزمونهای استانداردخیلی پایین است. در کلاس چهارم تنها 3 درصددانشآموزان از پس امتحان ریاضی برمیآیند وهمچنین تنها 5 درصد در امتحان خواندن موفق
میشوند (انستیتوی نژاد و فقر، 1998). درکلاسهای بالاتر نتایج به این شرح است: درجهموفقیت کلاس هشتمیها در آزمون ریاضی 6درصد و در خواندن 9 درصداست: درجه موفقیتکلاس دوازدهمیها نیز همین مقدار است.
چرا دستاوردهای تحصیلی در مدارسمرکزی شهر پایینتر است؟ یکی از دلایل وجود فقردر میان خانوادههاست (اورفیلد، 1998).
مدارس خیلی فقیر مجبورند زمان بیشتر ونیروی بیشتری صرف خانواده، بیماری وامنیت بکنند; بچههایی که به مدرسهمیآیند زبان انگلیسی را درست حرفنمیزنند، مشکلات روانی دارند، وسایلآموزشی در منزل در اختیار ندارند وبالاخره از نظر پایه ضعیف هستند.
پارهای تجربیات طبیعی تفاوت بینمدارس حومهها وشهرها را آشکار ساختهاند:برنامهای در شیکاگو به نام گوترو22 امکانجابهجایی ساکنان خانههای عمومی شهری را بهخانهای ارزان قیمت در حومهها فراهم کرد. در میاندانشآموزان دبیرستانی این خانوادههای نقل مکانکرده نرخ ترک تحصیل به یک چهارم میزان قبلکاهش یافت. همچنین نرخ ورود به دانشگاه اینگروه دو برابر ساکنان شهری شد (اورفیلد، 1998).در نورفولک ویرجینیا، دانشآموزان مدارسمختلط (از نظر نژادی) نمرات بهتری در مقایسه بادانشآموزان مدارس کاملا یکدست از نظر نژادیکسب کردند (ملدرام و ایتون، 1994).
ناموزونی فضایی
جدایی نژادی چه تاثیری بر درآمد و امکاناتاشتغال سیاهان شهری دارد؟ همچنانکه دیدیمتقریبا نیمی از مشاغل در کارخانهها و اداراتنواحی حومه شهرها یافت میشود. از طرف دیگرچون تنها یک سوم کارگران سیاه در این مناطقزندگی میکنند دسترسی آنها به فرصتهای شغلیمحدود است. بر اساس “نظریه ناموزونی فضایی23″،استقرار سیاهان در قالب جدایی نژادی در شهرها وبه دور از مناطق عرضه شغل در حومهها از جملهدلایل فقر آنهاست. نخستین گواه اعتبار این نظریهرا کاین (1968) مطرح میکند. طبق برآورد اوجدایی نژادی در شیکاگو باعث از دست رفتن20000 فرصت شغلی شده است.
تحقیقات جدیدتر حاکی از آناست کهرشد اشتغال در جاهایی صورت میگیرد که ازدسترسی کارگران سیاه خارج بوده است (رافائل،1998). بر اساس مطالعات رافائل تغییرات نرخاشتغال در دهه 1980 در سانفرانسیسکو – اوکلند -سنخوزه به قرار زیر است: برای کل این منطقهمادرشهر میزان اشتغال 21 درصد افزایش را نشانمیدهد و این در حالی است که در مناطقسفیدپوست نشین (یعنی مناطق با جمعیت کمتراز 20 درصد سیاهپوست) نرخ افزایش اشتغال 23درصد بوده است. در مقابل در نواحی سیاهپو
ستنشین (یا حداقل 20 درصد سیاه) کل افزایش نرخ
اشتغال فقط 2 درصد گزارش شده است. اشتغالصنعتی نواحی سفیدپوست مذکور 1 درصد و نرخنواحی سیاهپوست نشین منفی 21 درصد بودهاست. بیش از نیمی از کارگران کم تخصص سیاه دربخشهای حمل و نقل، کارخانهای، ارتباطات،ساختمانسازی، ادارات دولتی ومغازهداریمشغول بهکار بودهاند. رشد اشتغال این بخشها درکل منطقه مادرشهر مورد بحث 4 درصد و براینواحی سفیدپوست نشین 9 درصد ثبت
معنای دیگر جدایی نژادی ایناست کهمدت زمان سفر روزانه منزل-محل کار برایسیاهان نسبتا طولانیتر از سفیدپوستان است.متوسط زمان سفر برای کارگران فقیر سفید و سیاهدر سال 1990 عدد 26 دقیقه در برابر 30 دقیقهثبت شده است (اورگان و کوئیگلی، 1998).گابریل و روزنتال با در نظر گرفتن عوامل گوناگونیچون میزان درآمد، قیمت مسکن و امتیازاتهمسایگی به این نتیجه رسیدهاند که زمان سفرروزانه کارگران ماهر دارای دیپلم دبیرستانسیاهپوست در مقایسه با سیاهپوستان 22 درصدطولانیتر است. مدت زمان سفر طولانی یعنی کمشدن دریافتی خالص سیاهپوستان از طریق تقلیلزمان کار و سایر فعالیتها.
جدایی نژادی و در نتیجه سفر طولانیتربرای رسیدن به محل کار موجب پایین آمدن درجهاشتغال کارگران سیاهپوست میشود.سهژوکویست و ایهلندفلد24 (1990) با استفاده ازدادهها و اطلاعات منطقه مادرشهر فیلادلفیا نشانمیدهند که هزینه بالاتر سفرهای روزانه تاثیر منفیدر اشتغال دارد. هم برای سیاهان و هم برایسفیدپوستان، یکی از دلایل نرخ اشتغال پایینترجوانان سیاه نسبت به سفید در فیلادلفیا (26درصد سیاه در برابر 49 درصد سفید) ایناست کهزمان سفر روزانه این دو گروه 26 دقیقه برایسیاهان و 19 دقیقه برای سفیدپوستهاست. درواقع، این تفاوت زمان سفر روزانه منجر به تفاوتیدر حدود 5ر3 برابر در نرخ اشتغال میشود.
اگر چه ساکنان سیاه مراکز شهری میتوانندبا سفر روزانه به کار در حومهها بپردازند(همچنانکه خیلیها چنین میکنند) اما این گونهسفرهای روزانه “بر خلاف جریان” هم زمانبرهستند و هم گران. دو دلیل عمده در این رابطهوجود دارد; نخست اینکه سیستم حمل ونقلاساسا برای انتقال مسافران از حومه به مراکز شهرطراحی و زمانبندی شده است و مناسب انتقالشاغلان مرکزنشین به حومه نیست و دیگر اینکهبهطور نسبی تعداد زیادی از خانوارهای فقیراتومبیل شخصی ندارند. طبق مطالعات اورگان وکوئیگلی (1998) 45 درصد کارگران سیاهپوستیکه در شهرها زندگی میکنند دسترسی به اتومبیلشخصی ندارند. داشتن اتومبیل زمان قابل توجهیرا ذخیره میکند. برای کارگران سیاهپوستی که ازمرکز شهر به حومهها از طریق وسایل نقلیهعمومی میروند دسترسی به اتومبیل یعنی صرفوقتی در حدود 19 دقیقه در روز
نداشتن اتومبیل به صورتی دیگر بر اشتغالتاثیر میگذارد. مطالعه مورد نظر در مورد کارگرانماهر در دیترویت نشان میدهد که داشتن اتومبیلیعنی استفاده از حوزه وسیعتری برای پیدا کردنکار. مطالعه دیگری در همین رابطه داشتن اتومبیلرا پیششرط پیدا کردن کار و آموزش حرفهایارزیابی میکند. این مطالعه در چهارچوب “برنامهآموزش پدران بچههای تحت پوشش تامیناجتماعی” قرار دارد و بر آناست که به جایسیاس
ت حمایتی باید به سوی اشتغال رویآورد;.
اطلاعات ما در باره نظریه ناموزونیفضایی چقدر است؟ سهکوژوسیت و ایهلندفلد(1991) فرضیههای ناموزونی را در 50 منطقهمادرشهر آزمایش کردهاند که نتایج آن به قرار زیراست.
1 در جمعبندی کلی نرخ اشتغال س
یاهپوستان وسفیدپوستان تفاوتی بین 24 تا 27 درصد به نفعسفیدپوستان دارد. این شکاف برای اسپانیایی زبانتبارها و سفیدها بین 29 تا 34 درصد در نوساناست.
2 ناموزونی فضایی در حوزههای مادرشهریاهمیت بیشتری پیدا میکند. در شهرهای کوچکتفاوت نرخ اشتغال سیاه و سفید تنها 3 درصد و درشهرهای متوسط 14 درصد است، در حالی که درشهرهای بزرگ این رقم به یک چهارم هم میرسد.
این مجموعه مطالعات حاکی از آناست کهناموزونی فضایی یکی از چند عاملی است کهمنجر به افزایش نرخ فقر در شهرها (نسبت بهحومهها) شده است.
توسعه شهرنشینی یک تهدید
فقر شهری ویژگی خاصی دارد که به طور فزاینده ای به دور از چشم دولت ها رشد می کند
در کشورهای در حال توسعه نقش زنان در جریان مهاجرت افزایش یافته این عمل مهاجرت های فصلی مردان را به اسکان دایم تبدیل نموده است
احمدنیارئیس کارشناس ارشد مدیریت شهری
توسعه شهرنشینی ابزاری است که نه تنها دولت ها بلکه جهان را تهدید می کند و سازمان های جهانی برای کنترل آن برنامه استراتژیکی را به منظور اجرا در آینده طراحی می نمایند.
اداره آمار سازمان ملل در سال 1991 دریافت که 64 درصد جمعیت آمریکای لاتین، 35 درصد آفریقا و 34 درصد آسیا حاشیه نشینانی هستند که شهرها را در قرن آینده می بلعند.
حدود 50 درصد جمعیت قاره آفریقا در سال 2010 به شهرهارو می آورند و این عمل یعنی تهدید فقیرترین قاره دنیا.
دولت ها نیز یا باید خود برای آینده برنامه استراتژیک طراحی نمایند و یا آنهایی که توان ندارند از سازمان های جهانی مدد جویند. تصور حضور مردان و زنانی که هنوز شکل زندگی نخستین بشر را در قبایل دورافتاده آفریقایی حفظ کرده اند و انتظار ورود به جامعه مدرن شهری را دارند طبل هایی را به صدا درآورده که هر لحظه با نزدیک شدن، بلند و بلندتر شنیده می شوند که اگر پیش بینی لازم به عمل نیاید با سبک قبیله ای خودشان وارد جامعه شهری خواهند شد.
اینگونه گزارش ها اهمیت توجه به شهر را در دهه اخیر افزایش داده و تحقیقاتی که در مراکز اسکان سازمان ملل به عمل آمده به پنج مورد مهم اشاره دارد:
1. کشورهای در حال توسعه بیشتر مشکلاتشان با شهرها به ویژه مرکز کشور ارتباط مستقیم دارد.
2. فقر شهری ویژگی خاصی دارد که به طور فزاینده ای به دور از چشم دولت ها رشد می کند و به دلیل وابستگی به عوامل متعدد محتاج برنامه ریزی درازمدت است اما در این گونه کشورها مسائل روزمره دیده می شود و تاکتیک جای استراتژی را گرفته است.
در صورت استراتژی مدون شهری
مشکلات به صورت ریشه ای مرتفع و در غیر این صورت منجر به فحشا، اعتیاد و جرم خواهد شد و ترکیب فساد به همراه فقر دولت ها را تهدید می کند.
3. در کشورهای در حال توسعه نقش زنان در جریان مهاجرت افزایش یافته، این عمل مهاجرت های فصلی مردان را به اسکان دایم تبدیل نموده و حضور آنان در جوامع شهری شکل زندگی خانواده را تغییر داده است. اگرچه اثرپذیری شهرنشینان بر مهاجران بیشتر است اما در مرحله گذر از بدویت به شهری نیازمند آموزش و کنترل مهاجران توسط دولت ها هستیم در غیر این صورت به دلیل پیروی از سبک گذشته و به مبارزه طلبیدن سبک جدید دورنمای آینده اجتماع مشخص نبوده و در صورت فائق آمدن تنش ها بر قوانین حاکم، امنیت شهرها با بحران مواجه خواهد شد.
4. مناطق شهری نقش مهمی را در روند قدرت ایفا می نمایند و سرعت مهاجرت اگر بیش از ظرفیت باشد ترکیب جمعیت شهری و حضور مهاجران در دوایر حکومتی، دولت را متاثر نموده و تصمیمات آنها در بودجه، عمران و برنامه های کلان از ریسک بالایی برخوردار است.
توسعه هماهنگ به توسعه بخشی مبدل می گردد لذا این موضوع می تواند آرامش جوامع بین المللی را تهدید کند.
در کشورهای آسیایی و آفریقایی گاه برنامه های استراتژیک دولت در سطح خارجی، توسعه صنعتی و کشاورزی به خوبی پیش رفته است اما عدم توجه به شهرها در زمان هایی که دولت ها موفقیت خود را جشن می گیرند با بحران های شهری روبه رو می شوند. این عمل سبب شده تا برنامه ریزی شهری در اولویت توسعه قرار گیرد.
5. مهاجرت نباید ارتباط بین توسع
ه اقتصادی و شهرنشینی که درواقع حلقه روستا – شهر است را قطع کند. تحقیقات نشان می دهد تغییر در درآمدها و الگوهای هزینه شبکه های اجتماعی شهری را تهدید می کند. موجب اسکان پر ازدحام جمعیت شده، بهداشت شهر را به خطر می اندازد، مسکن را از حالت استاندارد خارج می نماید و خدمات زیربنایی تعادل خود را از دست می دهد لذا شهرها روش تحریم اجتماعی را در پیش می گیرند یعنی ایجاد محدودیت در بهره برداری.
این عمل در ترکیه، کنیا، نامیبیا و نروژ بررسی شد، نتیجه گیری گردید تحریم های اجتماعی، فقر فرهنگی، اقتصادی ایجاد می ک
نند و به هر حال جمعیت از چرخه شهرنشینی خارج نمی گردند.
آنچه می تواند بر مشکلات غلبه کند توجه به این امر است که ما برای داشتن سلامت اجتماعی، حفظ محیط مناسب مجبور به توسعه هستیم و برای داشتن توسعه مطلوب نیاز به مدیریت داریم، مدیریتی که با یک چشم مراقب توسعه کشور و با چشم دیگر مراقب شهرها باشد. که البته هر دو چشم می بایست به یک اندازه دید داشته باشند. کشورهای اروپایی در رویارویی طرح های آینده همه جوانب را در نظر می گیرند. آنها با تحقیق در آفریقا اولویت های خود را بازنگری می کنند.
تحقیقات آنها به جز در مورد فقر و سرپناه بقیه از قبیل تهیه آب، بهداشت عمومی، مدیریت شهر و اقتصاد غیررسمی توان آژانس توسعه را افزایش می دهد.
دانلود مقاله گزارش کار درمانگاه دام و طیور word دارای 11 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله گزارش کار درمانگاه دام و طیور word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله گزارش کار درمانگاه دام و طیور word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
گزارش کار درمانگاه دام و طیور
1- تیلربوز (کنه زدگی): علائم: انعکاس صدای قلب در تقریباً تمام نواحی بدن به خصوص اطراف ستون مهره ها / پتشی در مخاط چشم/ تورم عقده لنفاوی prescapular و prefemoral (پیش رانی)/تتراسیکلین (اکسی وت) (هفت درد) cc10-3 در عضله کپل+آهن+B12. با شستن مرتب و دادن تفاله گوجه فرنگی و هندوانه تب را پایین آورد. درو تا چند بار تکرار شود . کنه حامل ریپی سفالوس بوده که تیلریا آنولاتا را منتقل می کند. سم ضد تیلریوز شامل: مک تاک و سایر مترین و نگوون می باشند.
2- سخت زایی: در حالت طبیعی سر و گردن گوساله به طرف جلو است. در اینجا سر برگشته است. تا وقتی جنین است به راحتی خارج می شود. اینجا خشک شده است و می میرد. طناب را دور مچ دست یا پوزه بسته و می کشیم. نباید تا دو روز شیر را به طور کامل دوشید. درمان: نئومایسین + کلسیم + فسفر + اکسی تتراسیکلین داخل رحم- هر 12 ساعت cc15 اکسی توسین قبل از دوشش می زنیم. گاهی پارگی رحم دارد که آنتی بیوتیک + آهن B12 تزریق می کنیم.
3- ورم پستان گانگلیونی در گوسفند (سیاه سینه): سر پستانک سیاه و سرد می شود و تب دارد. درمان: پنی سیلین و بتامتازون- هردو IM) و پماد پستانی.
4- MCF (تب نزله ای بدخیم): بیماری ویروسی گوسفند که گاو را آلوده می کند. گاو زمین گیر بوده و تنفس پر صدا و فش فش دارد . کراتیت و کدورت قرنیه داریم که Centrifugal (از طرف به مرکز) بوده و قهوه ای می شود. پرزهای داخل دهان پرخون بوده و بضی از آنها سفید و نکروزه شده اند. سرفه/ اشتهای کم/ عقده های لنفاوی متورم و تب نیز داریم. بیماری کشنده است و دارو ندارد.
5- یکی از دلایل استفراغ در نشخوار کننده (گاو) دندان کج است که به آن دگزامتازون تزریق می شود.
6- پوسته پوسته شدن پستان: پس از ضد عفونی با پنس و اسکالپل آن را بریده و از اسپری اکسی تتراسیکلین (O.T.O) استفاده می کنیم.
7- جابجایی خفیف شیردان: با حرکات مشکی (Ballottemnt) در پایین محوطه بطنی چپ صدای شلپ شلپ (Splashing Sound) دارد و در تمام سمت چپ محوطه بتنی با ضربه زدن صدای زنگی قوی(Metalic Sound) شنیده می شود. اشتها ندارد و غذا نم
ی خورد و شکمبه آتون است. درمان: حل کردن و خوراندن پودر سوءهاضمه (Porgative)/ پارافین (مسهل) و دواندن زیاد).
8- جفت ماندگی: بعد از تولد جفت نیامده است. برخی عقیده دارند که ماندن آن اشکال ندارد و برخی آی را بیرون می کشند. با دست از طریق واژن جفت را از اتصالهایش جدا می کنیم و سپس 10 عدد بلوس اکسی تتراسیکلین (ابلت رحم) در رحم می گذاریم. در اثر عدم درمان و نکشیدن جفت متریت ایجاد می شود.
9- انسداد پستان: گاهی یک سرپستانک گوشت اضافی درآورده و شیر خارج نمی شود و باید جراحی شود. اگر تنگ بود (Stenosis پستان) با کورت آن را تراشیده و گشاد می کنیم.
10- انگل طیور: طیور خودشان را می خوارانند و دامدار روی زمین تعدادی کرم متحرک نشان می دهد که اسکاریس طیور است. درمان: آلبندازول.
11- ورم پستان: گاهی در اثر کرم زدگی پستان ورم کرده و سفت می شود. درمان: تزریق پنی سیلین و مالیدن پماد کرزول به سر پستانک.
12- سندروم گاو زمین گیر (Downer cow syndrome): مانند تب شیر است. ولی به سختی بلند می شود. تب شیر پس از زایمان است ولی دانر کاو غیر از زمان زایمان است. اگر دهیتدارته باشد (آزمایش الاستیسیته پوست دنده ها) سرم تزریق می کینم. کلسیم هم از طریق IV استفاده می شود. اگر تب داشت اکسی تتراسیکلین IM هم می زنیم. سپس یک چوب زیر گاو گذاشته و با دادن شوک به کمک چند نفر بلند می کنیم.
13- تب شیر (Milk Fever) : پس از زایمان است. تونوسیته (قدرت ضربان) قلب کم بوده و آریتمی دارد. گاو زمین گیر است. درمان: CMP (کلسیم- منیزیم- فسفر) به شکل IV و فنیل بوتازون + ویتامین AD3E از طریقIM . شیر را تا چند روز نمی دوشیم تا فقط گوساله بخورد. با گذاشتن چوب زیر گاو و شوک آن را بلند می کنیم. بعد از تزریق کلسیم ضربان قلب قوی و منظم می شود.
14- عدم تعادل: احتمال کم خونی وجود دارد. درمان کلسیم و ویتامین B12 + آهن را به طور IM تزریق کرده و اگر غش کرد و دست و پا سیخ شد دچار هیپومنیزمی (Gross Tetani) شده و منیزیم تزریق می کنیم. (IV) .
15- ورم پستان(Mastitis) : در زمان دوشیدن شیر به صورت پته پته (دلمه دلمه همراه با چرک) خارج می شود. درمان: لینکومایسین + دگزامتازون. اگر ورم پستان فیزیولوژیک و ناشی از ادم بود و جای دست روی آن می ماند از داروی مدر مثل فورزماید و یا از ویتامین B12 یا B- complex استفاده می شود.
16- نیوکاسل در طیور زنده: بر اساس اطلاع دامدار علایم عصبی و چند عدد تلفات بوده است. درمان ندارد و به بقیه واکسن روغنی می زنیم.
17- بابزیوز : هماچوری و همو گلویینوری و وجود خون در ادرار و بزرگی عقده های لنفاوی تب و تمام علائم تیلریوز ( انعکاس صدای قلب و ; ) وجود دارد. (بابزیوز در فصول گرم فراوان هستند) درمان: بوتالکس.
18- سالمونلوز: وجود اسهال خونی در ا
طراف مقعد/ زورش (Tenesmus) و تب بالا. درمان: سولفادیمیدین در زیر پوست گردن+ پودر Scor Stop که ضد اسهال است. (محلول در آب) + نئومایسین سولفات (بولوس سفید. شیر سرد و ظرف کثیف هم باعث اسهال است.
19- وجود خون در شیر : درمان: اکسی توسین + فنیل بوتازون + ویتامین K.
20- اسهال: الف) عامل آن در هفته اول تولد کولی باسیل بوده که اسهال سفید می دهد. درمان: انروفلوکسازین + نئومایسین + سرم قندی- نمک. ب) اسهال در بعد از هفته اول ناشی از سالمونلا که سبز و خونی است و زورش
و تب دارد. ج) اسهال زردی ناشی از استرپتو کوکوس که تب دارد. درمان پنی سیلین یا نئومایسین. د) اسهال متابولیک که در اثر خوردن شیر زیاد یا شیر سرد که تب ندارد و خود به خود خوب می شود. گوساله نباید بیش از 10% وزن خود در روز شیر بخورد.
21- ورم پستان گوسفند همراه با انگل (کخ روده و کرم): با آب گرم شستشو داده و به آن محلول کرولین زده تا مگس ننشیند. پنی سیلین و دگزامتازون را به صورت IM تزریق کرده و پماد نئومایسین و پماد Tetranebanol را نیز به سر پستانک می مالیم.
22- سزارین: بعد از زایمان درد شدید/ زمین گیری و تنفس شدید داریم. درمان پنی سیلین/ دگزامتازون/ (در صورت آبستنی فنیل بوتازون) کلسیم وسرم قندی- نمکی و پرومتازین (آنتی هیستامین) (در اثر عفونت رحمی پریتونیت ایجاد شده که هیستامین آزاد می کند.)
23- آگالاکسی در گوسفند: واگیر است. تب بالا رفته سرفه می کند و مثل پونومونی آبریزش بینی هم دارد. عامل آن agalactiae Streptococcus است که واگیر دارد است. لنگش و تورم سر و صورت و در دام آبستن ورم پستان هم وجود دارد. درمان: ویال پنیسیلین + cc10 + آب مقطر + دگزامتازون (IM) و اگر آبستن است بوتازون تزریق می کنیم.
24- میاز (Miasis): مخاط رکتوم و زیر دم پر از کرم بوده و تکه تکه می شود. در تابستان که مگس زیاد است اگر زخم موضعی ایجاد شود مگس و پشه و کرم در آن تخم ریزی کرده و لار و مگس با اسکولکس خود بافت را تحریک کرده و متوم و دردناک می شود. درمان: اکسی تتراسیکلین/ کولین و آیور مکتین (تزریقی) + کرولین که لارو را می سوزاند. گاهی در اثر پشم چینی هم میاز ایجاد می شود.
25- زخم در دهان (دهان جوشا): شستشو با گلیسیرین یده/ سرکه یا آبلیمو + دگزامتازون و پنی سیلین و اکسی تتراسیکلین.
26- مسمومیت با آفلاتوکسین: در اثر کنسانتره کپک زده و تفاله گوجه فرنگی قارچ زده ایجاد می شود. گوش ها سرد است و غذا کم کرده و دهان قرچه دارد. ریزش بزاق و حساسیت بالا و تهاجم/ آتونی شکمبه و درجه حرارت5/37 می باشد. می توان برای درمان از روغن کرچک + ویتامین B-Complex + مسهل ا
ستفاده کرد.
گزارش کار آزمایشگاه
آزمایش HI
– به هر یک از حفرهای میکروپلیت 96 خانه 25 میکرولیت PBS اضافه نمائید.
– 25 میکرولیتر از نمونه سرم خون در اولین حفره هر ردیف ریخته شود.
– سرم ها را به صورت وقت های
– 25 میکرولیتر از آنتی ژن 4 واحدی به 11 حفره اضافه کرده و به آرامی شیک کنید و حداقل 30 دقیقه در درجه حرارت آزمایشگاه (C20) یا بمدت یک ساعت در یخچال C40 + قرار دهید.
– پس از پایان مدت انکوبایسیون l 25 RBC 1% به تمام حفره ها اضافه کرده و به آرامی شیک کنید.دو حفره به عنوان شاهد سرم (بدون آنتی ژن) در نظر گرفته شود و سپس پلیت را به مدت 45 دقیقه در حرارت آزمایشگاه یا یک ساعت در یخچال C4 + قرار دهید.
– آخرین حفره ای که دکمه (سدیمانتاسیون کامل) تشکیل شود (بالاترین وقت آنتی بادی) بالترین تیتر سرم را نشان می دهد.
– حفره 12 هر ردیف بعنوان شاهد گلبول قرمز بوده و باید دکمه کامل باشد. (RBC + PBS)
– نکته قابل توجه این است که سدیمانتاسیون مورد قبول بایستی همانند شاهد گلبول قرمز بوده و با کج کردن پلیت بصورت اشک سرازیر می شود.
– وجود یک سرم مثبت و یک سرم منفی ضروری است.
گزارش کار داروخانه
چند نمونه از آنتی بیوتیک دام بزرگ
pamtrisule
penicillin G Benzathine
penicillin G procaime
Tylosim
Tilmycosim
چند نمونه از ضد انگل های داخلی
Albendazole
Ivermectim
Levamisole
Niclosamide
Fenbendazol
چند نمونه از داروهای ضد التهاب
Ketoprofen
Flunixin meglumin
چند نمونه از داروهای سوء هاضمه
Blotrol
Poloxalene
چند نمونه از داروهای آنتی هیستامین
Promethazine
Triplenamime
چند نمونه از داروهای ضد انگل خارجی
Agita
Amitraz
Blotic
چند نمونه از داروهای ضد قارچ
Licoderm
Dichlorophen
چند نمونه از داروهای زنبور عسل
Apistan
Fumagillin
چند نمونه از داروهای ضد کوکسیدیوز
Amprolium
Baycox
گزارش کار کشتارگاه
نحوه قضاوت لاشه های سلی
در موارد زیر کل لاشه ضبط می شود:
1- سل ارزنی 2- سل استخوانی 3- سل مخملی 4- سل مزمن پیشرفته
در اینگونه موارد ضبط مرده ای لاشه انجام می شود.
1- اگر در یک ناحیه سل مزمن آهکی یا پنیری-آهکی شده در عقده های لنفاوی آن دیدید فقط همان ناحیه را ضبط می کنیم و بقیه لاشه قابل استفاده اس
ت.
2- سل مرواریدی
قضاوت در مورد بیماری های فاسیولوز
اگر در سطح برجسته کبد رشته های فیبروزه دیدیم نشان می دهد آلودگی زیاد است و کل کبد را ضبط می کند. اگر در قسمت نافی رشته های ماکارونی شکلی را دیدیم باز هم آلودگی زیاد است و کل کبد را ضبط می کند. اگر این حالت ها را ندیدیم یک برش طولی روی کبد می زنیم اگر انگل ها خارج شدند کل کبد را ضبط می کنیم ولی اگر با فشار دادن در دو طرف لبه های برش خارج شدند فقط یک لایه از ناف کبد را برداشته و بقیه قابل مصرف است.
دانلود مقاله امضای دیجیتال word دارای 73 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله امضای دیجیتال word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله امضای دیجیتال word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
امضای دیجیتال
یک امضای دیجیتال نوعی رمزنگاری نامتقارن است. هنگامی که پیغامی از کانالی ناامن ارسال میشود، یک امضای دیجیتال که به شکل صحیح به انجام رسیده باشد میتواند برای شخص گیرنده پیام دلیلی باشد تا ادعای شخص فرستنده را باور کند و یا به عبارت بهتر شخص گیرنده از طریق امضای دیجیتال میتواند این اطمینان را حاصل کند که همان شخص فرستنده نامه را امضا کرده است و نامه جعلی نیست. امضاهای دیجیتال در بسیاری از جنبهها مشابه امضاهای سنتی دستی هستند؛ انجام امضاهای دیجیتال به شکل صحیح بسیار مشکلتر از یک امضای دستی است. طرحها فایل امضای دیجیتال بر مبنای رمزنگاری نامتقارن هستند و می بایست به شکل صحیح صورت گیرد تا موثر واقع شود. همچنین امضاهای دیجیتال میتوانند امضاهایی غیرقابل انکار را ایجاد کنند به این معنی که شخص امضاکننده نمیتواند تا زمانی که کلید شخصی فرد به صورت مخفی باقیمانده است، ادعا کند که من این نامه که امضای من را به همراه دارد، امضا نکرده ام. ولی در زمانی که کلید شخصی فرد در شبکه از حالت مخفی خارج شود یا زمان اعتبار امضای او به اتمام برسد شخص میتواند امضای دیجیتال خود را انکار کند هرچند که در این حالت نیز با وجود ساختار قوی امضای دیجیتال، این امضا اعتبار خود را حفظ میکند. پیغامهای امضا شده با امضای دیجیتال امکان ارائه به صورت یک رشته بیتی را دارند. مانند: پست الکترونیک، قراردادها و یا پیام هایی که از طریق قواعد رمزنگاریهای دیگر ارسال شده باشند.
امضاهای دیجیتال اغلب برای به انجام رساندن امضاهای الکترونیکی به کار میروند. در تعدادی از کشورها، مانند آمریکا و کشورهای اتحادیه اروپا، امضاهای الکترونیکی قوانین مخصوص به خود را دارند. هرچند، قوانین درباره امضاهای الکترونیکی همواره روشن نمیسازند که آیا امضاهای دیجیتال به درستی به کار گرفته شده اند و یا اهمیت آنها به چه میزان است. در حالت کلی قوانین به شکل واضح در اختیار کاربران قرار نمیگیرد و گاهی آنان را به گمراهی می کشاند.
مشخصات امضا دیجیتال
طرح امضای دیجیتال معمولاً سه الگوریتم را شامل میشود: 1- الگوریتم تولید کلید را که کلید خصوصی را بطور یکسان و تصادفی از مجموعه کلیدهای ممکن انتخاب میکند. خروجیهای این الگوریتم کلید خصوصی و کلید عمومی مطابق با آن است.2- الگوریتم امضا که توسط آن با استفاده از کلید خصوصی و پیام، امضا شکل میگیرد. 3-الگوریتمی که با استفاده از پیام دریافتی و کلید عمومی صحت امضا را بررسی میکند و با مطابقتی که انجام میدهد یا امضا را می پذیرد یا آن را رد میکند.
دو ویژگی اصلی که در امضای دیجیتال مورد نیاز است: اول، امضای تولید شده از پیام مشخص و ثابت هنگامی که توسط کلید عمومی مورد بررسی قرار میگیرد فقط در مورد همان پیام ارسالی میتواند عمل تطبیق را صورت دهد و در مورد هر پیام متفاوت و خاص میباشد. ثانیاً، امضای دیجیتال می بایست قابلیت اجرا توسط الگوریتم را داشته باشد و بتواند فایل امضای معتبر برای مهمانی که کلید خصوصی را دارا نمیباشد ایجاد نماید.
تاریخچه بر اساس اسناد معتبر “دیدگاههای جدید در رمزنگاری” در سال 1976 توسط ویتفید دیفای و مارتین هیلمن برای تشریح ایدههای اولیه طرح فایل امضای دیجیتال ارائه شد. البته به نظر میرسد طرحهای اولیه دیگری نیز در آن زمان وجود داشته است. مدت کوتاهی پس از آن جمع دیگری از محققین به نامهای ریوست، شمیر و آدلمن، الگوریتم آر اس اِی را ابداع کردند که میتوانست برای تولید امضای دیجیتال اولیه به کار رود . اول بسته نرمافزاری امضای دیجیتال با عنوان لوتوس نت در سال 1989 بر مبنای همین الگوریتم به بازار عرضه شد.
در سال 1984 میشلی، گلدواسر و ریوست با تمام دقت موارد مورد نیاز را برای برقراری امنیت در طرح امضای دیجیتال بررسی کردند. آنها با بررسی مدلهای مختلف حمله برای امضای دیجیتال توانستند طرح فایل امضای دیجیتال جی ام آر را ارائه کنند که میتواند در مقابل حمله به پیام و جعلی بودن آن مقاومت کند.
طرحهای ابتدایی امضای دیجیتال مشابه همدیگر بودند: آنها از جایگشت(تبدیل) دریچهای استفاده میکردند، مانند تابع آر اس اِی و یا در برخی موارد از طرح امضای رابین بهره میگرفتند. جایگشت دریچهای نوعی از مجموعه جایگشت هاست که به وسیله پارامترها مشخص میشود که در محاسبههای رو به جلو سریع عمل میکند ولی در محاسبههای بازگشتی با مشکل مواجه میشود. با این وجود برای هر پارامتر یک دریچه وجود دارد که حتی محاسبههای بازگشتی را آسان می کند. جایگشتهای دریچهای میتوانند مانند سیستمهای رمزگذاری با کلید عمومی باشند. در جایی که پارامتر به عنوان کلید عمومی و جایگشت دریچهای به عنوان کلید پنهان است رمزگذاری مانند محاسبه جایگشت در جهت رو به جلوست و رمز گشایی مانند محاسبه در جهت معکوس است. همچنین جایگشتهای دریچهای میتوانند مانند طرح فایل امضا دیچیتال باشند، به این صورت که محاسبه در جهت معکوس با کلید پنهان مانند امضا کردن است و محاسبه در جهت پیش رو مانند بررسی صحت امضاست. به دلیل این همخوانی امضاهای دیجیتال اغلب بر پایه سامانه رمزنگاری با کلید عمومی تشریح میشوند اما این تنها روش پیاده سازی امضای دیجیتال نیست.
ولی این نوع طرح امضای دیجیتال در برابر حملات آسیب پذیر است و شخص مهاجم میتواند با دست کاری در روش بررسی صحت امضا، یک امضای دیجیتال جعلی برای خود ساخته و شبکه را با مشکل مواجه سازد. هرچند این نوع امضا به شکل مستقیم به کار گرفته نمیشود ولی ترجیحاً ابتدا پیام را با استفاده از روشهای درهم سازی خلاصه میکنند و سپس خلاصه پیام را امضا میکنند و در نتیجه استفاده از همین ترفند و با توجه به توضیحات شکل 2 شخص مهاجم فقط میتواند یک امضای دیجیتال جعلی برای خود درست کند که این امض با محتویات مربوط به خروجی تابع درهم سازی از پیام خلاصه شده تطابق ندارد و شخص مهاجم نمیتواند به محتویات پیام خدشهای وارد کند.
همچنین دلایل متنوعی وجود دارد تا افرادی که می خواهند از امضای دیجیتال استفاده کنند از خلاصه پیام و خروجی تابع درهم سازی برای امضا استفاده کنند. اولین دلیل ایجاد بازدهی مناسب برای طرح امضای دیجیتال است زیرا فایل امضا خیلی کوتاهتر خواهد بود و در نتیجه زمان کمتری صرف میشود. دومین دلیل برای سازگاری بیشتر است زیرا با استفاده از تابع درهم سازی شما میتوانید خروجی مطابق با نوع الگوریتمی که به کار گرفته اید داشته باشید. سومین دلیل برای درستی اجرای امضای دیجیتال است : بدون استفاده از تابع درهم سازی ممکن است پیام شما در هنگام امضا به دلیل مشکل فضا به بخشهای مختفل تقسیم شود و شخص دریافت کننده نتواند به درستی منظور فرستنده را دریافت کند بنابراین از این تابع استفاده میکند تا خود پیام را به شکل خلاصه و بدون ایجاد مشکل ارسال کند.
نظریههای امنیتی در تحقیقات میشلی، گلدواسر و ریوست مراتب متفاوت حمله به امضاهای دیجیتال را برای ایجاد دیوار دفاعی مناسب بررسی کردند و نتایج زیر به دست آمد: 1- در حمله کلید یگانه، مهاجم فقط روند بررسی و تایید کلید عمومی را بدست میآورد و از این طریق سامانه را مورد تهاجم قرار میدهد. 2- در حمله با پیام آشکار، مهاجم یک کلید کارآمد برای مجموعهای از پیامهای آشکار و مشخص در اختیار دارد و فقط با استفاده از پیام مشخص میتواند حمله کند و توانایی انتخاب پیام برای مورد حمله قرار دادن نخواهد داشت. 3- در انطباق پیام انتخاب شده، مهاجم ابتدا امضا را بر روی یک پیام دلخواه که مورد انتخاب مهاجم است یاد میگیرد و از آن امضا استفاده میکند. در ادامه مراحل نتایج حمله به سامانه امضای دیجیتال از طریق روشهای مذکور مطرح میشود: 1- در مرحله اول امکان ترمیم و استفاده مجدد از امضای دیجیتال را از بین خواهد برد. 2- توانایی جعل امضا در یک سطح گسترده از دیگر نتایج حمله به امضای دیجیتال است. در این مرحله شخص مهاجم توانایی جعل امضا برای هر پیامی را به دست خواهدآورد. 3- جعل در مورد پیامهای انتخابی؛ در این مورد مهاجم میتواند جعل امضا را در مورد پیام انتخابی خود انجام دهد. 4- در این مورد از نتایج حمله به امضای دیجیتال شخص مهاجم فقط میتواند از طریق امضای در دسترس خود و برخی پیامها به محتویات آنها دست پیدا کند و دیگر شخص مهاجم توانایی انتخاب ندارد و انتخابهای او محدود میشود.
معایب امضای دیجیتال
با وجود تمام مزایایی که امضای دیجیتال دارد و در ادامه همین مقاله به بررسی آن می پردازیم ولی این طرح همچنان در حل برخی مشکلات که در ادامه آنها را مطرح می کنیم ناتوان است. الگوریتم و قوانین مربوط به آن نمیتوانند تاریخ و زمان امضای یک سند را در ذیل آن درج کنند از همین جهت شخص دریافت کننده نمیتواند این اطمینان را حاصل کند که نامه واقعاً در چه تاریخ و زمانی به امضا رسیده است. ممکن است در محتویات سند تاریخی درج شده باشد و با تاریخی که شخص نامه را امضا کرده باشد مطابقت نداشته باشد. البته برای حل این مشکل میتوان از یک راه حل با عنوان زمان اعتماد به مهرو امضا استفاده کرد. همانطور که در ابتدای تعریف امضای دیجیتال اشاره شد این طرح غیر قابل انکار است و ساختار امضای دیجیتال بر همین اساس شکل گرفته است. همانطور که می دانید تکذیب در لغت به معنی انکار هرگونه مسئولیت نسبت به یک فعالیت است. هنگامی که پیامی ارسال میشود و فرستده آن را همراه امضا دریافت میکند در واقع این اطمینان در شخص دریافت کننده ایجاد میشود که نامه را چه کسی امضا کرده است و انکار امضا کاری مشکل به نظر میرسد. البته تا زمانی که کلید خصوصی به صورت مخفی باقی بماند شخص فرستنده نمیتواند چنین ادعایی داشته باشد ولی هنگامی که فایل امضای شخصی مورد حمله قرار بگیرد نه تنها خود فایل امضا اعتبار لازم را از دست میدهد بلکه استفاده از زمان اعتبار مهر و امضا نیز دیگر کاربردی نخواهد داشت. البته یادآوری این نکته لازم است هنگامی که شما در سامانه خود از کلید عمومی بهره میگیرد دیگر نمیتوانید امضای خود را انکار کنید و در صورتی این موضوع امکان پذیر است که کل شبکه مورد حمله واقع شود و سامانه از اعتبار لازم ساقط شود. بنا براین توجه به انتخاب یک راه حل درست برای پیاده سازی طرح امضای دیجیتال از اهمیت ویژهای برخوردار است و همانطور که عنوان شد ممکن است با یک مشکل کل اعتبار مجموعه زیر سوال برود. مطابق اصول فنی امضای دیجیتال که در توضیحهای ابتدایی آورده شده است، فایل امضای دیجیتال رشتهای از بیتها را در اجرای این طرح به کار میبرد. در واقع افراد در این طرح مجموعهای از بیتها را که ترجمه پیام است امضا میکنندآن آنها ترجمه معنایی آنها ذرهها امضا میکنند . مشکل دیگر امضای دیجیتال این است که چون پیام توسط یک تابع مشخص به مجموعهای از بیتها ترجمه و پردازش میشود ممکن است در طی مرحله انتقال و دریافت پیام ترجمه پیام دچار خدشه شود و مفهوم دیگری به خود گیرد. برای حل این مشکل از روشی با عنوان دبلیو وای اس آی دبلیو وای اس استفاده میشود به این معنا که همان چیزی که مشاهده میشود امضا میشود. در این روش همان اطلاعات ترجمه شده خود را بدون آن که اطلاعات مخفی دیگری در آن قرار گیرد امضا میکند و پس از امضا و تایید اطلاعات از سوی شخص فرستنده درون سامانه به کار گرفته میشود. در واقع این روش ضمانت نامه محکمی برای امضای دیجیتال به شمار میرود و در سیستمهای رایانهای مدرن قابلیت پیاده سازی و اجرا را خواهد داشت.
مزایای امضای دیجیتال
حال در این بخش مزایای استفاده از امضای دیجیتال را مورد بررسی قرار خواهیم داد. یکی از دلایل به کار گیری امضاهای دیجیتالی که یک دلیل عادی به شمار میرود ایجاد اعتبار برای امضاها در یک سامانه تبادل داده و اطلاعات است. در واقع استفاده از امضای دیجیتال سندیت و اعتبار ویژهای به یک سند می بخشند. وقتی که هر فرد دارای یک کلید خصوصی در این سامانه است با استفاده از آن میتواند سند را امضا کرده و به آن ارزش و اعتبار داده و سپس آن را ارسال کند. اهمیت ایجاد اطمینان قطعی و محکم برای شخص دریافت کننده پیام درباره صحت ادعای فرستنده در برخی از انواع انتقال اطلاعات مانند دادههای مالی به خوبی خود را نشان میدهد و اهمیت وجود امضای دیجیتال درست را بیش از پیش به نمایش می گذارد. به عنوان مثال تصورکنید شعبهای از یک بانک قصد دارد دستوری را به دفتر مرکزی با نک به منظور درخواست ایجاد تعادل در حسابهای خود را ارسال کند . اگر شخص دریافت کننده در دفتر مرکزی متقاعد نشود که این پیام، یک پیام صادقانه است و از سوی یک منبع مجاز ارسال شده است طبق درخواست عمل نکرده و در نتیجه مشکلاتی را به وجود میآورد. در موارد بسیار زیادی، فرستنده و گیرنده پیام نیاز دارند این اطمینان را به دست بیاورند که پیام در مدت ارسال بدون تغییر باقیمانده است. هرچند رمزنگاری محتوای پیام را مخفی میکند ولی ممکن است امضا در یک سامانه از اعتبار ساقط شود و محتویات یک پیام دست خوش تغییرات گردد. ولی استفاده از امضای دیجیتال به عنوان روشی از رمز نگاری میتواند ضامن درستی و بی نقصی یک پیام در طی عملیات انتقال اطلاعات باشد زیرا همانطور که در ساختار اجرایی شدن الگوریتم مشاهده کردید از تابع درهم سازی بهره گرفته شده است و همین نکته ضمانت بهتری را برای درستی و صحت یک پیام ایجاد می نماید.
کلید عمومی رمزنگاری
رمزنگاری با استفاده از کلید عمومی روشی است برای ایجاد یک ارتباط پنهان میان دو شخص بدون اینکه نیازی به تعویض کلیدهای خصوصی باشد. همچنین با استفاده از این روش میتوان امضاهای دیجیتال را ایجاد کرد.
رمزنگاری کلید عمومی اساس و بنیاد تبادل اطلاعات در تکنولوژیهای امروز در جهان گسترده اینترنت است. همچنین این روش به عنوان رمزنگاری نامتقارن نیز مطرح است زیرا کلیدی که برای رمزنگاری به کار میرود با کلیدی که برای رمز گشایی به کار میرود متفاوت است. در رمزنگاری با کلید عمومی، هر کاربر یک جفت کلید برای رمزنگاری شامل یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی است. کلید خصوصی به عنوان یک راز از سوی کاربر باید نگهداری شود و همه کاربران امکان استفاده از کلید عمومی را داردند و در اختیار همه قرار میگیرد.
از رمز نگاری نامتقارن هم برای رمزنگاری استفاده میشود هم برای رمز گشایی استفاده میشود. پیام هایی که با کلید عمومی رمزنگاری میشوند فقط با کلید خصوصی مطابق قابلیت رمزگشایی را دارند. هرچند که کلیدهای عمومی و خصوصی مطابق با یکدیگر هستند ولی با استفاده از کلید عمومی نمیتوان کلید خصوصی را به دست آورد. در طرح رمزنگاری متقارن فرستنده و گیرنده باید یک کلید مشترک اضافه باشند تا بتوانند عملیات رمزگشایی و رمز نگاری را انجام دهند و به همین دلیل این طرح قابلیت اجرایی شدن کمتری نسبت به روش نامتقارن دارند زیرا روش متقارن یک پهنای باند ویژه جهت تبادل کلید اضافی نیاز دارد به همین دلیل از کارایی مناسبی برخوردار نیستند.
دو شاخه اصلی رمزنگاری با کلید عمومی عبارتند از: رمزگذاری کلیدی عمومی: پیامی که با کلید عمومی رمزگذاری شده باشد فقط به وسیله صاحب کلید خصوصی مطابق با آ« رمزگشایی میشود و این موضوع به همکاری فرستنده و گیرنده بستگی دارد و میتواند اعتماد را تا اندازه زیادی در این سیستم تامین کند. همکاری کرد . امضاهای دیجیتال: در مورد امضای دیجیتال پیام ب استفاده از کلید خصوصی فرستنده رمزگذاری میشود و با استفاده از کلید عمومی فرستنده نیز رمزگشایی میشود. رمزنگاری کلید عمومی در مقایسه با صندوق پستی مانند صندوق پستی قفل شده همراه یک دریچه است که این دریچه در دسترس عموم قرار دارد به طور مثال اطلاعاتی از قبیل محل خیابان در اختیار عموم قرار میگیرد. هرکس با دانستن آدرس خیابان میتواند به درب مورد نظر مراجعه کرده و پیام مکتوب را از طریق دریچه میتواند ببیند ولی فقط شخصی که کلید باز کزدن صندوق پستی را دارا میباشد میتواند پیام را بخواند. همچنین امضاهای دیجیتال شبیه پلمب یک پاکت نامه است که هرکس میتواند پاکت نامه را باز کند ولی پلمی فرستنده بر روی پاکت نامه به عنوان نشانی از فرستنده باقی خواهد ماند. مسئله اصلی برای استفاده از رمزنگاری عمومی ایجاد اطمینان در مسیر ارسال اطلاعات است. با توجه به مثالهای ذکر شده باید کلید عمومی برای هر شخص به درستی تولید شود تا از سوی شخص سومی مورد تهاجم واقع نشود و سلامت سیستم حفظ شود. یک شیوه مرسوم برای رسیدگی به این مسئله استفاده از یک سازمان کلید عمومی است که بتواند در مورد شخص سومی که وارد سیستم میشود یک دسترسی متناسب تعریف کند. تمامی تکنیکهای قابلیت اجرای سریعتر نسبت به اجرای سیستم کلید خصوصی را دارند و میتوانند به اندازه کافی برای برنامههای متنوع کلید تولید کنند. در عمل اغلب رمز نگاری با کلید عمومی با سیستم کلید خصوصی به کار میرود تا بتواند بازدهی بیشتری داشته باشد. چنین ترکیب هایی را سیستم رمزنگاری دو رگه می نامند. برای رمزنگاری، فرستنده پیام با استفاده از الگوریتم تولید کلید به طور تصادفی یک کلید تولید میکند و با استفاده از آن کلید تصادفی عملیات رمزنگاری با کلید عمومی را انجام میدهد. برای امضاهای دیجیتالی، فرستنده پیام با استفاده از تابع درهم سازی پیام را خرد می کنند و پس از تایید محتوای نامه، آن را امضا میکند. همچنین گیرنده با استفاده از تابع درهم سازی محاسباتی را انجام میدهد و کدی را به دست میآورد و این کد را با کد حاصل از اعمال تابع درهم سازی بر روی امضا، مقایسه میکند و بررسی میکند که آیا پیام مورد حمله قرار گرفته است یا خیر.
تولید کلید
تولید کلید روند تولید کلیدها برای رمز نگاری است . یک کلید رمزنگاری را انجام میدهد و یک کلید رمزگشایی میکند. سیستمهای رمزنگاری جدید، سیستم رمزنگاری متقارن مانند الگوریتمهای DES و AES و سیستم رمزنگاری با کلید عمومی مانند الگوریتم آر اس اِی را شامل میشوند. الگوریتمهای متقارن از یک کلید به اشتراک گذاشته شده استفاده میکنند و الگوریتمهای کلید عمومی از کلید عمومی و کلید خصوصی بهره میگیرند که کلید عمومی دسترسی عمومی دارد و وقتی فرستنده دادهها را با کلید عمومی رمزگذاری میکند، گیرنده تنها با داشتن کلید خصوصی میتواند دادهها را رمزگشایی کند.
پروتکل رمز نگاری
یک پروتکل امنیت (پروتکل رمزنگاری) یک مفهوم انتزاعی است و در واقع تضمینی برای امنیت سیستم به شمار میرود و امنیت سیستم رمزنگاری به برقراری این قواعد وابسته است. پروتکل تعیین میکند که الگوریتمها چگونه می بایست به کار روند تا همراه با کارآیی لازم، امنیت خود را نیز حفظ کنند. پروتکلها به اندازه کافی و به صورت مفصل جزئیات را درباره ساختارهای دادهها و شکل استفاده از آنها را تعیین میکنند. اجرای کامل و درست پروتکل می تواند این اطمینان را در کاربر ایجاد کند که امنیت سیستم تا میزان مورد نیاز تامین میشود. پروتکل رمزنگاری معمولاً در ابتداییترین حالت موارد زیر را شامل میشوند: بررسی و تایید صحت کلید؛ تعیین اعتبار موجود بودن کلید در سیستم؛ در مورد روش متقارن اعتبار لازم را به یک پیام میدهد؛ حفظ امنیت داده در سطح برنامه؛ روش هایی که اجازه نمیدهد کاربر امضای خود را تکذیب کند(ویژگی غیرقابل انکار بودن). به عنوان مثال؛ پروتکل امنیت لایههای حمل اطلاعات یک پروتکل رمزنگاری است که برای حفظ امنیت اتصالات در سطح وب را تامین میکند. طرز کار این پروتکل بر مبنای سیستم 509X. است که یک مرحله تولید کلید و با استفاده از کلید عمومی و روش رمزنگاری با کلید عمومی دادهها را در سطح برنامهها حمل میکند . ولی این پروتکل نمیتواند ویژگی غیرقابل انکار بودن رمزنگاری را تامین کند. انواع دیگری از پروتکلهای رمزنگاری وجود دارند که برخی از آنها خود شامل چندین پروتکل مختلف دیگر میشوند امزوه تنوع گستردهای در زمینه پروتکلها به وجود آمده است و شرکتهای مختلف برای رفع معایب امضای دیجیتال و ایجاد امنیت هر چه بیشتر در این ساختار تلاش هی چشمگیری انجام داده اند. به طور کلی، یک پروتکل رمزنگاری، مجموعهای از قواعد و روابط ریاضی است که چگونگی ترکیب کردن الگوریتمهای رمزنگاری و استفاده از آنها به منظور ارائه یک سرویس رمزنگاری خاص در یک کاربرد خاص را فراهم میسازد. معمولاً یک پروتکل رمزنگاری مشخص میکند که اطلاعات موجود در چه قالبی باید قرار گیرند. چه روشی برای تبدیل اطلاعات به عناصر ریاضی باید اجرا شود . کدامیک از الگوریتمهای رمزنگاری و با کدام پارامترها باید مورد استفاده قرار گیرند . روابط ریاضی چگونه به اطلاعات عددی اعمال شوند . چه اطلاعاتی باید بین طرف ارسالکننده و دریافتکننده رد و بدل شود . چه مکانیسم ارتباطی برای انتقال اطلاعات مورد نیاز است . به عنوان مثال میتوان به پروتکل تبادل کلید دیفی- هلمن برای ایجاد و تبادل کلید رمز مشترک بین دو طرف اشاره نمود.
جمع بندی
با توضیحاتی که درباره اجرای طرح امضای دیجیتال ارائه شد به نظر میرسد این روش میتواند نیازهای مجموعه را تامین میکند. هرچند معایبی در این تحقیق برای این روش مطرح شد ولی راهکارهای عملی برای مقابله با آن نیز ارائه شد. نکته مهمی که در متن مقاله بر آن تاکید شد انتخاب روش مناسب برای پیاده سازی این طرح و اجرای کامل و درست الگوریتمهای مربوط به آن است که میزان اعتبار این طرح را تا حدود زیادی افزایش میدهد.
مزایا و ویژگیها:
• یک واقعیت فیزیکی و اطلاع سریع گم شدن یا دزدیده شدن
• استفاده از درگاه USB و عدم نیاز به تجهیزات اضافی برای ارتباط با رایانه
• جلوگیری از انکار احتمالی کاربران در مقابل عمل انجام شده در محیطهای مجازی
• اعتبار بخشیدن به اطلاعات به دلیل جلوگیری از دستکاری های احتمالی
• امکان ارسال داده های کاملا محرمانه به سایر کاربران
• وسیله غیر قابل کپی برداری و غیر قابل شبیه سازی
• شکیل، کوچک و قابل حمل و هزینه بسیار پایین
• کاربری راحت هم برای برنامه نویسان و هم برای کاربران نهایی
کاربردها:
• کارت شناسایی دیجیتال
• امضای دیجیتال
• پاکت دیجیتال (نامه محرمانه)
• پاکت دیجیتال امضادار
• قفل سخت افزاری
این وسیله یک کامپیوتر کوچک (میکروکنترلر) است که از طریق درگاه USB با کامپیوتر شخصی کاربر در ارتباط است. شناسه (token) یک وسیله سخت افزاری است که از نظر ظاهری در ابعاد و اندازه های یک cool disk است و به پورت USB رایانه شخصی وصل می گردد.
شناسه وسیله ای است برای شناسایی کاربران محیطهای مجازی مانند اینترنت که علاوه بر احراز هویت می تواند اطلاعاتی را که کاربر ایجاد یا تغییر می دهد امضای دیجیتال می کند.
این وسیله کاربردهای مختلفی دارد که مهمترین آنها بحث کارت شناسایی و امضای دیجیتال و نامه محرمانه است که در ادامه مطلب بصورت جداگانه به توضیح در مورد یکایک آنها پرداخته ایم:
در سیستمهای مجازی نظیر اینترنت به دلیل عدم رویارویی مستقیم با خود کاربر و عدم رویت آن باید روالی برای احراز هویت فرد مورد نظر وجود داشته باشد. اولین کاربرد شناسه در شناسایی و احراز هویت کاربران است، یعنی از این وسیله می توان به عنوان کارت شناسایی (سطح دسترسی) کاربران در محیط های مجازی مانند پورتالهای سازمانی، سیستم های اتوماسیون اداری و هر محیط مجازی دیگر که بحث کاربر در آن وجود دارد استفاده کرد و این وسیله را جایگزین رایجترین و در عین حال پر خطر ترین روش شناسایی یعنی username و password کرد.
چنانکه می دانیم نام کاربری و رمز عبور یک واقعیت مجازی است و دزدیده شدن یا لو رفتن آن قابل احساس نمی باشد و اگر چنین اتفاقی رخ دهد، تا زمانیکه سوء استفاده یا خرابکاری به نام کاربر اتفاق نیافتد کاربر از لو رفتن سطح دسترسی خود بی اطلاع است. ولی این وسیله سخت افزاری یک واقعیت فیزیکی بوده و گم شدن یا دزدیده شدن آن کاملا محسوس و در همان دقایق اول نبود آن، مشخص می شود. از طرفی دیگر مانندکارت خودپرداز بانک دارای PIN Code است و به تنهایی غیر قابل سوء استفاده می باشد. این کاربرد وسیله (احراز هویت افراد) را اصطلاحا کارت شناسایی دیجیتال می گویند.
برای استفاده از این وسیله از یکی از قابلیتهای این وسیله استفاده می شود که رمزنگاری متقارن AES با کلید 128 بیتی منحصر بفرد است. روال احراز هویت بصورت زیر است:
مراحل کار بصورت زیر است:
1 کاربر شناسه را به رایانه شخصی وصل می کند
2 شماره سریال وسیبله که منحصربفرد است، خوانده شده و به سرور ارسال می شود
3 آخرین رمز استفاده شده برای آن شماره سریال به رایانه کاربر ارسال می شود
4 کاربر PIN Code خود را وارد می کند
5 در صورت صحیح بودن پین کد رمز جدید با الگوریتم AES داخل شناسه از روی رمز دریافت شده از سرور ساخته می شود
6 رمز جدید به سرور ارسال و بر اساس بانک رمزها سرور درستی آن را بررسی می کند
7 در صورت معتبر بودن، آخرین رمز استفاده شده بروزرسانی می شود و احراز هویت انجام می گردد.
یعنی شماره سریال شناسه همان فاکتوری است که ارتباط 1-1 با کاربر دارد و روال فوق صحت شناسه کاربر را تست می کند.
کاربران در محیطهای مجازی عملیاتی را انجام می دهد ولی به دلیل اینکه این عملیات امکان شبیه سازی یا دستکاری را دارد اعتماد متقابل کاربر و سیستم دچار خدشه می شود. یعنی هم کاربر مطمئن نیست که اطلاعات ممکن است در راه یا روی سرور قابل دستکاری نیست و هم سرور (صاحب سیستم) از برای جلوگیری از انکار احتمالی کاربر برای عمل انجام داده تضمینی ندارد. کاربرد دیگری که این وسیله دارد و می تواند برای حل این مشکل استفاده شود، بحث امضای دیجیتال آن است. امضای دیجیتال گذاشتن یک رد پا یا اثر منحصر بفرد است که از سوی کاربر روی داده هایی که ایجاد می کنند یا تغییر می دهند یا تایید می کنند و خلاصه هر تراکنشی که در آن محیط مجازی انجام می دهند. این اثر منحصر بفرد بدون حضور وسیله غیر قابل شبیه سازی است حتی توسط مدیران/ صاحبان سیستم، برنامه نویسان سیستم و حتی هکرها قابل شبیه سازی نیست.
منشا این اثر الگوریتم رمزنگاری نامتقارن RSA و یک عدد 1024 بیتی است که در وسیله سخت افزاری ذخیره شده و به آن کلید خصوصی یا Private Key می گویند. تعداد حالات ممکن برای این مقدار، عددی با بیش از 300 رقم است و پس بنابراین عملا غیر قابل حدس زدن. این الگوریتم بر اساس دو کلید کار می کند که یک کلید را به عنوان کلید عمومی در اختیار همه کاربران قرار می دهند و دیگری کلید خصوصی است که فقط در شناسه کاربر ذخیره است. هر داده ای که با یکی از این کلید ها رمزنگاری شود با کلید دیگر رمزگشایی می شود.
رمزنگاری RSA روال بسیار سنگینی دارد و انجام آن طولانی است. بدین منظور برای امضای دیجیتال به جای اینکه کل متن، داده یا اطلاعات را رمز کنیم با یکی از توابع درهم ساز (Hash) به خلاصه متن می رسیم. این توابع اصطلاحا یکطرفه قوی هستند و بازیابی داده اصلی از روی خلاصه تقریبا غیر ممکن است. با تلفیق رمزنگاری RSA و یک الگوریتم درهمساز دلخواه مانند MD5 یا SHA-1 می توان اطلاعات را امضای دیجیتال کرد. برای استفاده از این وسیله برای امضای دیجیتال اطلاعات روال زیر انجام می گردد:
1 اعمال تابع hash روی داده و تهیه خلاصه
2 اتصال شناسه به یکی از پورتهای USB رایانه
3 دریافت PIN Code از کاربر برای دسترسی به کلید خصوصی داخل شناسه
4 رمزنگاری خلاصه با کلید خصوصی فرستنده که در شناسه است
5 الحاق خلاصه رمزشده (امضا) به داده اصلی
هنگامی که می خواهیم از صحت اطلاعات (دستنخوردگی) داده یا امضای دیجیتال مطلع شویم باید آنرا به روش زیر امتحان کرد:
1 جداسازی داده و امضا از هم
2 اعمال تابع hash روی داده و تهیه خلاصه 1
3 دریافت کلید عمومی کاربر فرستنده از مرجع کلید عمومی کاربران
4 رمزگشایی امضا با استفاده از کلید عمومی فرستنده (خلاصه 2)
5 مقایسه خلاصه 1 و خلاصه 2 جهت تصدیق امضا
با عملیات فوق هم از بابت احراز هویت فرد ایجاد کننده اطلاعات مطمئن می شویم و هم از بابت دست خوردگی اطلاعات در راه یا روی سرور. در صورتی که جواب مقایسه منفی بود به قاطعیت نتیجه می گیریم که داده یا امضا دستکاری شده است و یا اطلاعات را کاربر دیگری ایجاد کرده است.
در برخی از سیستم ها وجود امکاناتی برای ارسال داده های کاملا محرمانه لازم است. در این سیستم ها الگوریتمها و روالهایی ایجاد شده است که بدلیل اطلاع برنامه نویسان یا مدیران آن سیستم از روال، امکان بازیابی اطلاعات محرمانه توسط افرادی غیر از کاربر مقصد امکانپذیر است. با استفاده از امکانات همین وسیله می توان در محیطهای مجازی نامه های واقعا محرمانه ارسال کرد به طوری که به هیچ وجه بدون وجود شناسه مقصد (کاربر گیرنده) اطلاعات غیرقابل فهم و غیر قابل بازیابی باشد. بدین منظور از الگوریتم RSA موجود در این وسیله و ترکیب آن با یک الگوریتم متقارن نظیر AES، Bluefish یا 3DES استفاده می شود. به این کاربرد اصطلاحا پاکت دیجیتال گفته می شود که روال ایجاد نامه محرمانه آن بصورت زیر است:
1 یک کلید به صورت تصادفی سمت فرستنده ایجاد می شود
2 اطلاعات با استفاده از کلید رمزنگاری متقارن تصادفی رمزنگاری می شود
3 کلید عمومی کاربر گیرنده از مرجع کلیدهای عمومی کاربران دریافت می شود
4 رمزنگاری کلید متقارن با کلید عمومی گیرنده (مقصد)
5 ادغام داده رمزشده با کلید متقارن رمزشده (پاکت دیجیتال)
سمت گیرنده نحوه بازیابی متن نامه به صورت زیر اتفاق می افتد:
1 اتصال شناسه به یکی از پورتهای USB رایانه
2 وارد کردن PIN Code توسط کاربر برای دسترسی به کلید خصوصی داخل شناسه
3 بازیابی کلید متقارن با رمزگشایی کلید رمز شده با استفاده از کلید خصوصی داخل شناسه
4 رمزگشایی متن با استفاده از کلید متقارن بازیابی شده
دانلود مقاله عوامل بزهکاری جوانان word دارای 46 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله عوامل بزهکاری جوانان word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله عوامل بزهکاری جوانان word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
عوامل بزهکاری جوانان
فهرست جداول
عنوان صفحه
فصل اول : مدیریت نشاط انگیز
فصل دوم : بهره وری کیفیت ، خلاقیت
جدول 2-1- مفهوم بهره وری 19
جدول 2-2- مشخصات کیفیت از دیدگاه عرضه کننده و دریافت کننده آن 39
جدول 2-4- ویژگی های مؤثر بر خلاقیت 63
جدول 2-5- ویژگی های افراد آفریننده 65
پیشگفتار :
«افتتاح یک مدرسه معادل بستن یک زندان میباشد» ویکتور هوگو
مسئله بررسی علمی بزهکاری سالهاست مورد توجه دانشمندان قرار گ
رفته است. متخصصان رشتههای مختلف خاصه روانشناسان، جامعهشناسان، پزشکان، حقوقدانان و مربیان هر یک از دریچهای به بررسی این مسئله همت گماردهاند.
حاصل این کوششها و تلاشها اگر از یکسو کمک به روشن کردن این مسئله است از سوی دیگر نشان دهنده معضلات و پیچیدگیهای شناخت اعمالی است که با عناوین و اصطلاحات حقوقی مشخص میشود ولی بر اثر عوامل گوناگون بروز میکنند واز انگیزههای متفاوت و در بسیاری موارد ناشناخته سرچشمه میگیرند.
درباره علت افزایش بزهکاری در روزگار ما، عقاید مختلفی ابراز شده است؛ مثلاً، پارهای از محققین از دیار جرم و جنایت را در جهان امروز، از اختصاصات جوامع متمدن کنونی دانستهاند و معتقدند: به همان نسبتی که بشر به سرعت بسوی ترقی و تکامل صنعتی و مادی پیش میرود و از معنویت دور میشود نسبت تبهکاری، قانونشکنی، بزهکاری وارتکاب اعم
ال ضد اجتماعی گسترش یافته واز سکون و آرامش معنوی در اینگونه اجتماعات کاسته میگردد…
در تحقیقی که تقدیم حضورتان میگردد ما به بررسی عوامل خانوادگی موثر بر بزهکاری جوانان میپردازیم و به عواملی مثل وضعیت اقتصادی خانواده ـ اختلافات و نوع ارتباط اعضای خانواده با یکدیگر و نوع رابطه والدین با فرزندان توجه میگردد تا تحقیق کنیم آیا این عوامل نامبرده با بزهکاری جوانان ارتباط دارد؟
مقایسهای بین نمونه 100 نفری دانشجویان با نمونه 100 نفری بزهکاران در این مورد خواهیم داشت، نتایج آن نیز در پایان ذکر میگردد.
فصل اول : طرح تحقیق
مقدمه
موضوع کلی
موضوع ویژه
اهمیت موضوع
هدفها یا فرضها
جامعه آماری و نمونه
محدودیتهای تحقیق
مقدمه :
انسان از لحظه تولد تا دم مرگ به دیگران وابسته و نیازمند
است و برای زنده ماندن از لحاظ جسمی، اقتصادی به مراقبت دیگران نیاز دارد و به تنهایی میتواند بار مشکلات خود را به دوش کشد.
همچنین انسان به تنهایی قادر به برآوردن نیزاهای معنوی خود نیست، روابط اجتماعی او نتیجه بازتاب و کنشهای متقابل اجتماعی افرادی است که در کنارش زندگی میکنند.
هنجارهای اجتماعی و قوانین که ساخته خود بشرند چگونگی
روابط و رفتارهای اجتماعی را یقین میکند و محدودیتهایی در زمینه رفتار آدمی بوجود میآورد و مشخص میکند که انسان چه باید بگوید و چه نباید بگوید، چگونه بیندیشد و چگونه رفتار کند.
پس هر کس سعی میکند خود را با هنجارهای اجتماعی سازگار کند تا جامعه او را به عضویت خود بپذیرد. ولی ممکن است رفتار افراد از هنجارهای اجتماعی فاصله بگیرد و با آن تفاوت نماید و حتی با آن مخالف گردد، پس برای مقابله با این مشکل نیروهای خارجی مثل، جریمه، مجازات و غیره بوجود آیند تا بتوانند مردم را وادار به پیروی از هنجارهای اجتماعی گردانند.
البته باید دانست که در هر دورهای و در هر جامعهای هنجارهای اجتماعی هر یک مفهوم و معنای خاصی داشته و هر کدام سیر تکاملی ویژهای را پیمودهاند تا بدین صورت درآمدهاند.
بدیهی است پاداش یا مجازات میتواند هنجارهای اجتماعی را نظام بخشیده وبدان جنبهای پایدار دهد، البته کیفیت هنجارهای در جوامع بسیار اهمیت دارد. زیرا برخی از هنجارها حتماً باید در جامعه پیاده شوند و به مرحله عمل درآیند، در حالیکه برخی دیگر از هنجارها معمولاً جنبه اختیاری دارند و افراد در پذیرش یا عدم پذیرش آنها مختارند.
تحقیقات نشان داده که هنجارهای اختیاری بیش از هنجارهای اجباری کنش بوجود نمیآورد بلکه این هنجارهای اجباری است که واکنشهایی در افراد بوجود آورده و منجر به کجروی در ج
امعه میگردد.
در جوامع کنونی ارزشها وهنجارهای معین و مشترکی وجود دارند که افراد آنها را در ذهن خود به صورتهای مختلف ترسیم میکنند و با توجه به خصوصیات فرهنگی خود برداشتهای متفاوت
ی نسبت به آنها پیدا مینمایند زیرا در جوامع طبقاتی هر کس بر اساس پاره فرهنگ گروهی و طبقهای خود و معیارهای ارزش خاص طبقهاش نسبت به امور قضاوت میکند.
پاره فرهنگ نیز فرهنگی است در دل فرهنگ بزرگتر، ولی در عین حال پاره فرهنگهای گروه به نوبه خود دارای ارزشها و مفاهیم خاصی است.
پاره فرهنگ متناقض فرهنگهای بزرگتر نمیباشد، البته ممکن است ستیزهایی بین پاره فرهنگ و فرهنگهای گستردهتر بوجود اید، مثلاً : پاره فرهنگ نوجوانان در مورد انواع تفریحات و کیفیت لباس پوشیدن، آرایش و چگونگی احترام گذاشتن با گروههای سنی دیگر متفاوت است و یا اعمالی چون دزدی و روابط جنسی غیرقانونی و غیر طبیعی، استعمال مواد مخدر در میان گروهی از نوجوانان بصورت هنجار درآمده است، در حالیکه همین اعمال از نظر دیگران غیرقانونی و نابهنجار است.
کنشها ذاتاً و بخودی خود اخلاقی و بهنجار و نابهنجار نیستند بلکه این افراد و گروههای اجتماعی هستند که به پارهای از رفتارها جنبه کجروی میدهند و برخی کارهای دیگر را بهنجار میدانند پس در موفقیتهای زمانی و مکانی مختلف کجرویها مشخص میشوند.
«بکر» معتقد است: «گروههای اجتماعی با ایجاد قوانین که میخواهند از انحراف جلوگیری نمایند خود باعث پیدایش و افزایش کجروی گشتهاند.»
موضوع کلی :
تعریف موضوع کلی:
مسائل انحرافات اجتماعی یعنی رفتار فردی یا گروهی که با الگوها و هنجارهای اجتماعی انطباق ندارد، از قرن نوزدهم مورد توجه قرار گرفت. برای انحراف یا جرم از دیدگاههای مختلفی تعاریفی شده که به ذکر بعضی از این موارد میپردازیم :
تعریف انحراف از دیدگاه روانشناسان: تعاریف زیادی در این زمینه ارائه شده است از جمله: کجروی عبارت است از: خروج از حالت تعادل روانی و رفتاری. انحراف عبارت است از : فقدان همسازی و و حدت بین اجزا شخصیت و داشتن رفتاری منحرفانه و تعاریف دیگر که بر اساس این تعاریف به طور کلی فرد کجرو و منحرف کسی است که : نامتعادل، نامیزان، ناسازگار و
…
تعریف انحراف از دیدگاه جامعه شناسان: تعاریف زیای در این زمینه ارائه دشه است از جمله: انحراف رفتاری است: تبهکارانه، خلاف موازین اجتماعی مورد قبول، که وجودش برای دوام نظام و عدالت زیانبخش است. انحراف رفتار کسی است که : با رفتار حد متوسط افراد اجتماع مبانیت داشته باشد، خواه آن رفتار بهتر باشد خواه بدتر.
انحراف رفتاری است که : در ان عدم همنوائی شخص با جامعه باعث ناسازگاری شده و دور از موازین مورد قبول جامعه باشد.
از نظر علمای اخلاق، مذهب و حقوقدانان نیز تعاریف دیگری در این زمینه شده است.
دورکیم (1919 ـ 1858) جامعهشناس فرانسوی، فرد عادی (نرمال) را از غیر عادی یا پاترلژیک جدا میسازد. ولی پدیدههایی را که در جوامع مختلف پیوسته به چشم میخورد را نیز غیر عادی تلقی نمیکند زیرا معتقد است که این پدیدهها از ویژگیهای جامعه است و نباید آنرا نمونه بمیاری اجتماعی تلقی کرد به همین جهت از نظر دور کیم جرم یک پدیده عادل جامعه محسوب میشود همه جوامع دارای جرائم مختلف هستند و این امر ناشی از اعمال ساخت خود جامعه است تنها به هنگامیکه تعداد جرائم از یک نسبت معینی تجاوز میکند می توان گفت که یک بیماری اجتماعی پدید آمده است و آن وقت پدیده مربوط را میتوان «غیرعادی» تلقی کرد: این امر به آن معنی است که این چنین جامعهای دیگر نمیتواند برخی از افراد خود را طبق معیارهای موجود بار آورد و آنها را به حد معمول ارتقا دهد، هنگامیکه مسائل را از دیدگاه جامعهشناسی تجزیه و تحلیل میکنیم این نوع استنباط کاملاً درست و با نظریه دورکیم انطباق دارد، بدین معنی که امر اجتماعی از خارج از طریق القا و تقلید به افراد تحمیل میشود.
کجروی یا انحرافاتی که ریشه روانی یا تنی ندارند ناشی از عدم توانایی آموزش اجتماعی و ضعف فشار اجتماعی در قبال کجروان و منحرفان است. و نمایشگر این حقیقت است که قالبها ومعیارهای موجود درباره کجروی و افراد منحرف کاری نیست و قاطعیت ندارد.
از زمان دورکیم تاکنون بررسیهای انحراافت از دیدگاه جامعه شناسی یا روانی جامعهشناسی از حالت کلیت و نظریه سازی در آمده بیشتر صورت تحقیقات کلینیکی و بالینی یافته و درباره مسائل زیر توافق حاصل شده است:
1ـ در تمام اجتماعات صرفنظر از رژیم ، سیستم، ضوابط نهادی، افراد یا گروههایی هستند که کاملاً با ارزشهای موجود جامعهای که بدان بستگی دارند منطبق نیستند و گاهی با برخی از آن ارزشها ناسازگاری مییابند و از راهی میروند که با راه دیگران اختلاف دارد.
2- انحراف همیشه بمعنی واقعی خطا و اشتباه نیست بلکه جامعه در شرایطی است که آن را پذیرا نمیشود و آسیب میپندارد.
3- همراه انحرافات فردی انحرافاتی وجود دارد که ناشی از محیط به معنی کلی آن است؛ بدین ترتیب هنگامیکه فردی از جامعه معینی بیرون آمده و وارد جامعه دیگر میشود با ارزشها و پندارهای حاکم جامعه نمیتواند هماهنگی یابد و خود را بیگانه احساس میکند.
در این صورت رفتار او نسبت به آن جامعه جنبه انحراف پیدا میکند. و تانخواهد در ارزشها و پندارهای پیشین خود تجدید نظر کرده و با محیط نو سازگار نشود زندگی برای او شخت و پیچیده خواهد بود. این وضع در مورد مهاجران زیاد به چشم میخورد. این قبیل افراد وقتی در محیط اولیه خویش هستند، هیچگونه آثار انحرافی درآنها به چشم نمیخورد ولی در اثر تحرک مکانی از جائی به جائی، یا تحرک اجتماعی از جامعهای به جامعهای کجروی و کجاندیشی پدید میآید که ناشی از فنون و رموز زندگی در جامعه نو است. این وضع در مواقعی که ارزشهای نوئی در اثر انقلاب صنعتی و ارتباطات جمعی ازجامعهای به جامعه دیگر منتقل میشود.
همچنین به چشم میخورد تا به آنجا که رهبران احساس میکنند اصلاحات و تغییرات اساسی در جامعه ضرورت دارد تا معیارهای کند کننده نوآوریها به کنار گذاشته شود و معیارهای موافق پذیرنده شوند.
4ـ اثر شخصیتهای تاریخی را نباید در تغییرات و تحولات اجتماعی نادیده گرفت برخی از افراد برگزیده جامعه در مواقع بحرانی.
رفتار و پندار نوئی عرضه میدارند که با روال جاری جامعه منافات دارد ولی عدهای در جامعه با پندار نو موافقت میکنند و نوآوریهای افراد پیشتاز را میپذیرند تا بدانجا که این افراد منحرف خود رهبری اجتماعی را بدست میگیرند این امر در مورد برگزیدگان و پیامآوران و رهبران سیاسی و نظامی زیاد به چشم میخورد.
5ـ با تمام نظریههای موجود درباره انحرافات شناسایی قدرت مهارکننده جامعه و نیروهای دگرگونکننده ارزشها ایجاب میکند که تحقیقات علمی و بالینی در مورد افراد و گروههای ناسازگار بعمل آید تا ریشه های مثبت و یا منفی ناسازگاریها کشف و چارهای لازم صورت پذیرد ولی برای رسیدن به این مقصود باید قبلاً انواع انحرافات را شناخت.
معیارهایی برای انحراف :
آیا معیار و ملاکی برای انحراف وجود دارد؟ قانون است؟ کدام قانون؟ در کجای این جهان؟ و در چه عصر و زمانی؟ از نظر کلی چه رفتاری عادی و کدام رفتار منحرفانه است؟ اصولاً برای شناخت سلامت یا بیماری اجتماعی چه معیارها و ملاکی در دست است؟ و …
در پاسخ به این سئوالات باید گفت : هنوز یک چارچوب کی و بین المللی برای شناخت انحراف و یا معیارهای کلی برای کشف و پیشگیری آن در دست نیست.
اختلاف فکر و رأی در این رابطه از دیدگاه علمای مختلف بسیار است. معیارهای عرضه شده در جوامع مختلف؛ متفاوت، در شرایط زمانی و مکانی دارای ف
رق ، و در فرهنگهای گوناگون متنوع است. حتی هنوز در سطح بین المللی معیاری نیست که بر اساس آن داوری شود چه رفتاری شرافتمندانه و چه رفتاری منحرفانه است.
جامعهشناسان، حقوقدانان ، روانشناسان، پیروان مذاهب و اخلاق به ان پاسخهای مختلفی دادهاند که ما عمده نظارت آنها را ذکر میکنیم:
ملاک اکثریت :
ملاک آماری نیز میگویند. این طرز فکر این است رفتارهایی که در جهت اکثریت بوده و یا با آن مغایرت داشته باشد کجروی یا انحراف است، حتی میگویند: بسیاری از رفتارها اگر بصورت فردی صورت گیرد انحراف، و اگر بصورت جمعی صورت گیرد عملی عادی و شرافتمندانه است، مثل آدمکشی در کوچه و خانه و همین امر در میدان جنگ، اگر این دید را بپذیریم، ناگزیریم در نظر بگیریم که در هرجامعهای دو دسته افراد منحرف در دو قطب مثبت و منفی دیده میشوند.
در قطب مثبت اقلیتی از دانشمندان، اندیشمندان، صاحبنظران، مصلحان، انقلابیون، صدیقین و حتی انبیاء را میتوانیم ببینیم که مشی خلاف مشی اکثریت جامعه را دارند.
در قطب منفی اقلیت مجرمان. خائنان ، جنایتکاران را میبینیم که باز هم مشیشان خلاف مشی اکثریت جامعه است.
در بررسی این نظر باید گفت: پذیرش چنین معیاری برای انحراف اشکالات متعددی را در پی دارد. زیرا گفتیم که ناگزیر باید پاکان و نوابغ و حتی انبیای الهی را کجرو خواند و طبیعتاً از شناخت عوامل کجروی که مبتنی بر کیفیت منابع آن است دور میمانیم و جبراً باید اکثریت هر جامعه را بر حق بدانیم اگر چه از حق روی گردان باشند و از همگان بخواهیم که فعالیت اجتماعی خود را به پیروی از فعالیت دیگران انجام دهند و درچنان صورتی هیچگاه نباید منتظر وقوع تحول و سازندگی در جامعهای بود.
2- ملاک قانون یا دولت :
میگویند ملاک سلامت یا انحراف افراد تبعیت و یا گریز از قانون است. آنکس که قوانینی را زیر پا میگذارد و یا از ضوابط آن تخطی میکند متخلف یا کجروست. زمامداران و مسئولان جامعه، حقوقدانان سعی دارند چنین معیاری را به مردم بقبولانند و سازگاری و ناسازگاری را بر این اساس توجیه میکنند.
در بررسی این معیار باید گفت این درست نیست که زیر پا گذاشتن هر قانونی انحراف یا کجروی به حساب آید زیرا چه بسیارند که ظالمانه بوده و از سوی عدهای قدرتمند تهیه و برمردم تحمیل شدهاند؛ مثل قانونهای نژادی و یا کاسیت را میتوان نام برد.
3ـ ملاک بیماری :
گروهی بر اساس اعتقادی قدیمی گفتهاند: که «کُلُّ ناقِصُ مَلْغُونَ» ( هر کسی که دارای نارسائی یا نقص در جسم یا روان است ملعون و مورد نفرت است.) و نارسایان جامعه را با دیدی منفی نگریسته و آنها را منحرف به حساب آوردهاند و گفتهاند: عقل سالم در بدن سالم است.
پس فرد ناسالم عقل و اندیشه درستی ندارد و سرانجام سه از ان
حراف درمیآورد.
یا گفتهاند انسانهای نارس یا بیمار در معرض استخفافها . تمسخرها. احساس ضعف و حقارتها هستند و این خود موجب پیدایش روحیه مقاومت و موضعگیری ، اتخاذ تصمیمات سخت علیه مردم و سردرآوردن از یک انحراف است.
حتی در بررسیهای خود اعلام کردهآند بسیاری از جنایتکاران دچار یک نارسائی ، کمبود جسمی یا روانیبودهاند.
در بررسی این نظر باید گفت این یک قاعده عام نیست، در جامعه بشری گاهی نوابغی بودهاند که دچار نقص عضو یا خلاء روانی بودهاند و هرگز سراز انحراف درنیارودهاند و هم آنها که اختلالات روانی دارند همه گاه منحرف و جنایتکار نیستند. بسیاری از آنها در گوشهای افتاده و سرگم سیر در دنیای خویشند و تازه اگر در مواردی عمل تبهکارانهای انجام دهند نمیتوان به کارشان عنوان انحراف داد.
عکس قضیه هم جای بحث دارد افراد بسیاری را در جوامع گوناگون میشناسیم که از لحاظ جسم و روان سالمند و آگاهانه و هشیار و از روی قصد تن به انحراف
میدهند تعادل جسمی و روانی دارند ولی دزدی میکنند، تقلب و جنایت مینمایند و رفتار غیرعادیشان صورت دلخواه دارد نه بیماری جسمی
یا عصبی داشته باشد.
4ـ ملاک تعدیل :
این ملاک هم به حقیقت ملاکی است شبیه به آنچه که در رابطه با عدم تعادل روانی افراد ذکر کردهایم: توضیح مسئله این است که افراد متعادل یا تعدیل شده قادرند به نحوی مشکلات زندگی خود را شخصاً حل کنند و با اجتماعی به نحو شایستهای سازگار گردند.
طبعاً آنها که تعدیل شده نیستند و در اثر تربیت نادرست ، غریزه تعدیل شدهای ندارند، بنحوی از انحراف سردر میآورند.
در بررسی آن باید گفت: این نظر هم جای بحث و انتقاد دارد. باید دید منظور از تعدیل چیست؟ تعدیل شده کیست؟ اگر غرض، افرادی خود ساخته و مؤمن است این سخن تا حدودی میتواند قابل قبول باشد اگر چه برای چنین افرادی هم جای بحث وجد دارد.
اگر غرض افرادی باشند که خواستهها و تمناهایشان تعدیل شده باشد به عدم لغزشها نمیتوان اطمینان داشت.
تجارب روزمره نشان دادهاند که همین افراد هم در مواردی برای انتقام و یا دفاع از خود به رفتارهائی تبهکارانه تن در میدهند و ما ملاک علمی قابل قبولی برای تعدیل نداریم تا برآن اساس به عدم انحراف فردی مطمئن باشیم.
5- ملاک اخلاق اجتماعی :
اخلاق را عبارت از ضوابط و قواعدی دانستهاند که حاکم بر رفتار بشر و برای سازش بین انها و ایجاد صمیمت و نزدیکی افراد انسانی تهی
ه و فراهم شدهاند و غرض از اخلاق اجتماعی همان مسئله عرف است که خود عاملی برای نظم اجتماعی است و بر این اساس انحراف عبارت است از : عملی که از نظر عرف ناروا شمرده میشود و با آن عمل در ردیف ضوابط عرف قرار نگیرد. علمای اخلاق در غرب گفته اند: کجروی اجتماعی نوعی تخطی از نظم اخلاق خاصی است که در جامعه به دلیل خاصی ماهیتی غیر قابل قبول یافته است و از نظر مردم امری ناپسند است.
در بررسی این نظر متذکر میشویم که این هم نوعی از ملاک اکثریت یا آماری است و به همان دلیل نمیتواند برای ما قاب
ل قبول باشد زیرا عرفها در جوامع بشری متفاوتند.
ممکن است امری در جامعهای عرف ، درجامعهای دیگر خلاف عرف باشد، مثل : مسئله بیحجابی و یا روابط ازاد زن و مرد را میتوان نام برد.
6ـ ملاک مذهب :
به نظر مؤمنان به مذاهب، بویژه اسلام، بهترین ملاک و معیار برای شرافت یا انحراف آن چیزی است که مذهب حقی، آنرا شرافت یا انحراف بخواند.
از نظر مذاهب الهی انحراف از ضوابط وتعالیم مذهب کجروی نام دارد و امری است که ریشه آنرا در فطرت انسان میتوان یافت.
چه بسیارند مسائلی که قوانینی موجود آنرا انحراف نمیشناسند و یا برعکس، ولی مذاهب درباره آن رأی و نظر ویژهای دارند. از نظر مذاهب برخی از رفتارها چه آشکارا و چه نهان ناپسند و منحرفانه است در صورتیکه عرف یا قانون جنبه آشکار آنرا جرم میشناسد . مثل؛ شرابخواری به شرطی که تا سرحد مستی برسد.
از نظر مذهب آن فردی عادی است که از روی اراده و تصمیم در سایه هدفداری و براساس اندیشه و تأملی جهت دار عملی را که مورد تأئید شرع است انجام دهد و اگر آن عمل مورد تأئید مذهب نباشد با همان ویژگیها و شرایط عملی منحرفانه است.
ملاکها و معیارهای دیگری وجود دارد که ذکر همه آنها مقدور نیست و لزومی هم ندارد.
تنوع دیدها :
بر مبنای آنچه ذکر شد درمییابیم که به کجروی وانحراف در وضع موجود نمیتوان جنبه بینالمللی داد. از آن بابت که اختلافات دید در جوامع متفاوت موجود و پردامنه است.
ممکن است مسئلهای در جامعهای عادی باشد و در جامعه دیگر غیرعادی باشد. از سوی دیگر نظارت در امر کجروی و انحراف در جوامع گوناگون با گذشت زمان فرق میکند برخی از امور به تناسب شرایط و مقتضیات و ب
ر اساس ضوابطی در یک عصر کجروی و در عصری دیگر امری عادی به حساب میآید.
دامنه و نوع آن :
دامنه ونوع آن در جوامع مختلف فرق دارد آنچنانکه در برخی از کشورها حتی خیالبافی را هم نوعی کجروی یا انحراف میدانند و در برخی جوامع صرفاً کجروی در چند مسئله خلاصه میشود و در برخی دیگر نوع آنرا بسی وسیعتر و پردامنهتر می دانند.
به هر حال تنوع انحرافات و آسیبها در
جوامع به حدی است که در مواردی تشخیص سلامت از بیماری دشوار میشود و به زحت میتوان گفت بهنجار و نابهنجار کیست.
ما در مواردی به افرادی برمیخوریم که رفتارشان ناگهانی است، آنچنان نیست که همگاه منحرف باشد.در مواردی عادی و در مواردی دیگر غیرعادی هستند.
یا مجرمین سیاسی در شرایط عادی حالتی طبیعی دارند و در آنجا که پای هواخواهی از ارمانشان مطرح میشود، رفتاری خاص پیدا میکنند که این خود موجبات تنوع در انحراف را پدید می آورد.
وسعت انحراف :
انحراف در همه جوامع وجود دارد و رقم آماری آن بسی بالاتر از آن حدی است که پلیس اعلام می:ند. زیرا پلیس به بسیاری از آنها بعلت پنهان بودن، دست پیدا نمیکند. همه آنهایی که به نحوی بازداشت شدهاند محاکمه ومحکوم نمیشوند. عدهای از آنها از طریق روابط و یا رشوه دادن از قانون میگریزند. برخی ازمنحرفان در سایه همبستگی خود در مقابل مأموران دولتی صفآرائی میکنند، دولت و مأموران آن را بیگانه میدانند و افراد خود را خودی و برخی ازمنحرفان پس از گذراندن دوران محکومیت از زندان آزاد میشوند، در حالیکه اصلاح نشدهاند و همچنان بصورتهایی بلای جان مردمان میباشند.
شدت و ضعف آن :
جوامع مختلف و فرهنگها . قضاوتهای متفاوتی در رابطه با انحراف و درجه آن از نظر سخت گیری و سهلگیری دارند. بعبارتی دیگر برخی از انحرافات را منفورتر و مرتکب آنرا مستحق کیفر بیشتر میدانند و برخی کمتر، و این در جوامع مختلف متفاوت است.
صورتهای انحراف :
صورتهای انحراف گوناگون است ازجمله آنها عبارتند از:
ـ انحراف خانوادگی: شامل نادیده گرفتن مقررات خانواده واموری است که موجبات متارکه وطلاق را فراهم میآورد.
ـ انحراف اقتصادی: که به صورت دزدی، غارت و چپاول یا همه انواع آن است.
ـ انحراف سیاسی: شامل سوء استفاده از قوانین، خیانت به کشور و پخش اسرار مربوط به آن است.
ـ انحراف اجتماعی: که شامل نادیده گرفتن مقررات و ضوابط اجتماع است.
ـ انحرافات مذهبی و اخلاقی: شامل نادیده گرفتن ضوابط و تعالیم مذهب است…
انحراف و نوآوری: انحراف و کجروی معمولاً به مجمو
عهای از کنشهای متقابل اجتماعی افراد ارتباط پیدا میکند و در کل ، امری است غیر عادی که در اجتماعی بشری، غیر عادی بودنش معنی پیدا میکند و طبیعی است که برای انسان تنها کجروی امری بی معنی است.
وجود انحراف در جامعه همهگاه نباید با دید منفی نگریسته شود و در مواردی انحراف ممکن است از صورت خطرآفرین بیرون آید و صورت نواوری به خود گیرد. مثل اشاعه یک فکر سازنده در جامعه که معمولاً بعلت عادت مردم و نظام به شیوههای رفتاری خاص با آن به مبارزه بر میخیزد.
تحولات مثبت که در سایه انقلابات عظیم در جوامع بشری پدید میآید زائیده امور ورفتارهائی است که آنرا در زمان پیدایش ، انحراف میخواندهاند ولی پس از مقاومتها و ایجاد تغییرهای مثبت دریافتهاند که آن انحراف دیروزی، امری شرافتمندانه بوده است . البته این مسئله مصداق کلی و عمومی ندارد از آن بابت که در موارد بسیاری فکر الحادی که منحرفانه به حساب میآید همچنان ابراز وجود کرده و نوآوری پدید آورده و حاصل آن الماء را بر مردم تحمیل کرده است.
وجود انحراف نشانه چیست؟ وجود انحراف و کجروی در یک جامعه بویژه کثرت و گسترش آن نشانه مسائل متعددی است، که اهم آنها عبارتند از:
ـ نقصان کنترل، خواه از سوی اجتماع، خواه از سوی مسئولان و یا ضعف فشار اجتماعی
ـ عدم اعتقاد افراد به قواعد و مقررات جامعه.
ـ عدم نفوذ و قدرت قانون در اجتماع بعلل گوناگون و عدم قاطعیت قالبها و معیارها.
ـ گسترش اختلالات شخصیت در بین افراد به دلایل گوناگون یا بیماری روانی.
ـ وجود بحران در یک جامعه جهل و بیسوادی یا تغییرات فرهنگی.
ـ وجود اختلال در خانه ، مدرسه و محیط اجتماعی.
ـ ضعف دستگاه تربیتی ، خواه در خانه و خواه در دولت و اجتماع.
ـ ضعف و بیکفایتی مسئولان و مجریان در اداره جامعه.
ـ عدم کارائی و همه جانبه نبودن قانون .
البته برخی هم وجود انحراف و آسیبها را ن
شانه آزادگی و کمال جویی افراد جامعه میدانند و قائلند که این امر موجبات نجات جامعه را از حالت ایستایی فراهم میسازد، ولی در کل باید گفت، وجود انحراف تعداد و نوع آن، شدت و ضعف ان، تعداد ضابطین دادگستری و پلیس، تعداد زندان و سلول و .. نشان میدهد که کل جامعه در حال سلامت است یا بیماری؟ در چه وضعی و در چه درجهای؟