دانلود مقاله بررسی ساختار سازمانی و راهکارهای بهبود آن در نیروگاه نیشابور word
دانلود مقاله بررسی ساختار سازمانی و راهکارهای بهبود آن در نیروگاه نیشابور word دارای 100 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله بررسی ساختار سازمانی و راهکارهای بهبود آن در نیروگاه نیشابور word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله بررسی ساختار سازمانی و راهکارهای بهبود آن در نیروگاه نیشابور word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن دانلود مقاله بررسی ساختار سازمانی و راهکارهای بهبود آن در نیروگاه نیشابور word :
بررسی ساختار سازمانی و راهکارهای بهبود آن در نیروگاه نیشابور
مقدمه :
هنگامی که افراد برای اتمام وظائفی یا در جهت تاُمین هدف یا اهدافی مشترک با یکدیگر روابط متعادل بر قرار کنند سازمان بوجود می آید .
مطالعه در باره نظریه های سازمانی ، رفتار سازمانی و سایر خصوصیات یک سازمان موجب می شود تا به میزان اثر بخشی سازمان تحت نظر خود تاُثیرگذار شود .
چالش های سازمانها در قرن بیست و یکم با چالشهای سازمانها در سالهای گذشته متفاوت هستند . برخی از چالشها درون سازمان و بعضی از محدوده جغرافیایی محیط داخل وخارج کشور و استان و شهر و برخی از چالشهای سازمان از رقابت های جهانی ن
اشی می شود .
سازمان برای گذر از چالشها یک اقدام مشترک را باید انجام دهد وآن بهره جستی از صحنه رقابت ، بکارگیری استراتژی های برتر ، ایجاد روابط نوین با کارکنان ، ایجاد ساختار مناسب ، همکاری با نیروی کار نا همگون ، رعایت اصول اخلاقی و اعتقادی و مسئولیتهای اجتماعی می باشد .
امروزه سازمانها و انسانهای مشغول بکار در سازمانها هردوبسیار پیچیده می باشند و شبکه روابط و ساختارهایی که ناشی از تقابل انسان و سازمان است به قدری پیچیده و درهم تنیده است که جز با تئوری شناخت آن ممکن نیست .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 17
(( تئوری سازمانی بستر نظریات ، افکار و اندیشه های مربوط به مدیریت و رویدادهای سازمانی است . این نظریات ، افکار و اندیشه ها در خلاُ نرسته اند ، بلکه هموا
ره به صورت دو جریان مستمر از دو منشاُ اساسی سر چشمه گرفته اند .
1- از دقت نظرها ، برداشتها و آموخته های مستقیم از عملیات ، رویدادها و رفتارهای جاری در حیات واقعی و عینی و انواع سازمانها یا بطور خلاصه از صحنه های ع
ملی یا جریان مستمر اندوخته های تجربی مدیران .
2-از پژوهش ها ، تجزیه و تحلیل و ریشه یابی مسائل و مشکلات و بالاخره طبقه بندی ، الگوسازی و تعبیر وتفسیر آنها در دو اثر آکادمیکی و دانشگاهی یا جریان مستمر نظری ، تلاقی این دو جریان مستمر ، سازمان رابه دو صورت موضوع و پدیده ای در آورده است که تعریف ، تبیین و توضیح آن تئوری پردازی را ایجاد نموده و حاصل این تئوری ها ، تئوری سازمانی را خلق کرده است . ))
1-2-سازمان چیست ؟
سازمان پدیده ای اجتماعی به شمار می آید که بطور آگاها
نه هماهنگ شده و دارای حدود و ثغور نسبتا”مشخصی بوده وبرای تحقق هدف یا اهدافی ، بر اساس یک سلسله مبانی دائمی فعالیت می کند . عبارت “”به صورت آگاهانه هماهنگ شده “” دلالت بر مدیریت دارد و “” پدیده اجتماعی “” دال بر این م
عنی است که سازمان ازافراد یاگروههایی که با هم در تعاملند تشکیل شده است ( 1 ) و می توان گفت :
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 18
سازمان یک سیستم است . این سیستم ها باز هستند و برای بقاء و ادامه حیات باید خود را بامحیط وفق دهند . ( 2 )
سازمان ازافرادورابطه ای که بایکدیگردارند تشکیل می شود.هنگام
ی که افرادبرای انجام وظائفی ضروری درجهت تاُمین هدفهابایکدیگرروابط متقابل برقرارمی کنند،سازمان بوجودمیآید .( 3 )
یک سازمان مرزهای نسبتا” مشخصی دارد . این مرزها به مرور زمان می توانند تغییر کنند و ممکن است کاملا”روشن وواضح نباشند . ( 4 )
بسیاری از سازمانهای کنونی در تلاشند تا در سطح افقی کاره
ا را هماهنگ تر نمایند . لذا مرزهای بین دوایر و سازمانها از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار شده و آنگاه یک سازمان باید در برابر تغییرات محیط خارجی با سرعت بیشتری اقدام نماید . مرز سازمان گسترده تر می شود و به صورت یک مانع بر سر راه اقدامات سازمان قرار نمی گیرد . ( 5 )
می توان گفت سازمانها برای انجام امور بوجود آمده اند . این امور یا فعا
لیتها ، همان اهدافند ، که دستیابی به آنها توسط یک فرد به تنهایی ، امکان پذیر نیست ، یا اگر هم بوسیله یک فرد قابل حصول باشد ، حصول آن از طریق سازمان ، اثر بخش تر است .
در عین حال ، لازم نیست که همه اعضاء سازمان ، اهداف را کاملا” بپذیرند . در واقع نوعی توافق عمومی بارسالت سازمان کفایت می کند .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 19
تعریفی که از سازمان ارائه گردید ، لزوم هماهنگی رسمی تعام
لی اعضاء رامشخص می کند . ساختارسازمان تصریح می کند که وظائف ، چگونه تخصیص داده شوند ، چه شخصی به چه کسی گزارش دهدوسازوکارهای هماهنگی رسمی وهمچنین الگوهای تعاملی سازمانی که بایدرعایت شوند کدامند ؟
ساختاررامیتوان به عنوان یکی ازاجزاء سازمان که ازعنصرپیچیدگی ، رسمیت وتمرکزتشکیل شده تعریف نمود .
پیچیدگی ، به حدود تفکیک درون سازمان و میزان تخصص گرایی ، تقسیم کار و تعداد سطوح در سلسله مراتب سازمان اشاره دارد و حد و حدودی را که واحدهای سازمانی از لحاظ جغرافیایی پراکنده شده اند را نیزتصریح می کند . البته پیچیدگی یک اصطلاح نسبی است .
رسمیت ، حدی که یک سازمان برای جهت دهی رفتار کارکنانش ، به قوانین ، مقررات ورویه ها متکی است . ( 6 )
رسمی بودن یک سازمان به اسناد ومدارکی اطلاق می شودکه درسازمان وجوددارد . دراین اسناد روش ها ،شرح وظائف ،مقررات وسیاست هایی راکه سازمان بایدرعایت واجرانمایدنوشته شده است .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 20
این اسنادنشان دهنده نوع رفتار و فعالیتهاست و اغلب رسمی بودن یک سازمان را از طریق شمارش تعداد صفحات اسناد موجود در سازمان تعیین می کنند .
تمرکز ، در سلسله مراتب اختیارات ، متمرکز بودن به آن سطح از اختیارات گفته می شود که قدرت تصمیم گیری دارد . هنگامی که تصمیم در سطح بالای سازمانی گرفته شود ، آن
سازمان را متمرکز می نامند . هنگامی که تصمیم گیریهابه سطوح پائینترسازمان تفویض شود ، می گویندکه سازمان غیرمتمرکزاست . ( 7 )
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 21
3-2-طرح سازمان چیست ؟
طرح سازمان بر جنبه مدیریت تئوری سازمان تاُکید دارد . طر
ح سازمان به نحوه ساخت و تغییر ساختار ، برای تحقق اهداف سازمانی اشاره می کند .
ساختن یا تغییر دادن یک سازمان ، بی شباهت به ساختن یا تغییر نقشه یک ساختمان نیست ، هر دو بایک هدف نهائی آغاز می شوند . سپس طراح برای تحق
ق آن هدف وسایل یا
نقشه ای تدارک می بیند . در بنا نمودن یک ساختمان ، طرح مورد نظر یک نقشه ساختمانی دقیق بوده که بر اساس آن ساختمان بنا نهاده می شود . در ساختن یک ساختار ، آنچه مورد استفاده قرار می گیرد نقشه یا سند مشابه ای است که نمودار سازمانی نام دارد .
4-2-تئوری سازمانی چیست ؟
تئوری سازمانی رشته ای است که ساختار و طراحی سازمان را مورد مطالعه قرار می دهد . تئوری سازمان به هر دو جنبه تشریحی و تجویزی این رشته می پرداخته و تشریح می کند که سازمانها ، واقعا”چگونه ساختارمند می شوند و همچنین پیشنهاداتی راجع به اینکه چگونه می توان سازمانها را طوری بنا نمود که اثر بخشی آنها افزایش یابد ، ارائه میدهد .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 22
5-2-تئوری رفتار سازمانی چیست ؟
رفتار سازمانی ، دیدگاهی خرد نسبت به مسائل داشته و برافراد و گروههای کوچک تاُکید دارد . بررفتار درون سازمان ها ، عملکرد افراد ، کارکنان و متغیرهای نگرشی نظیر بهره وری کارکنان ، غیبت در کار ، جابجائی در کار ورضامندی شغلی بیشتر ، متمرکز است . موضوعات رفتار فردی که در رفتار سازمانی مورد بررسی قرار می گیرند ، شامل : ادراک ، ارزشها ، یادگیری ، انگیزش و شخصیت است ، موضوعات رفتار گروهی که رفتار سازمانی بر آن تاُکید می ورزد عبارتند از : نقشها ، موقعیت افراد در سازمان ، رهبری ، قدرت ، ارتباطات و تعارض .
در قبال رفتار سازمانی ، تئوری سازمان دیدگاهی نسبت به مسائل سازمانی دارد . ( 8 )
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 23
6-2-ارکان سازمان :
سازمانها به طور وسیعی متفاوت و پیچیده اند ، بنابراین مفید به نظر می رسدکه مطالعه خودرا با مدل ساده ای که توجه ما را به ویژگی های اساسی سازمان معطوف می دارد ،شروع کنیم . (مدل پیشنهادی “” لویت “” درشکل شماره1-2نمایش داده شده وحال محیط
سازمان
ساختار اجتماعی
اهداف تکنولوژی
افراد
( شرکت کنندگان )
شکل 1-2 : مدل لوزی “” لویت “” ( یک مدل ساده از یک سازمان )
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 24
1-6-2– ساختار اجتماعی :
ساختار اجتماعی به جنبه های متشکل یا تنظیم شده روابط موجود میان افراد یک سزمان اشاره می کند .ساختار اجتماعی هرتشکل انسانی را می توان به طور تحلیلی به دو جزء تقسیم نمود .
“”در جامعه انسانی همواره مساُله ای به نام واقعیت دوگانه وجود دارد . در یک طرف یک سیستم هنجاری شامل آنچه باید باشد قرار دارد و در طرف دیگر یک نظم واقعی شامل آنچه که هست …. این دو نظم نمی تواند کاملا” منطبق به هم و یا جدا از هم باشد . DAVIS 1449 : 52 “”
اولین جزٌ نظریه “”دیویس “” اشاره به ارزشها ، هنجارها و انتظارات هر نقش می باشد . ارزشها معیارهایی هستند که در انتخاب هدفهای رفتار بکارمی روند .هنجارهاقواعدتعمیم یافته ای هستندکه رفتار رامشخص می کنند ودر حالت خاص وسایل مناسب برای تعقیب اهدافند .
نقشها انتظارات یا استانداردهایی هستند که برای ارزیابی رفتار یک شاغل در موقعیت خاص اجتماعی بکار می روند .
دومین جز را که “” دیویس “” به عنوان “” نظم واقعی “” به آن اشاره کرد ، ساختار رفتاری می نامیم . این جز بجای تجویزات رفتاری بر رفتار واقعی توجه دارد .
طبقه بندی “” هومانز”” از رفتار اجتماعی سه عامل فعالیتها،کنشهای متقابل و گرایشها یعنی عوامل تشکیل دهنده ساختار رفتاری را ارائه می دهد .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 25
به دلیل اینکه کارها بیشتر در ارتباط با ساختار رفتاری است تا صرفا” رفتارها به آن فعالیتها ،کنشهای متقابل وگرایشهایی که تا حدودی از نظم معینی پیروی می کنند توجه می کنیم . رفتار تکراری یک فرد خاص یا رفتارهای مشابه یک دسته از افراد مورد نظر است . نظریات فوق به ما یادآوری می کند ، ساختار هنجاری وساختاررفتاری یک گروه نه مستقل و نه منطبق به
هم می باشند . بلکه به درجات متفاوت به هم وابسته اند . ساختار هنجاری محدودیتهای عمده ای را بر ساختار رفتار تحمیل می کند . رفتار را شکل داده و آنرا جهت می دهد و مختار هنجاری تجاوز کرده و منبع عمده توسعه ( عوامل ) و تغییرات در آن ساختار ( هنجاری ) می شوند .
یعنی همان طوری که رفتار هنجارها را شکل می دهد ، هنجارها نیز رفتارها را شکل می دهند . به هر حال ساختارهای هنجاری و رفتاری همواره در یک حالت تنش پویا قرار دارند و در
حالی مستقل بوده و مستقلا”تغییر می کنند ولی فشار مداومی بر دیگری وارد می نماید .
تاُکیدبرساختاراجتماعی ، ماراقادرمی سازدتاکشمکشهای موجوددرسازمان راتشکل یافته ببینیم ، یعنی کشمکشهادرقالب ساختاروروابط بین افرادوگروه بوجودمی آیدوبه خصوصیات تهاجمی وذاتی افرادسازمانی بستگی ندارد.عوامل ساختاری نه تنهاخصوصیاتی مانندثبات ونظم بلکه تنش ،
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 26
اضطراب و کج رفتاری و تغییر را نیز در بر می گیرد. ساختار اجتماعی یک سازمان با توجه به میزان رسمیت آن تفاوت می کند . یک ساختاراجتماعی رسمی ، نوعی است که در آن موقعیتهای اجتماعی و روابط بین افراد به روشنی مشخص شده است . در یک ساختار غیر رسمی ، وقتی که افراد خاصی از سیستم خارج شده و یا داخل می گردند ، نقشها و روابط میان آنها و ک
نشهای متقابل بین آنها ، توسعه یافته و تغییر می کند .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 27
2-6-2-افراد سازمانی :
افراد سازمانی کسانی هستند که در برابر دریافتهای مختلف ، سازمان را یاری می دهند . همه افراد در بیش از یک سازمان مشارکت داشته و میزان و شدت مشارکت آنان ممکن است بسیار متفاوت باشد . بسیار مهم است تاُ کید کنیم که افراد سازمانی در وهله اول و در بیشتر موارد عاملان اجتماعی می باشند . بدون آنها نه ساختار ، نه سازمان و نه موقعیت اجتماعی موجودیت نخواهند یافت . اولین نظریه های جامعه شناسی به ساختار اجتماعی اهمیت داده اند .نظریه های جدید تاُکید دارند که عاملان اجتماعی هم ابزار استمرار جماعات ( برای ایجادساختارهای جدید ) و هم ابزار تغییر ( برای ایجاد ابتکار و نوآوری ) می باشند .
“” آنتونی گیدن “” می گوید : دوگانگی ساختارهای اجتماعی هم واسطه و هم نتیجه اند . ساختارها براعمال جاری تاُثیر گذاشته و تحت تاُثیر آن اعمال شکل می گیرند .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 28
3-6-2-اهداف سازمانی :
مفهوم اهداف سازمانی مهمترین (و بحث انگیزترین ) جنبه از مطالعه سازمانها می باشد
. برخی تحلیلگران بر این نکته اصرار می ورزند که برای درک سازمانها ، بررسی اهدافش
ان ضروری است . برخی دیگر کارکرد اهداف را چیزی جز توجیه فعالیتهای گذشته نمی
دانند . رفتار گرایان نیز اشاره می کنند که فقط افراد هدف دارند و گروههایی چون سازمانها هدفمند نیستند . برای بیشتر تحلیلگران ، اهداف محور اصلی تجزیه وتحلیل سازمانها به شمارمی رود .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 29
4-6-2-تکنولوژی :
به منظورتمرکزروی تکنولوژی سازمانی ، سازمان بایدبه عنوان محلی که بعضی ازکارهادرآن انجام می پذیرد ، محلی برای تبدیل مواداولیه ، انرژی صرف می شودویامکانیزمی برای تبدیل وارده ها به صادره هاتلقی گردد. هرسازمانی که کاری انجام میدهد ، تکنولوژی انجام آن کاررا در اختیار دارد .
برخی سازمانها مواد وارده را در جریان تولید قرار داده و تجهیزات و سخت افزار جدید می سازند . برخی دیگر افراد را در جریان تعلیم و تربیت قرار می دهند . تکنولوژی نه تنها شامل ماشینها و تجهیزات فنی می گردد بلکه شامل دانش فنی و مهارتهای افراد سازمانی نیز می شود .
تکنولوژی در اختیار کلیه سازمانها می باشد ، اما سازمانها با توجه به حدود درک این تکنیکها ، میزان کاربرد روزمره آنها و میزان موُثر بودن آنها با ، یکدیگر متفاوت می باشند .
5-6-2-محیط :
هرسازمانی دریک محیطخاص فیزیکی ، تکنولوژیکی ، فرهنگی واجتماعی قرارداردکه بایدخودراباآن وفق دهد . هیچ سازمانی خودکفا نیست . همه سازمانهابرای بقابه برقراری روابط باسیستمهای بزرگتری که جزئی ازآنهاهستند ، وابسته اند. تحلیلگران اولیه سازمانها ، اهمیت ارتباط سازمان با محیط را نادیده گرفته و یا آنرا ناچیزمی شمردند . اما کارهای اخیر بر این ارتباط تاُکی
دبسیاری دارند .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 30
غیرازخانواده ، بقیه سازمانها ، افرادبابیش ازیک سازمان درارتباطند . سازمانها سیستمهایی می باشند که ازتشریک مساعی بخشی از فعالیتهای اعضایشان تشکیل می شوند . ( نه همه فعالیتهای آنان )
ساختار سازمان جنبه های مهمی که از محیط گرفته یا محیط بر آن تحمیل کرده را منعکس می سازد . هر دو ساختار رسمی و غیر رسمی ریشه در محیط دارند . سازمانها نه تنها از محیط تاُثیر می گیرند بلکه بر محیط نیز تاُثیرمی گذارند و هیچ سازمانی جدا از محیط آن قابل فهم نیست . ( 9 )
7-2-دیدگاه سیستمی :
تعریف یک سیستم : عبارتست از اجزاء بهم پیوسته و مرتبط بهم که به نحوی تنظیم گردیده اند که یک کل مجزای از تک تک اجزاء را بوجود می آورند . جوامع بشری خود نوعی
سیستم اند . اتومبیل ها ، گیاهان و بدون انسانها یک نمونه هایی از انواع سیستم ها هستند . این سیستم ها داده هایی را بدست می آورند سپس از تغییر و تبدیل آنها ستاده هایی را تولید می کنند .
هر سیتمی از طریق دو نیروی متضاد تفکیک و ادغام شناخته می شود . در یک سیستم ، وظائف تخصصی تفکیک می شوند تا جایگزین الگوهای کلی مبهم شوند . برای مثال : در بدن انسان شش ها ، قلب ، کبد هر کدام وظائف جداگانه ای دارند . بطور مشابه سازمانها ن
یز ، بخشها ، قسمتها وواحدهایی مجزا برای انجام وظائف مختلف وتحقق فعالیت های تخصصی خود دارند .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق : 31
8-2-انواع سیستمها :
معمولا” سیستمها را به سیستمهای باز و بسته طبقه بندی کرده اند . تفکر یا ایده سیستمهای بسته از ابتدای مطرح شدن آن از علم فیزیک نشاُت گرفته است . این تفکر ، سیستم ها را خود کفا ومستقل در نظر می گیرد . ویژگی مهم این تعریف از دیدگاه علم فیزیک اینست که اثر مهم محیط بر سیستم را نادیده می گیرد .
1-8-2-سیستم بسته :
یک سیستم کاملا” بسته سیستمی است که هیچ نوع انرژی از منابع خارجی دریافت نکرده و هیچ نوع انرژی را به خارج از خود ساطع نمی کند و این دیدگاه در عمل کاربرد محدودی در مطالعه سازمان ها دارد و بیشتر بصورت ایده آل مطرح است .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 32
2-8-2-سیستم باز : تعامل پویای سیستم را با محیطش نشان می دهد .
در شکل 2-2 نمایی از سیستم باز بصورت ساده نشان داده شده است .
سیستم
شکل 2-2 سیستم باز
سازمانهامواداولیه ومنابع انسانی مورد نیاز خودراازمحیط دریافت میکنند .آنهابرای اینکه ستاده های خودرا عرضه نمایند به مشتریان وارباب رجوع خودوابسته اند . بانکها سپرده هارا دریافت می کنند سپس این سپرده هارابه صورت وام یا دیگرسرمایه گذاریهاتبدیل می کنندوازمنافع حاصله برای بقاءورشدخودوهمچنین پرداخت بهره به سپرده گذاران ودادن مالیات به دولت استفاده میکنند.ازاینروسیستم بانک بطورفعال بامحیطش درتعامل است که خوداین
محیط شامل سرمایه گذاران،وام گیرندگان ، افرادجویای کار، نهادهای قانونی ونظائرآنهااست .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 33
در شکل 3-2 تصویر پیچیده تری از یک سیستم باز ارائه شده که می تواند برای سازمانهای صنعتی بکار گرفته شود . ( 10 )
اعمال نفوذ مقررات
حمایت از مصرف کنندگان
بازپرداخت وام
دستمزدها
پرداخت به
سهامداران
شکل 3-2 – یک سازمان صنعتی به عنوان یک سیستم باز
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 34
ویژگیهای یک سیستم باز :
همه سیستمها دارای سه عنصر نهاده ، فرآیند تبدیل و ستاده اند . سیستم ها مواد اولیه ، انرژی ، اطلاعات ومنابع انسانی و نظائر اینها را دریافت می کنند و آنها را به کالاها ، خدمات ، منابع ، مواد زائد و غیره تبدیل می کنند .
1- آگاهی از محیط :
یکی از ویژگیهای روشن وواضح یک سیستم باز ، آگاهی آن از روابط بین خود و محیطش است. مرزی وجود دارد که سیستم را از محیطش جدا می کند . تغییرات محیطی ، کم و بیش بر سیستم تاُثیر می گذارند و همینطور آن تغییرات درون سیستم نیز محیط را متاُثر می کند . بدون وجود مرزی مشخص ، سیستمی وجود نخواهد داشت ، مرز یا مرزهای سیستم اند که مشخص می کنند سیستمها در چه جایی واقع شده اند و سیستمهای فرعی از کجا شروع و به کجا ختم می شوند . مرزها می تواند فیزیکی باشند نظیر خطوط مرزی روشن که ایالات متحده آمریکا را از همسایگان شرقی و غربی اش جدا می کند .
مرزها همچنین می توانند بصورت روانشناختی از طریق نمادهایی نظیر القاب ، عناوین ، لباسهای همشکل و شعائر مذهبی بوجود آیند .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 35
2- بازخور:
سیستمهای باز بطور مداوم از محیط خود اطلاعات دریافت می کنند و آنها را در پی گیری اقدامات اصلاحی انحرافات حاصله از جریان ازپیش تعیین شده ، یاری می دهد که این دریافت اطلاعات از محیط را باز خور می نامیم .
3- ویژگی دورانی :
سیستمهای باز چرخه ای از حوادثند . ستاده های سیستم ، امکاناتی را برای نهادهای جدیدی که چرخه سیستم را تکرار می کنند فراهم می سازند . اگر چه سیستم می خواهد تداوم داشته باشد و حیات سازمان حفظ گردد باید در آمد دریافتی از مشتریان ش
رکت ، کفاف پرداخت به سهامداران و دستمزد به کارکنان و بازپرداخت وام را داشته باشد .
4- آنتروپی منفی :
اصطلاح آنتروپی به گرایش سیستم به زوال ( میل به فنا ) یا فروپاشی اشاره دارد .
یک سیستم بسته چون انرژی و داده های جدیدی رااز محیط خود دریافت نمی کند به مرور زمان به ضعف می گراید . برعکس ، یک سیستم باز آنتروپی منفی دارد لذا می تواند خود را تجدید قوا نموده و ساختارش را حفظ کند ، از مرگ رهایی یابد و حتی ریشه کن کند ، زیرا توانایی ورود انرژی بیش از آنچه را متوجه صرف تولید ستاده هایش می کند ، داراست .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 36
5- وضعیت ثبات :
ورود انرژی به سیستم برای جلوگیری از آنتروپی ،میزانی از ثبات در تبادل انرژی را موجب شده که این امر خود منجر به پایداری در سیستم می گردد . هر سال که می گذرد بدن شما سلولهای جدیدی راجایگزین سلولهای مرده می سازد ، اماظاهرفیزیکی بدن شما،خیلی کم و حتی بسیارجزئی تغییرمی کند .
پس یک سیستم باز ضمن آنکه در تبدیل نهاده ها به ستاده های خود فعال بوده و تغییر می کند اما در طی زمان از ثباتی نسبی برخوردار است .
6- حرکت به سوی رشد و توسعه :
ویژگی ثبات ، توصیفی ازسیستمهای ساده یاسیستمهای بازاولیه است وبه مرورزمان که سیستم پیچیده ترمی شودوبه طرف خنثی سازی آنتروپی حرکت می کند ، سیستم های بازبه سمت رشدو توسعه حرکت می کنندکه این امرنقض ثبات سیستم محسوب نمی شود . سیستم های بزرگ وپیچیده برای حصول اطمینان ازبقاء خودبه نحوی عمل می کنندکه حاشیه ایمنی بیشترازسطح فعلی موجودرابدست آورند . همچنین بایدبدانیم سیستم اصلی مستقیما”د
راثرتوسعه، تغییر نمی کند .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 37
7- تعادل بین فعالیت های نگهدارنده و انطباقی :
سیستم های بازاغلب تطبیق دادن دونوع فعالیت متضادرادنبال می کنند . فعالیتهای نگهدارنده اطمینان میدهدکه سیستمهای فرعی گوناگون باهم درتعاملندومحل سیستم بامحیطش سازگاری دارد .
بر عکس فعالیتهای انطباقی از این جهت ضروریند که سیتم بتواند در طی زمان ، تغییرات در خواسته های داخلی و خارجی سیستم را طرح وتعدیل کند .
8-همپایانی :
مفهوم همپایانی تصریح می کند که برای انجام کارهای متعددی وجود دارد که یک سیستم بوسیله راههای متعدد به یک هدف نهائی نائل آید . همپایانی شما را ترغیب می کند بجای اینکه تعداد محدودی راه حلهای جدید را برای حل یک مسئله مد نظر قرار دهید در جستجوی تعداد زیادی راه حل برآید .
اهمیت دیدگاه سیستمی : به مدیران حال و آینده اجازه می دهد که سازمان را به عنوان یک کل که مشتمل بر سیستم های فرعی متعدد و اجزاء مرتبط بهم است ، مورد توجه قرار دهند .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 38
9-2-ابعاد طرح سازمان :
دیدگاه سیستمی بر این اساس قرار دارد که در درون سازمان فعالیتهای دائمی و پویا در جریان است . برای درک سازمان باید به ابعادی از سازمان توجه شود که بیان کننده ویژگیهای خاص سازمان هستند . این ابعاد بصورت ساختاری و محتوایی می باشند .
ابعاد ساختاری ، بیان کننده ویژگی های درونی یک سازمان هستند که آنها مبنایی را به دست می دهند که می توان بدان وسیله سازمانها را اندازه گیری و مقایسه نمود .
1-9-2-ابعاد ساختاری سازمانی :
1-1-9-2-رسمی بودن :
به اسناد و مدارکی اطلاق می شود که در سازمان وجود دارد . در این اسناد روشها ، شرح وظائف ، مقررات و سیاستهایی را که سازمان باید رعایت و اجرا نماید نوشته شده است .
2-1-9-2-تخصصی بودن :
یعنی سازمان تا چه اندازه یا تا چه درجه ای کارها و فعالیتهای خود را به وظائف جداگانه و تخصصی تقسیم کرده باشد .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 39
3-1-9-2-داشتن استاندارد :
به موردی اطلاق می شود که بسیاری از کارهای مشابه به روشی یکسان و همانندانجام شوند.
4-1-9-2-سلسله مراتب اختیارات :
یعنی مشخص کردن این موضوع است که هر یک از افراد باید گزارش کار خود را به چه کسی بدهد وحیطه کنترل ( نظارت ) هر یک از مدیران مشخص می شود .
5-1-9-2-پیچیدگی :
مقصود از پیچیدگی تعداد کارها یا سیستم ها ی فرعی است که در درون یک سازمان انجام می شود یا وجود دارد . پیچیدگی را می توان از مجرای سه بعد سنجید : عمودی ، افقی و فضایی . مقصود از عمودی تعداد سطحی است که در سلسله مراتب اختیارات وجود دارد .
پیچیدگی سازمان از نظر افقی ، مربوط به تعداد شغل یا دوایری است که به صورت افقی در سراسر سازمان وجود دارد . پیچیدگی سازمان از نظر فضایی به محل ها و مناطق جغرافیایی اطلاق می شود .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 40
6-1-9-2-متمرکز بودن :
در سلسله مراتب اختیارات ، متمرکز بودن به آن سطح از اختیارات گفته می شود که قدرت تصمیم گیری دارد . هنگامی که تصمیم در سطح بالای سازمانی گرفته شود ، آن سازمان را متمرکز می نامند و هنگامی که تصمیم گیری ها به سطوح پائین تر سازمان تفویض گردد ، سازمان غیر متمرکز است .
7-1-9-2-حرفه ای بودن :
به سطح تحصیلات رسمی و آموزش کارکنان اطلاق می شود . اگردریک سازمان ، کارکنان برای گرفتن شغل باید دوره های آموزشی بلند مدت را طی کنند ، می گویند که سازمان بسیار حرفه ای است .
8-1-9-2-نسبت های پرسنلی :
این نسبت بیان کننده به کارگیری افرادی است که برای وظائف مختلف و دوایر گوناگون به استخدام سازمان درمی آیند . برای محاسبه نسبت پرسنلی ، تعداد
کارکنان یک گروه یا یک طبقه را برکل تعداد کارکنان سازمان تقسیم می کنند .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 41
2-9-2-ابعاد محتوایی :
معرف کل سازمان هستند ، مثل اندازه یا بزرگی سازمان ، نوع تکنولوژی ، محیط و اهداف آن . و آنها معرف جایگاه سازمان هستند و بر ابعاد ساختاری اثر می گذارند . ابعاد محتوایی می توانند مبهم باشند ، زیرا آنها نشان دهنده سازمان و محیطی هستند که ابعاد ساختاری در درون آن قرار می گیرند و برای ارزیابی و درک سازمان ، هر دو بعد ساختاری و محتوایی حدودی است و ابعاد سازمان با یکدیگر رابطه متقابل ( تعامل ) دارند .
2-9-2-ابعاد محتوایی سازمان :
1-2-9-2-اندازه :
اندازه سازمان عبارتست از بزرگی که به صورت تعداد افراد یا کارکنان مشخص می گردد .
2-2-9-2-تکنولوژی ( فن آوری ) سازمان :
عبارتست از ماهیت زیر سیستم تولید ، و شامل عملیات و روش های فرآیند تولید ( تبدیل اقلام مصرفی به اقلام تولیدی ) می شود .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 42
3-2-9-2-محیط :
شامل عواملی می شودکه درخارج ازمرزسازمان وجوددارند . (صنعت ، دولت ، مشتری ، عرضه کنندگان کالاوموُسسات مالی وسازمانهای دیگرازجمله مهمترین عوامل محیطی هستندکه بریک سازمان اثرمیگذارند )
4-2-9-2-اهداف و استراتژی سازمان :
در این مقوله هدف و شیوه های
رقابتی شرکت که آن را از سایر سازمانها متمایز می کند ، مشخص می شود معمولا” هدفها به صورت اسناد نوشته هستند ، که بیان کننده و نشان دهنده مقصود نهایی و همیشگی شرکت می باشند . استراتژی عبارتست از یک برنامه عملی که به موجب آن شیوه تخصیص منابع و فعالیتهای شرکت دررابطه بامحیط ودرراه نیل به هدف هایش تعیین می گردد .هدفها واستراتژی های سازمان مشخص کننده دامنه فعالیت هاورابطه ای است که سازمان باکارکنان ، مشتریان ورقبای خود دارد .
5-2-9-2-فرهنگ :
فرهنگ سازمان نشان دهنده مج
موعه ای ازارزشها ، باورها ، هنجارها و تفاهم هایی است که سازمان در آنها با کارکنان وجوه مشترک دارد . امکان دارد این فرهنگ
سازمان چیز نانوشته ای باشد ولی با توجه به شعارها ، جشن ها ، نوع لباس و نمای سازمان قابل مشاهده می باشد .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 43
ابعادساختاری ومحتوایی که موردبحث قرارگرفت به یکدیگروابسته اند.برای مثال بزرگی سازمان ، نوع تکنولوژی ومحیط پایدارباعث میشوندتاسازمانی بوجودآیدکه ازنظررسمی وتخصصی و متمرکز
بودن در سطح بالایی قرار داشته باشد . اینها ابعاد مبنایی هستند که می توان بدان وسیله ویژگی هایی از سازمان را سنجید و تجزیه و تحلیل نمود . ( 12 )
10-2-عوامل تعیین کننده ساختار سازمانی :
1-10-2-استراتژی ( راهبرد )
1- تعریف :
استراتژی می تواند به عنوان فرآیند تعیین اهداف بنیادی بلند مدت ، اتخاذ شیوه کار و تخصیص منابع لازم برای تحقق این اهداف ، تعریف شود . برای تحقق اهداف ، حفظ و گسترش فعالیتهای شرکت در حوزه های کاری جدید در پاسخ به تقاضاهای متغیر ، تغییرات منابع ، نوسانات شرایط اقتصادی ، پیشرفت های فنی و فعالیت رقبا باید تخصیص مجدد صورت پذیرد . این تعریف دو نظریه را در مورد استراتژی مطرح و لزوم توجه گسترده به آندو را نشان می دهد .
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 44
1-1 حالت طرح ریزی :
این نظریه استراتژی را به عنوان طرح یا یک رشته رهنمودهایی واضح و روشن که از قبل تدوین شده توجیه و تشریح می کند .
2-1 حالت تکاملی :
بر اساس این نظریه ، استراتژی لزوما” طرحی اصولی و سنجیده نیست . بلکه درطی زمان به عنوان یک الگودر جریان تصمیمات مهم ظهور پیدا می کند . بطور خلاصه ، استراتژی هم نتایج نهائی و هم وسایل نیل به آن را در بر دارد . هر روشی که مد نظر باشد مدافعان این موضع که استراتژی ساختار را تعیین می کند به این مهم واقفند که تصمیم گیرندگان ، ساختاری را انتخاب می کنند که خود خواهان آن هستند و فرآیند های پردازش درون سازمان ، محیط و عوامل دیگر ، تعیین کنندگان اصلی ساختار هستند . این ساختاردرشکل 5-2
نشان داده شده است . اماآثارآنهابرساختارازطریق استراتژی صورت می پذیرد . ( 13 )
ساختار استراتژی عوامل محیطی و
ظرفیت های سازمانی
شکل 5-2 : تعیین کننده بودن استراتژی در تعیین ساختار سازمان
فصل دوم : مبانی نظری تحقیق 45
2- انواع سازمانهای استراتژیک :
در نظریه معاصر طبقه بندی سازمانهای استراتژیک بر مبنای میزان تغییراتی که یک سازمان در محصولات یا بازارش می دهد ، که مهمترین چارچوبی است که در حال حاضر برای تعریف استراتژی و تاُثیر آن بر طرح ساختاری بکار می رود .
1-2- سازمانهای تدافعی :
سازمانهای تدافعی با تولید تعداد محدودی از محصولات برای بخش کوچکی ازکل بازار بالقوه ، ثبات را جستجو می کنند . دراین جایگاه وقلمرو محدود ، برای ممانعت ازورود رقبا به حوزه کاریشان بشدت ایستادگی می کنند , درنتیجه ساختاری در سازمان ایجاد می گردد که از تفکیک افقی بالا ، کنترل تمرکز و سلسله مراتب رسمی برای ایجاد ارتباط ، برخوردارمی باشد .
2-2- آینده نگران :
تقریبا”قطب مخالف تدافعی هاهستند .توانایی آنهادریافتن وبهره جستن ازفرصتهای بازار یابی وتولید محصولات جدید نهفته است . در اینگونه سازمانها ممکن است نو آوری نسبت به سود آوری از اهمیت زیاد تری برخودار باشد
. موفقیت آینده نگران متکی بر ایجاد وتولید محصولات جدید وحفظ ظرفیت سازمان برای بررسی دامنه وسیعی ازشرایط ، روندهاوحوادث محیطی است.آینده نگران اثربخش اند زیرامیتوانندنسبت به خواسته های دنیای آتی خودواکنش نشان دهندشرکتهای آینده نگربه علت عدم