دانلود مقاله ارزشیابی کیفی( توصیفی)، تفاوت آن با دیگر انواع ارزشیابی word دارای 24 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله ارزشیابی کیفی( توصیفی)، تفاوت آن با دیگر انواع ارزشیابی word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله ارزشیابی کیفی( توصیفی)، تفاوت آن با دیگر انواع ارزشیابی word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
مقدمه :
به عنوان معلم باید عمیقاً باور داشته باشیم که هر دانش آموز قابلیت رشد و یادگیری را دارد به شرط آنکه ما ابزارهای سنتی ارزشیابی را که بدون توجه به تفاوتهای فردی، فقط به دنبال نقطه ضعف هاست رها کنیم و ابزاری بسازیم که توانایی ها را شناسایی کند و به دانش آموز اعتماد به نفس بخشد و زمینه را به گونه ای مهیّا کنیم که نمره گرایی از بین برود و معلم و دانش آموز و اولیا همه به دنبال کیفیت کار باشند نه کمیت.
بسیاری از معلمان نگران اتمام برنامه های درسی خود هستند بدیهی است بخشنامه ها و دستورالعمل های اداری و اجرایی در تولید این نگرانی نقش عمده دارند و باعث افت کیفی کار آنان می شود. برای رفع این نگرانی باید چاره اندیشی کرد تا کیفیت فدای کمیّت نشود. [1]
چکیده
در این مجموعه سعی شده که نگاهی کوتاه و گذرا درارزشیابی کیفی یا توصیفی داشته باشیم و تلاش کرده ایم تا بتوانیم همکارانی را که با این ارزشیابی آشنایی ندارند و یا ابزار و روشها را نمی دانند تا حدّی یاری دهیم.
در این مباحث ابتدا در خصوص ارزشیابی و اهداف آن و اعتبار و اهمیّت ارزشیابی سخن به میان آمده و دسته بندی ارزشیابی ها را داریم و با توجه به اهمیت ارزشیابی تکوینی و ارتباط داشتن این ارزشیابی با ارزشیابی توصیفی سعی شده تا اهداف و اهمیّت ارتباط آن بیان شود.
بعد از این موارد به بررسی ارزشیابی کمّی و کیفی و تفاوت آنها و ارزشیابی توصیفی و کاربرد وابزارهای آن صحبت شده و راهکارهای مناسب جهت چگونگی استفاده از ابزارها و نتایج حاصل از ارزشیابی توصیفی ارائه شده است.
ارزشیابی:
هر کاری که قضاوتی به همراه داشته باشد ارزشیابی است که بعضی
از مواقع سنجش و ارزشیابی معادل به کار می روند، اما به واقع هم معنا نیستند. سنجش، اندازه گیری عملکرداست و مشتمل بر قضاوت نیست و این نقش بر عهده ی ارزشیابی است. [2]
در واقع امتحان نوعی ارزشیابی است که طبق اصول معینی انجام می شود و وسیله ای برای توصیف تغییر رفتار دانش آموز در جهت اهداف آموزش و پرورش وکمک به بهبود یادگیری است که 7 هدف اساسی را به دنبال دارد.
1- کمک به یادگیری دانش آموز
2- کمک به یادگیری دانش آموز برای آشنایی باهدفهای آموزشی – درسی
3- برانگیختن رغبت و علاقه ی دانش آموزان به یادگیری
4- تصمیم گیری برای شروع مراحل بعدی تدریس
5-اصلاح روش تدریس
6- ارتقا و طبقه بندی دانش آموزان
7- تصحیح نتایج فعالیّت های فراگیران و دادن بازخورد به آنها. [3]
هدف ارزشیابی خدمت به آموزش است، نه در کمین نشستن برای غافلگیر کردن دانش آموز و محک زدن او با معیار آنچه «نمی داند» فرهنگ موفقیّت رامی توان با کا
ربرد روش صحیح در آموزش و ارزشیابی بر فضای کلاس غالب کرد. [4]
اطّلاعات حاصل از سنجش و ارزشیابی مستمر هر دانش آموز باید به این پرسش معلم پاسخ دهد که این دانش آموز درکجا قرار دارد و من برای پیشرفت او چه میتوانم بکنم؟ نه اینکه معلم نتیجه گیری کند که مثلاً این دانش آموز زیرحد متوسط یا کند ذهن یا تیزهوش است. [5]
مواردی که در ارزشیابی ها با ید رعایت کرد:
1- آنچه که ارزش اندازه گیری داشته باشد.
2- ارزیابی دانش پایه و عمیق
3- توانایی تفکر، درک و استدلال علمی
4- تعیین حدودی که فراگیران درک کرده اند
5- هم توجه به فرآیند و فرصت یادگیری و هم به نتیجه نهایی.
6- استمرار ارزشیابی
7- سنجش توان کار گروهی و انفرادی [6]
دسته بندی ارزشیابی های آموزشی
1- آغازین 2- تکوینی 3- تشخیصی 4- پایانی (تراکمی)
اهمیت ارزشیابی تکوینی
ارزشیابی جز جدایی ناپذیر و اساسی در فرآیند یاددهی، یادگیری است به طوری که اگرمعلم شکل اجرای آن را هرگونه انتخاب کند اندکی از آثار آموزشی آن نمی کاهد. [7]
به علّت اهمیّت این ارزشیابی در توصیف داده ها و رفتارها در این بحث به آن می پردازیم.
– نظارت معلم بر تحقّق انتظارات آموزشی وپرورشی بخش های گوناگون هر مطلب آموزشی.
– هدایت مداوم یادگیری دانش آموزان بر اساس توانایی هایشان به سمت تحقّق انتظارات آموزشی و پرورشی.
– اصلاح بهبود روش های آموزش و پرورش اعمال شده در کلاس درس.
– کشف راهکارهای متناسب بارشدهردانش آموز تا او بتواند از مرز کنونی توانایی هایش فراتر رود.
– پی بردن به جریان های روان شناختی مؤثر در یادگیری دانش آموزان و ارائه ی بازخور لازم و مناسب.
– آگاهی از چگونگی تشکیل ساختارهای ذهنی مربوط به دانش، مهارتها و نگرش اکتسابی و چگونگی فرآیند و نحوه ی استفاده از آن در حل مسائل در شرای
ط و موقعیّت جدید.
– ارائه بازخورد لازم به دانش آموزان در مورد فعالیّت ها و کوشش های آموزش وپرورش به منظور ایجاد توجه لازم و افزایش و علاقه به فعالیت ها در آنان.
– انطباق روش، برنامه، وسایل و منابع آموزشی با نیازهای دانش آموزان.
– کشف شکاف بین انتظارات آموزشی و پرورشی با دانش، فهم، مهارت و;. دانش آموزان و کمک به آنان برای کاهش این فاصله.
– آگاهی معلم از اینکه در کلاس درس چه موضوعی راآموزش داده است و این که کدام قسمت از آموزش به کار بیشتر نیاز دارد.
در واقع تفسیر نتایج ارزشیابی تکوینی به این منظور انجام می شود که مشکلات، نارسایی هاو بدفهمی های یادگیری هر یک از دانش آموزان مشخص شود. و نیز روشهای مناسب برای رفع آنها را به معلم و دانش آموز نشان دهد.
به بیانی دیگر، نتایج این نوع ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، فرضیه هایی را در اختیار معلمان به عنوان پژوهشگران آموزشی قرار می دهد تا با توجه به آنها به رفع بدفهمی ها، نارسایی ها، و مشکلات احتمالی یادگیری دانش آموزان، (زمانی که فعالیّت ها و کوشش آموزش و پرورشی در جریان هستند) اقدام کنند. [8]
فواید ارزشیابی تکوینی
اجرای راهبردهای ارائه شده در کلاس درس طی دوره و زمان آموزش، این فواید را برای دانش آموزان به همراه خواهد داشت.
– کسب مهارتهای بحث و گفت وگو
– کسب مهارت های مربوط به ارتباطات بین فردی
– مشارکت در فعالیّت های گروهی
– ایجاد انگیزه برای مطالعه و یادگیری
– کسب مهارت های مطالعه ی درست
– توجه به موضوع مورد مطالعه
– تلفیق مهارت های شنیدن،خواندن، تفکر ونوشتن
– تثبیت یادگیری از طریق مرور کردن، سؤال و جواب، یافتن جواب و;
– درک ارتباط بین مطالب خوانده یا شنیده شده
-ارتباط بین یادگیری های قبلی و بعدی (معنی دارکردن یادگیری)
– کشف انتظارات آموزشی و پرورشی
– شرکت فعّال در یادگیری از طریق تفکر فردی و گروهی
– کسب مهارت تفکر انتقادی
– افزایش اعتماد به نفس و ابراز وجود.
– کسب مهارت های ابراز وجود
– افزایش مهارت های شناختی و فراشناختی خود. [9]
چه موقع ارزشیابی معتبر است
زمانی که 1- آموزش با پژوهش همراه باشد 2- آموزش با ارزشیابی تلفیق شده باشد.
3- ارزشیابی ارزشی بیش ازموفقیّت در جلسات امتحان را داشته باشد.
4- فعالیّت های گروهی فرد را اصل قرار دهد.
5- افراد را به یک فراگیرمادام العمر تبدیل کند.
و در یک کلام آموزش باید شیوه های یادگیری را به فراگیر بیاموزد تا خود در هر زمان که بخواهد، آنچه را نیاز دارد بیاموزد بدون آنکه نیازمند آموزگاری باشد. [10]
ارزشیابی توصیفی
امروزه نیازمند سیستم هایی از سنجش و ارزیابی هستیم که به هر دانش آموزبه دیده ی حرمت نگاه کند. موهبت های طبیعی و انسانی او را بسیار بیشتر از آزمونهای سنتی نشان دهد.
پس آن نوع سنجش که بتواند تصویری واضح و سه بعدی از رشد مهارت ها، تواناییها و دانش و نگرش دانش آموز بدهد قابل دفاع می باشد. برخلاف ارزشیاب
ی کمی که با داده های کمی و ریاضی و عدد و ارقام سروکار دارد و از قضاوت برخوردار است. باید دانست که کیفیت یک امر نسبی است و انعطاف پذیر می باشد و به طور کلّی می توان گفت که کیفیت مقطعی نیست بلکه اندیشه ای مستمر است و بر اساس تلاش و فعالیّت فرد انجام می گیرد.
اما باید این مطلب را مدنظر داشت که ارزشیابی کمّی برای عموم
قابل فهم تر و مفیدتر است و اما ارزیابی کیفی تخصصی تر بوده و مهارت و آموزش بیشتری برای بکارگیری لازم دارد و بیشتر از مفاهیم و کلمات کلیدی، ارزش گذاری وقضاوت برخوردار است.
و همچنین این دو ارزیابی از نظر ابزارهای جمع آوری داده ها نیز با هم فرق دارند:
ابزار جمع آوری داده های کمی معمولاً آزمونهای عین
ی یا استاندارد با پاسخ های ازقبل تعیین شده است. اما ابزار ارزیابی کیفی را می توان ابزارهای ذهنی، پرشنامه ها و نگرش سنج ها، روشهای مصاحبه ای، مشاهده ای، واقعه نگاری و گزارش های روزانه و;;;;;..می باشد.
به عنوان مثال: تعداد پرسش های فراگیران در کلاس = کمی است
اما نوع پرسش های فراگیران در کلاس= کیفی است
یا
حجم هر پرسش وپاسخ آن= کّمی است
نوع آوری و تازگی پرس= کیفی است [11]
ارزشیابی توصیفی یا کمی را می توان آموزش بدون نمره دانست و به جای تأکید بر ارزشیابی های پایانی باید بر ارزشیابی تکوینی (مستمر) تأکید داشت در واقع ارزشیابی توصیفی به توصیف ارزشیابی های گوناگون که به شیوه های متنوع از دانش آموز به عمل آورده ایم می پردازد.
کاربردارزشیابی توصیفی:
1- بهبودیادگیری
2- ایجاد نگرش مطلوب نسبت به مدرسه
3- افزایش بهداشت روانی کلاس
4- اعتماد به نفس
5- افزایش روحیه انتقادپذیری در کودکان
6- افزایش مشارکت در یادگیری
7- رشد مهارت خود اصلاحی و خود تنظیمی
8- رشد و توانایی نقد خود
9- بهبود عملکردها
10- خارج شدن از برنامه های کلیشه ای و چارچوبی
11- آرامش در آموزش
ابزارهای ارزشیابی توصیفی:
برای ارزشیابی توصیفی ابزارهای گوناگونی وجود دارد که در اینجا ب
2- پروژه
الف- آزمونهای مختلف از جمله مدادکاغذی
3- آزمون های عملکرد
ب- تکالیف درسی
پوشه کار:
یک مجموعه هدفدار منظم از کار و فعالیّت فراگیر که نشان دهنده تلاش و کوشش و پیشرفت و رشد دستآوردها و موفقیّت های او می باشد. و فراگیرا]
پوشه کار مانند یک جورچین (پازل) مجموعه ی قطعاتی از کارهای هدفدار فراگیران است که به او امکان می دهد تا توانایی های خود را از جهات مختلف به نمایش بگذارد. که البته هر پوشه می تواند شامل کار یک فرد یا یک گروه باشد. که به یک یا چند موضوع درسی اختصاص دارد که البته می توان در زمان معین فراگیر آن را به خانه ببرد یا در مدرسه نگهداری شود و در اختیار معلم سال بعد قرار گیرد.
در واقع پوشه کار فرصت شناخت و اصلاح اشتباهات را به فراگیران می دهد. [13]
چه چیزهایی را باید در پوشه نگهداری کرد:
1- تکالیف انفرادی مدرسه
2- برگه امتحانی
3- تکالیف گروهی مدرسه
4- گزارش های علمی
5- یادداشت های کلاسی یا خارج کلاسی دانش آموز
6- ثبت پرسش ها و اظهارنظرها در رفتارهای قابل توجه
7- گزارش مصاحبه ای فراگیر با افراد مختلف
8- خلاصه داتسان یا فیلم یا بازدید
9- نمونه کارهای هنری و;
سعی شود کارهای ناتمام با ذکر تاریخ در پوشه گذاشته شود و کارهای تکمیل ش
ده در پوشه نگهداری شود.
بهترین کار هر دانش آموز در پوشه گذاشته شود. معلم و دانش آموز در انتخاب مواردی که در پوشه گذاشته شود با یکدیگر مشورت کنند. [14]
معیارهایی برای ارزشیابی پوشه ای:
برای آنکه بتوان یک پوشه کار را ارزیابی کرد باید معیارهایی داشت که می توان به مواردزیر اشاره کرد.
1- دقت در کار
2- نظم کار و نظافت ظاهری
3- خلاقیّت و نوآوری
4- کنجکاوی و پرسش گری
5- پشتکار و صبر و حوصله
6- کاربرد آموخته ها
7- تصحیح اشتباهات
8- توانایی استفاده از ابزار
9- توانایی برقراری ارتباط
10- توانایی حل مسئله
11- توانایی طرح مسئله
12- توانایی کار گروهی و;. [15]
از نتایج ارزشیابی پوشه ها چگونه استفاده کنیم:
1- به دانش آموز امکان داده میشود پوشه ی خود را با معلم مرور کند و مواردی را که می تواند اصلاح کند بگوید.
2- به دانش آموز امکان داده میشود که محتویات پوشه را با دانش آموز دیگر مرور کند
3- به دانش آموز امکان داده میشود که محتویات پوشه را با گروه خود مرور کند.
4- به دانش آموز امکان داده میشود که محتویات پوشه را با والدین مرور کند.
5-به معلم این امکان را می دهد که پوشه فراگیران را مرور کند و مواردی که به کمک نیاز دارند تعیین کند.
6- به دانش آموزان امکان می دهد که از کارهای خود نمایشگاهی ترتیب دهند. [16]
پروژه
برای آنکه یک آموخته در ذهن فراگیر ثبت شود بایدآن آموخته درموقعیّت های مناسب به کار گیرد، فعالیّت هایی تحت عنوان پروژه که فرصت های یادگیری
متنوعی برای فراگیران ایجاد می کند اگر به درستی هدایت شوند از مؤثرین شیوه ها در سهیم کردن فراگیران در فرآیند آموزش و پایدار کردن آموخته های فراگیران درحیطه های مختلف دانش مهارت و نگرش هستند.
فعالیّت های پروژه ای برای دانش آموزان فرصتی فراه
م می کند تا مهارتهای بهتر زندگی کردن و توانایی برخورد با مسائل زندگی را کسب کند. معمولاً پروژه های دانش آموزی هدف های برنامه ی درسی را دربردارد تا حدودی پیچیده تر از تکالیف معمولی است و دانش آموزان هم به صورت انفرادی و هم به صورت گروهی می توانند انجام دهند [17]
چگونگی ارائه یک پروژه
هنگامی که دانش آموزان به صورت انفرادی یا گروهی پروژه ای را انجام می دهند انتظار دارند معلم به آنان فرصت دهد تا حاصل کار خود را ارائه دهند. زمانی که دانش آموز می داند باید پروژه ی خود را در کلاس و در حضور جمع ارائه کند موظف میشود از جزئیات کار، حتّی اگر بخشی از آن توسط دیگری انجام شده باشد مطلع باشد به این ترتیب افراد خانواده در آموزش فرزندشان سهیم می شوند.
به تفاوت های فردی فراگیران احترام بگذاریم با معرّفی پروژه های متفاوت به فراگیر و گروههای مختلف دانش آموزی با توجه به طبقه بندی هوشی گارد نر به آنان امکان دهیم تا از حداکثر توان خود در پیشرفت تحصیلی بهره گیرد. [18]
مزایای استفاده از پروژه:
1- خصلت جستجوگری و کنجکاوی فراگیران برانگیخته می شود.
2- پرورش مهارت حل مسئله
3- فرصت های همکاری مثبت بین افراد در کلاس افزایش می یابد.
4- مهارت نقادی و نقدپذیری را در فراگیران افزایش می
دهد.
5- فراگیران با استفاده از استعدادهای خاص خود یک محصول کیفی تولید می کنند.
6- اعتماد به نفس فراگیران را افزایش میدهد.
7- تئوری هوشهای چندگانه (8 گانه گارد نر) را ملموس کرده ومی تواند در شناخت هوش ها به ما کمک کند.
8- به دانش آموزان فرصت می دهد تا به پرسش های خود نظم دهند وبرای یافتن پاسخ برنامه ریزی کنند.
9- به معلم امکان می دهد تا از فرصت های متفاوتی برای ارزشیابی فراگیران بهره جوید.
10- به فراگیران فرصت می دهد تا با انتخاب آزاد زمینه ی فعالیّت و استعداد خویش را کشف کند. [19]
سنجش عملکرد
شامل روش هایی است که توسط آن فراگیران فرصت می یابند مهارتها و شایستگی های آموخته خود را آشکار سازند و در حین آن نیز چیزهایی بیاموزند. این روشها مشتمل بر طراحی واجرای آزمایش های علمی، نوشتن مطالب و مقالاتی که مستلزم بازاندیشی، بازسازی است، تفسیر و استفاده از نقشه ها و نمودارها، سرودن اشعار، کارهای علمی ونمایشی، طراحی و اجرای مهارتهای ورزشی، شرکت در امتحانات و آزمونهای شفاهی و زبانی و;..که همه و همه نشانگر کاربردی، واقعی و عملی سنجش عملکرد است. بنابراین سنجش عملکرد یک دیدگاه، رویکرد وشیوه کلّی سنجش یادگیرنده است که از همه روش ها و ابزار موجود می تواند استفاده کند حتی از روش های مرسوم و معمول اندازه گیری مانند آزمونهای معلم ساخته، که البته لازم به ذکر است که آنچه که این ابزارهای رایج وکّمی را از روش های کیفی نوین متمایز می سازد، هدف و نحوه ی به کارگیری و استفاده از نتایج سنجش است.
در ضمن عملکرد میتواند به شکل فردی یا گروهی سنجیده شود. [20]
هدف از سنجش عملکرد
سنجش عملکرد نه تنها در پایان آموزش به عنوان وسیله و روش تعیین میزان پیشرفت افراد کاربرد دارد بلکه هدف تشخیصی برای شروع آموزش و هدف ساختاری و فرآیندی به منظور هدایت و راهنمایی جریان یادگیری- یاددهی در حین شکل گیری و تکوین آموزش را نیز دنبال می کنند. [21]
بهتر است قبل از اجرای سنجش عملکرد چند سؤال از خود بپرسیم
1- چه مفهوم، مهارت یا دانشی را آزمون کنیم(هدف)
2- فراگیران چه چیز باید بدانند (محتوا)
3- فراگیران در چه سطحی باید عملکرد موردنظر را از خود نشان دهند (ملاک پذیرش عملکرد)
آزمون های عملکردی
تکالیف و آزمون های عملکردی، آموخته های فراگیر را در حیط
ه های مختلف در عمل به کار می گیرد و فراگیر طی انجام آن نشان می دهد تا چه اندازه درکاربرد آموخته ها تواناست. [22]
یکی و بلکه مهمترین شاخص و الگوی سنجش عملکرد، آزمون عملکردی است. آزمون عملکرد آزمونی است که تکلیف عملکردی را کمّی ساخته به ارزش عددی تبدیل میکند که تکلیف عملکرد وظیفه و فعالیّت فراگیر است و آزمون عملکردی مسئولیت مربی برای بیان کمّی و عددی پیشرفت وتلاش فراگیر. [23]
انواع آزمون های عملکردی
1- آزمون های کتبی عملکردی
2- آزمون های عملکردی شناسایی
3-سنجش عملکرد در موقعیّت هایی شبی
ه سازی شده
4-آزمون عملکرد نمونه کار [24]
1- آزمون های کتبی و عملکردی: آزمون های کتبی مداد- کاغذی است که به طور معمول برای سنجش طبقه دانش و گاهی درک و فهم حیطه شناختی به کار می رود. [25]
که البته این آزمون ها می تواند به شکل آزمون در خانه و کتاب باز و آزمون های معمولی اجرا شود.
دانلود مقاله آشنایی با سلول های عصبی و انواع آن word دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله آشنایی با سلول های عصبی و انواع آن word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله آشنایی با سلول های عصبی و انواع آن word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
آشنایی با سلول های عصبی و انواع آن
بافت عصبی در واقع از مجموعهای از سلولهای عصبی یا نورون و سلولهای گلیا تشکیل شده است. نورونها دارای اشکال و اندازههای مختلفی میباشند. با این حال هر نورون از سه قسمت پریکاریون ، اکسون و دندریت تشکیل شده است. اکسون غالبا استطاله واحدیست ولی گاهی دارای زواید جانبی به نام کلاترال میباشد.
دستگاه عصبی (Nervous system) از دو نوع سلول تشکیل شده است:
*سلول عصبی بنام نورون (Neuron) که واحد عملی دستگاه عصبی است
*سلول غیر عصبی بنام نوروگلیا (Neuroglia) یا گلیوسیت (Gliocyte) که سلول پشتیبان محسوب می شود
سلول عصبی
سلول عصبی، واحد دستگاه عصبی میباشد. به هر سلول عصبی یک نورون میگویند. هر نورون از سه قسمت تشکیل شده که شامل: جسم سلولی و دو زایده به نامهای دندریت و آکسون میباشد.
اجزای یک نورون
هر نورون از دو قسمت تشکیل می گردد:
*جسم سلولی (پریکاریون یا سوما) یا تنه سلولی که شامل هسته و سیتوپلاسم است
*زوائد یا استطاله ها بنام دندریت و آکسون. هر نورون می تواند چندین دندریت داشته باشد ولی یک آکسون دارد.
اندازه پریکاریونها متفاوت است (بین 4 الی 135 میکرون) اشکال آن کروی ، ستارهای ، هرمی و گاه گلابی است. احتمالا در قشر مخ تنها 14 میلیارد نورون وجود دارد. نورونها معمولا دارای هستههای درشتاند که درون آنها یک یا چند هستک وجود دارند.
نورونها علاوه بر اندامک های متداول سیتوپلاسمی مانند دستگاه گلژی ، میتوکندری دارای ویژگیهایی نیز میباشند مانند وجود ذرات نیسل در پریکاریون و دندریتهاست که اجسامی بازوفیلیک محسوب میشوند. مقدار این ذرات در سلولهای حرکتی بیش از سلولهای حسی است. ویژگی دیگر وجود تارهای نوروفیبریل در سیتوپلاسم دندریتها و اکسونهاست. اعتقاد بر این است که نورفیبریلها به انتقال مواد مثل یونها و متابولیتها کمک میکنند.
نورونها گاه محتوی رنگدانههایی میباشند مانند ملانین در هسته سیاه واقع در مغز میانی و یا رنگدانههای محتوی آهن در هسته گلوبوس پالیدوس و همچنین در هسته قرمز. جایگاه پریکاریون نورونها و یا فقط پریکاریون آنها اغلب به صورت متراکم داخل گرههای عصبی یا گنگلیونها قرار دارند. این گرهها هم در سیستم عصبی محیطی به نام گانگلیونهای حسی نخاعی- مغزی و با گنگلیونهای حرکتی احشایی و هم درون سیستم عصبی مرکزی به نام هسته وجود دارند.
آکسون (Axon): آکسون پیام عصبی را از جسم سلولی خود دور می کند. طول یک آکسون ممکن است کوتاه یا بلند باشد (مثلا می تواند از چند میکرون تا یک متر متغیر باشد). گاهی شاخه یا شاخه هایی از یک آکسون به عنوان شاخه های جانبی (کولترال) خارج می شوند (مثلا در نورون های هرمی قشر مغز).
دندریت (Dendrite): دندریت یا دندریت ها، سیگنال عصبی را به طرف جسم سلولی هدایت می کند .این زوائد اصولا کوتاه هستند ولی گاهی بلند بوده که در این موارد ازلحاظ ساختمانی شبیه آکسون می باشند.
هر نورون، میتواند دارای یک یا چند دندریت باشد، اما فقط میتواند یک آکسون داشته باشد.
پایانه اکسون (axon terminal): به قسمت انتهایی اکسون گفته می شود که دارای ویزیکول هایی است که در آن ها نوروترانسمیترهای مختلف وجود دارد. نوروترانسمیترها موادی هستند که در موقعی که پتانسیل عمل به سلول عصبی می رسد آزاد می شوند که در ادامه بیشتر به آن ها می پردازیم.
جسم سلولی نورون، حاوی هسته و سیتوپلاسم است. وظیفه دندریت، هدایت تحریکات وارده به عضو، به طرف جسم سلولی است.
وظیفه آکسون، هدایت این تحریکات از جسم سلولی به طرف نرونهای دیگر یا عضو گیرنده حرکت میباشد.
جسم سلول عصبی در مغز یا نخاع قرار دارد. از جسم هر سلول عصبی تعداد زیادی رشته های کوتاه خارج میشود که به آن دندریت Dendrite میگویند. کار دندریت ها انتقال پیام بین سلول های عصبی است یعنی پیام عصبی را از یک سلول به سلول دیگر منتقل میکند.
همچنین از هر سلول عصبی یک رشته طویل و طولانی خارج میشود که به آن آکسون Axon میگویند. از یک سلول عصبی حسی که در نخاع وجود دارد یک آکسون خارج میشود که به اندام حسی میرسد بطور مثال از یک سلول حسی که در نخاع کمر وجود دارد یک رشته آکسون خارج شده که به پوست نوک انگشت شست پا رسیده و حس آنجا را تامین میکند.
پس یک رشته آکسون میتواند بسیار طولانی و حتی بیش از یک متر باشد با این حال بسیار نازک بوده و با چشم غیر مسلح دیده نمیشود.
این ساختارهای درختمانند و رشتهای سلولهای عصبی یا “نورونها” هستند.
این سلولهای به شدت نامتقارن دارای یک تنه اصلی به نام “آکسون” و مجموعهای بازوهای شاخهمانند باریک به نام “دندریتها” هستند.
نورونها دندریتهایشان را به نوک آکسونهای سلولهای عصبی دیگر متصل میکنند تا شبکههای عصبی را تشکیل دهند. برخی از شبکههای عصبی، مانند آنهایی که مسئول بازتاب عصبی پرش زانو هستند نسبتا سادهآند و اتصالات معدودی دارند. شبکههای عصبی دیگر مانند آنهایی که در مغز هستند، بسیار پیچیدهاند.
در مورد سلول حرکتی هم همینطور است. بطور مثال از یک سلول عصبی حرکتی که در نخاع گردن وجود دارد یک رشته آکسون خارج شده که پس از طی مسیری طولانی به عضله کف دست رفته و موجب حرکت شست دست میشود. پس این تک رشته آکسون میتواند بسیار طولانی باشد ولی در عین حال آنقدر نازک است که فقط با میکروسکوپ دیده میشود. هزاران و میلیونها آکسون در کنار هم قرار میگیرند تا یک عصب را درست کنند. این عصب که در واقع دسته ای از آکسون ها است با چشم دیده میشود.
دورتادور هر آکسون را در طول مسیرش سلول هایی میپوشانند که به آنها سلول شوان Schwann cell میگویند. در هر یک میلیمتر طول هر آکسون حدود ده سلول شوان وجود دارد. اینها سلول های محافظ عصب هستند.
این سلول ها صفحه هایی را درست میکنند که به آن میلین Myelin میگویند. میلین مانند یک چسب نواری که دور حلقه مرکزی پیچیده شده دور آکسون میپیچد و به همین خاطر به آن غلاف میلین هم میگویند. وظیفه سلول شوان و غلاف میلین محافظت از آکسون و کمک به کارکرد و فعالیت صحیح آن است.
برحسب تعداد زواید، نورونها را به سه گروه تقسیم میکنند:
انواع نورون ها ازنظر شکل و ساختار
*نورون یک قطبی (Monopolar neuron): ابتدا یک زایده خارج می گردد که خود به دو شاخه تقسیم می شود. این دو شاخه ازنظر ساختمانی شبیه آکسون هستند. یکی از شاخه ها پیام عصبی را به جسم سلولی منتقل می کند (به عنوان دندریت) و دیگری پیام را از جسم سلولی دور می کند (به عنوان آکسون).
نورون های حسی دارای دندریت بلند و آکسون کوتاه هستند. دندریت این نورون ها ازنظر ساختمانی شبیه آکسون است.
به این نورون ها، نورون های یک قطبی کاذب نیز می گویند. مثلا می توان به نورون های گانگلیون (عقده) ریشه خلفی اعصاب نخاعی اشاره کرد که به عنوان نورون های حسی، پیام های عصبی محیط را به نخاع منتقل می کنند.
*نورون دو قطبی (Bipolar neuron): دندریت و آکسون از دو قطب جسم سلولی خارج می شود (همانند نورون های دو قطبی شبکیه چشم)
*نورون چند قطبی (Multipolar neuron): دارای دندریت های فراوان و یک آکسون است (مانند نورون های پورکنژ مخچه، نورون های شاخ قدامی نخاع و نورون های هرمی در قشر مغز)
انواع نورون ها از نظر عملکرد
انواع نورون ها ازنظر عملکرد تقسیم بندی نورون ها برطبق عملکرد عبارتنداز:
*نورون حسی یا آوران (Sensory, or Afferent neuron):
این نورون ها، پیام های عصبی را به طرف دستگاه عصبی مرکزی می برند. نورون های حسی محیطی را نورون های آوران اولیه (Primary afferent neurons) می نامند.
نورونهای حسی یا آوران، تحریکات را از اعضای بدن به نخاع و یا مغز منتقل میکنند.
*نورون حرکتی یا وابران (Motor, or Efferent neuron):
نورونهای وابران، دستورها را از نخاع و یا مغز به اعضای بدن برمیگردانند. یعنی پیام های عصبی را از دستگاه عصبی مرکزی به سمت محیط هدایت می کنند (یعنی به عضلات صاف، اسکلتی و قلبی یا غدد). نورون های سیستم اتونوم (سمپاتیک و پاراسمپاتیک) حرکتی هستند. در مواردی، نورون هایی که وارد قسمت خاصی از دستگاه عصبی مرکزی می گردند، اصطلاح نورون های آوران و درارتباط با نوروهایی که از آن خارج می شوند عنوان نورن های وابران بکار می رود (مثلا نورون های آوران و وابران مخچه).
*نورون های رابط یا ارتباطی (Connector, or association neuron) یا نورون بینابینی یا واسطه ای (Interneuron):
نورون هایی هستند که وظیفه آنها ارتباط نورون ها با یکدیگر در سیستم عصبی است. به عنوان مثال می توان به بسیاری از نورون های واسطه ای در طناب نخاعی، مخچه و قشر مغزاشاره کرد. نورون های واسطه ای ممکن است مهاری یا تحریکی باشند.
نورونهای رابط، کلا تحریکات یا دستورها را از یک نرون به نرون دیگر انتقال میدهند.
سیناپس
انتقال هر تحریک یا دستور از یک نورون به نورون دیگر، در محل خاصی که دو نورون با هم تماس حاصل میکنند انجام میشود. محل ارتباط دو نورون را «سیناپس» گویند.
پس سیناپس، محل تبادل اطلاعات از اکسون یک نورون به دندریت نورون دیگر سیناپس نامیده می شود. به خاطر داشته باشید که تبادل اطلاعات سلول های عصبی به هم از طریق این قسمت هاست.
انواع سیناپس :
عبارتند از :
الف ) سیناپس الکتریکی
ب ) سیناپس شیمیایی
در کتاب سیناپس شیمیایی مطرح گردیده است ( بیش از 90 درصد سیناپس ها )
اجزاء سیناپس عبارتند از:
1-نورون پیش سیناپسی : نورونی که پیام را از طریق پایانه اکسونی خود منتقل می کند
2-فضای سیناپسی : فاصله کمی که بین پایانه اکسونی و سلول دریافت کننده وجود دارد.
3-نورون یا سلول پس سیناپسی : دریافت کننده پیام عصبی
4-انتقال دهنده عصبی : ماده ای شیمیایی که باعث ارتبااط نورون پیش سیناپسی و پس سیناپسی می گردد. مانند استیل کولین در ماهیچه ها و گلوتامات در مغز .
مراحل انتقال پیام عصبی در محل سیناپس : هنگامیکه جریان عصبی به پایانه اکسونی نورون پیش سیناپسی می رسد ، وزیکول های محتوی انتقال دهنده ها با غشای سلول آمیخته می شوند و مولکول های انتقال دهنده به فضای سیناپسی آزاد و به گیرنده های موجود در غشاء نورون پس سیناپسی متصل و سبب تغییر پتانسیل الکتریکی آن می شوند. این تغییر ممکن است در جهت فعال کردن یا مهار کردن نورون پس سیناپسی عمل کند.
در سیناپس سیگنال الکتریکی تبدیل به سیگنال شیمیایی (نوروترانسمیترها) می شود. این نوروترانسمیترها به شکاف سیناپسی (فاصله کوچک بین دندریت و اکسون) ریخته می شوند و به دندریت سلول مجاور می رسد و این انتقال ادامه پیدا می کند.
انتقال سیناپسی به زبان دیگر
وقتی یک تکانه عصبی به انتهای آکسون میرسد، این تکانه میتواند به سلول دیگری منتقل شود. محل ارتباط یک نرون با سلول دیگر سیناپس نامیده میشود. در محل سیناپسها به طور معمول نرونها به یکدیگر یا سلولهایی که توسط آنها تحریک میشوند، نمیچسبند، بلکه بین آنها فاصلهای وجود دارد که شکاف سیناپسی نامیده میشود.
در یک سیناپس، نرون انتقال دهنده پیام عصبی سلول پیش سیناپسی و سلول دریافت کننده سلول پس سیناپسی نامیده میشود. بیشتر تکانههای عصبی به وسیله مولکولهایی به نام پیامرسان عصبی از خلال شکاف سیناپسی منتقل میشوند. پیامرسانهای عصبی به وسیله نرونها تولید و درون ریزکیسههایی به نام وزیکول ذخیره میشوند. پیامرسانهای عصبی انواع گوناگونی دارند و به روشهای مختلفی عمل انتقال دهندگی خود را انجام میدهند. برای مثال در ماهیچههای انسان پیامرسان عصبی اصل ی استیل کولین است، در حالی که در مغز گلوتامات پیامرسان اصلی است.
طرز عمل یک سلول عصبی:
وقتی نورون توسط یک محرک تحریک می شود این پیام توسط دندریت ها که به صورت شاخه شاخه هستند دریافت می شود. این پیام توسط دندریت به جسم سلولی یا soma مخابره می شود. هسته پاسخ مناسب را به اکسونها می دهد. این پاسخ به صورت یک پالس الکتریکی بوده که توسط کانال های سدیم و پتاسیم ایجاد می شود( پمپ سدیم).این پالس به انتهای اکسون می رسد.
فیلم: طرز عمل یک سلول عصبی
رهایی پیامرسانهای عصبی
تکانه عصبی باعث رهایی پیامرسان عصبی از نرون پیش سیناپسی به شکاف سیناپسی میشود. وقتی پتانسیل عمل به انتهای آکسون نرون پیش سیناپسی میرسد، وزیکولهای حاوی پیامرسان عصبی به غشای پلاسمایی این سلول متصل و در آن ادغام میشوند.
در نتیجه پیامرسانهای عصبی به درون فضای شکاف سیناپسی رها میشوند. وقتی این مولکولها در شکاف سیناپسی منتشر شدند و به سلول پس سیناپسی رسیدند، باعث تغییر نفوذ پذیری غشای این سلول به یونها میشوند.
بعضی از پیامرسانها به گیرندههای پروتئینی ویژهای که بر سطح سلول پس سیناپسی وجود دارند، متصل میشوند. در بعضی سلولها مجاری یونها زمانی باز میشوند که پیامرسان عصبی به این گیرندههای پروتئینی متصل شوند.
در واقع این گیرندهها خود مجاری عبور یونها هستند. این مجاری را مجاری حساس به مولکول مینامند. باز بودن یا بسته بودن این نوع مجاری به اتصال مولکول خاصی (برای مثال، پیام رسان عصبی) وابسته است.
پیامرسان عصبی باعث تحریک فعالیت سلول پس سیناپسی میشود یا فعالیت آن را مهار میکند. برای مثال وقتی پیامرسان عصبی، دریچه مجاری حساس به مولکول را باز میکند، یونها از خلال غشای پلاسمایی سلول پس سیناپسی جا به جا میشوند. این واقعه باعث میشود پتانسیل غشای سلول پس سیناپسی بسته به بار یونی که وارد این سلول یا از آن خارج میشود، تغییر کند. اگر یونهای مثبت وارد نرون پس سیناپسی شوند، ممکن است پتانسیل عمل تشکیل شود (تحریک).
از طرف دیگر، اگر یونهای مثبت از سلول خارج شوند یا یونهای منفی وارد آن شوند، ممکن است جلو تشکیل پتانسیل عمل گرفته شود (مهار).
دوپامین باعث تحریک تکانه عصبی میشود. این پیام رسان عصبی دریچه سدیم را باز میکند.
گابا تکانه عصبی را مهار میکند. این پیام رسان عصبی دریچه پتاسیم را باز میکند. همه پیامرسانهای عصبی که به شکاف سیناپسی آزاد میشوند، به گیرندههای پروتئینی متصل نمیشوند.
پیامرسانهایی که مورد استفاده قرار نمیگیرند، برای همیشه در شکاف سیناپسی باقی نمیمانند. در واقع، بیشتر پیامرسانهای عصبی پس از رهایی از شکاف سیناپسی پاک میشوند.
بسیاری از نرونهای پیش سیناپسی پیامرسانهای عصبی را باز جذب میکنند و دوباره از آنها استفاده میکنند. علاوه بر این، پیامرسانهای عصبی به وسیله آنزیمهای شکاف سیناپسی نیز تخریب میشوند. تخریب و باز جذب پیامرسانهای عصبی باعث میشود سلولهای پس سیناپسی بیش از اندازه تحریک نشوند.
فعالیت نورون :
بین دو سمت غشای نورون اختلاف پتانسیل الکتریکی وجود دارد .
پتانسیل آرامش: اختلاف پتانسیل الکتریکی بین دو سمت غشاء در حالتی که نورون در حال فعالیت عصبی نمی باشد.
نکته : درهنگام پتانسیل آرامش ، پتانسیل درون سلول نسبت به بیرون آن منفی می باشد که علت آن به قرار زیر است. بطور معمول غلظت یون سدیم در خارج از داخل بیشتر و غلظت پتاسیم در داخل بیشتر از خارج است ، بنابراین سدیم بر اساس شیب غلظت ( انتشار ) تمایل به ورود به داخل و پتاسیم تمایل به خروج دارد ، اما بعلت اینکه یون هیدراته پتاسیم نسبت به سدیم کوچکتر است ، نفوذپذیری غشا ء نسبت به پتاسیم در حالت استراحت بیشتر از سدیم خواهد بود. بنابراین تعداد یون های مثبتی (یون پتاسیم ) که از نورون خارج می شود بیشتر از یون های مثبتی ( یون سدیم ) است که وارد آن می گردد در نتیجه بارهای منفی درون نورون خود را نشان می دهند.
نکته : اگر این فرآیند دائما اتفاق بیفتد تراکم پتاسیم داخل به شدت کاهش یافته و سدیم درون سلول انباشته خواهد گردید، سلول برای رفع این مشکل از پمپ سدیم-پتاسیم کمک می گیرد.
پمپ سدیم –پتاسیم : پروتئینی در غشاء که با مصررف ATP (انرژی ) یون های سدیم را به خارج و پتاسیم را به داخل نورون می راند و باعث می گردد که اختلاف غلظت یون های سدیم و پتاسیم در دو سمت غشاء حفظ گردد.( حفظ حالت اولیه )
پتانسیل عمل : تغییر ناگهانی و شدید اختلاف پتانسیل بین دو سمت غشاء که طی آن در زمان بسیار کوتاهی پتانسیل داخل نسبت به خارج مثبت تر می شود و بلافاصله به حالت اول بر می گردد. ( منفی شدن داخل )
مراحل پتانسیل عمل : عبارت است از :
1-باز شدن کانال های دریچه دار سدیمی و ورود سدیم به داخل نورون که باعث مثبت شدن داخل می گردد.
2-بسته شدن کانل های سدیمی ، و باز شدن کانال های دریچه دار پتاسیمی که باعث خروج یون های پتاسیم از داخل نورون می گردد و نتیجه آن منفی شدن داخل نورون است
3- بسته شدن کانال های دریچه دار پتاسیمی و باز گشت پتانسیل غشا به حالت استراحت
نکته : بعد از پتانسیل عمل ، فعالیت بیشتر پمپ سدیم – پتاسیم سبب بازگشت غلظت یون های سدیم و پتاسیم در دو سمت سلول به حالت اولیه می گردد.
–
تصویر بزرگتر
انتقال پیام عصبی
وقتی محرکی باعث دپلاریزه شدن نقطهای از غشای آکسون شود، دریچههای حساس به ولتاژ باز میشوند و در آن نقطه از غشای آکسون پتانسیل عمل شکل میگیرد. زمانی که ولتاژ غشا از mV 70- به mV 40+ میرسد ظرف هزارم ثانیه جریانی از Na + از طریق مجاری باز شده به درون سلول انتشار مییابد.
دانلود مقاله کار آفرینی در عصر اطلاعات وارتباطات word دارای 14 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله کار آفرینی در عصر اطلاعات وارتباطات word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله کار آفرینی در عصر اطلاعات وارتباطات word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
مقدمه :
به عنوان معلم باید عمیقاً باور داشته باشیم که هر دانش آموز قابلیت رشد و یادگیری را دارد به شرط آنکه ما ابزارهای سنتی ارزشیابی را که بدون توجه به تفاوتهای فردی، فقط به دنبال نقطه ضعف هاست رها کنیم و ابزاری بسازیم که توانایی ها را شناسایی کند و به دانش آموز اعتماد به نفس بخشد و زمینه را به گونه ای مهیّا کنیم که نمره گرایی از بین برود و معلم و دانش آموز و اولیا همه به دنبال کیفیت کار باشند نه کمیت.
بسیاری از معلمان نگران اتمام برنامه های درسی خود هستند
بدیهی است بخشنامه ها و دستورالعمل های اداری و اجرایی در تولید این نگرانی نقش عمده دارند و باعث افت کیفی کار آنان می شود. برای رفع این نگرانی باید چاره اندیشی کرد تا کیفیت فدای کمیّت نشود. [1]
چکیده
در این مجموعه سعی شده که نگاهی کوتاه و گذرا درارزشیابی کیفی یا توصیفی داشته باشیم و تلاش کرده ایم تا بتوانیم همکارانی را که با این ارزشیابی آشنایی ندارند و یا ابزار و روشها را نمی دانند تا حدّی یاری دهیم.
در این مباحث ابتدا در خصوص ارزشیابی و اهداف آن و اعتبار و اهمیّت ارزشیابی سخن به میان آمده و دسته بندی ارزشیابی ها را داریم و با توجه به اهمیت ارزشیابی تکوینی و ارتباط داشتن این ارزشیابی با ارزشیابی توصیفی سعی شده تا اهداف و اهمیّت ارتباط آن بیان شود.
بعد از این موارد به بررسی ارزشیابی کمّی و کیفی و تفاوت آنها و ارزشیابی توصیفی و کاربرد وابزارهای آن صحبت شده و راهکارهای مناسب جهت چگونگی استفاده از ابزارها و نتایج حاصل از ارزشیابی توصیفی ارائه شده است.
ارزشیابی:
هر کاری که قضاوتی به همراه داشته باشد ارزشیابی است که بعضی از مواقع سنجش و ارزشیابی معادل به کار می روند، اما به واقع هم معنا نیستند. سنجش، اندازه گیری عملکرداست و مشتمل بر قضاوت نیست و این نقش بر عهده ی ارزشیابی است. [2]
در واقع امتحان نوعی ارزشیابی است که طبق اصول معینی انجام می شود و وسیله ای برای توصیف تغییر رفتار دانش آموز در جهت اهداف آموزش و پرورش وکمک به بهبود یادگیری است که 7 هدف اساسی را به دنبال دارد.
1- کمک به یادگیری دانش آموز
2- کمک به یادگیری دانش آموز برای آشنایی باهدفهای آموزشی – درسی
3- برانگیختن رغبت و علاقه ی دانش آموزان به یادگیری
4- تصمیم گیری برای شروع مراحل بعدی تدریس
5-اصلاح روش تدریس
6- ارتقا و طبقه بندی دانش آموزان
7- تصحیح نتایج فعالیّت های فراگیران و دادن بازخورد به آنها. [3]
هدف ارزشیابی خدمت به آموزش است، نه در کمین نشستن برای غافلگیر کردن دانش آموز و محک زدن او با معیار آنچه «نمی داند» فرهنگ موفقیّت رامی توان با کاربرد روش صحیح در آموزش و ارزشیابی بر فضای کلاس غالب کرد. [4]
اطّلاعات حاصل از سنجش و ارزشیابی مستمر هر دانش آموز باید به این پرسش معلم پاسخ دهد که این دانش آموز درکجا قرار دارد و من برای پیشرفت او چه میتوانم بکنم؟ نه اینکه معلم نتیجه گیری کند که مثلاً این دانش آموز زیرحد متوسط یا کند ذهن یا
تیزهوش است. [5]
مواردی که در ارزشیابی ها با ید رعایت کرد:
1- آنچه که ارزش اندازه گیری داشته باشد.
2- ارزیابی دانش پایه و عمیق
3- توانایی تفکر، درک و استدلال علمی
4- تعیین حدودی که فراگیران درک کرده اند
5- هم توجه به فرآیند و فرصت یادگیری و هم به نتیجه نهایی.
6- استمرار ارزشیابی
7- سنجش توان کار گروهی و انفرادی [6]
دسته بندی ارزشیابی های آموزشی
1- آغازین 2- تکوینی 3- تشخیصی 4- پایانی (تراکمی)
اهمیت ارزشیابی تکوینی
ارزشیابی جز جدایی ناپذیر و اساسی در فرآیند یاددهی، یادگیری است به طوری که اگرمعلم شکل اجرای آن را هرگونه انتخاب کند اندکی از آثار آموزشی آن نمی کاهد. [7]
به علّت اهمیّت این ارزشیابی در توصیف داده ها و رفتارها در این بحث به آن می پردازیم.
– نظارت معلم بر تحقّق انتظارات آموزشی وپرورشی بخش های گو
ناگون هر مطلب آموزشی.
– هدایت مداوم یادگیری دانش آموزان بر اساس توانایی هایشان به سمت تحقّق انتظارات آموزشی و پرورشی.
– اصلاح بهبود روش های آموزش و پرورش اعمال شده در کلاس کنونی توانایی هایش فراتر رود.
– پی بردن به جریان های روان شناختی مؤثر در یادگیری دانش آموزان و ارائه ی بازخور لازم و مناسب.
– آگاهی از چگونگی تشکیل ساختارهای ذهنی مربوط به دانش، مهارتها و نگرش اکتسابی و چگونگی فرآیند و نحوه ی استفاده از آن در حل مسائل در شرایط و موقعیّت جدید.
– ارائه بازخورد لازم به دانش آموزان در مورد فعالیّت ها و کوشش های آموزش وپرورش به منظور ایجاد توجه لازم و افزایش و علاقه به فعالیت ها در آنان.
– انطباق روش، برنامه، وسایل و منابع آموزشی با نیازهای دانش آموزان.
– کشف شکاف بین انتظارات آموزشی و پرورشی با دانش، فهم، مهارت و;. دانش آموزان و کمک به آنان برای کاهش این فاصله.
– آگاهی معلم از اینکه در کلاس درس چه موضوعی راآموزش داده است و این که کدام قسمت از آموزش به کار بیشتر نیاز دارد.
در واقع تفسیر نتایج ارزشیابی تکوینی به این منظور انجام می شود که مشکلات، نارسایی هاو بدفهمی های یادگیری هر یک از دانش آموزان مشخص شود. و نیز روشهای مناسب برای رفع آنها را به معلم و دانش آموز نشان دهد.
به بیانی دیگر، نتایج این نوع ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، فرضیه هایی را در اختیار معلمان به عنوان پژوهشگران آموزشی قرار می دهد تا با توجه به آنها به رفع بدفهمی ها، نارسایی ها، و مشکلات احتمالی یادگیری دانش آموزان، (زمانی که فعالیّت ها و کوشش آموزش و پرورشی در جریان هستند) اقدام کنند. [8]
فواید ارزشیابی تکوینی
اجرای راهبردهای ارائه شده در کلاس درس طی دوره و زمان آموزش، این فواید را برای دانش آموزان به همراه خواهد داشت.
– کسب مهارتهای بحث و گفت وگو
– کسب مهارت های مربوط به ارتباطات بین فردی
– مشارکت در فعالیّت های گروهی
– ایجاد انگیزه برای مطالعه و یادگیری
– کسب مهارت های مطالعه ی درست
– توجه به موضوع مورد مطالعه
– تلفیق مهارت های شنیدن،خواندن، تفکر ونوشتن
– تثبیت یادگیری از طریق مرور کردن، سؤال و جواب، یافتن جواب و;
– درک ارتباط بین مطالب خوانده یا شنیده شده
-ارتباط بین یادگیری های قبلی و بعدی (معنی دارکردن یادگیری)
– کشف انتظارات آموزشی و پرورشی
– شرکت فعّال در یادگیری از طریق تفکر فردی و گروهی
– کسب مهارت تفکر انتقادی
– کنترل و مدیریت مثبت کلاس درس
– افزایش اعتماد به نفس و ابراز وجود.
– کسب مهارت های ابراز وجود
– افزایش مهارت های شناختی و فراشناختی خود. [9]
چه موقع ارزشیابی معتبر است
زمانی که 1- آموزش با پژوهش همراه باشد 2- آموزش با ارزشیابی تلفیق شده باشد.
3- ارزشیابی ارزشی بیش ازموفقیّت در جلسات امتحان را داشته باشد.
4- فعالیّت های گروهی فرد را اصل قرار دهد.
5- افراد را به یک فراگیرمادام العمر تبدیل کند.
و در یک کلام آموزش باید شیوه های یادگیری را به فراگیر بیاموزد تا خود در هر زمان که بخواهد، آنچه را نیاز دارد بیاموزد بدون آنکه نیازمند آموزگاری باشد. [10]
ارزشیابی توصیفی
امروزه نیازمند سیستم هایی از سنجش و ارزیابی هستیم که به هر دانش آموزبه دیده ی حرمت نگاه کند. موهبت های طبیعی و انسانی او را بسیار بیشتر از آزمونهای سنتی نشان دهد.
پس آن نوع سنجش که بتواند تصویری واضح و سه بعدی از رشد
مهارت ها، تواناییها و دانش و نگرش دانش آموز بدهد قابل دفاع می باشد. برخلاف ارزشیابی کمی که با داده های کمی و ریاضی و عدد و ارقام سروکار دارد و از قضاوت برخوردار است. باید دانست که کیفیت یک امر نسبی است و انعطاف پذیر می باشد و به طور کلّی می توان گفت که کیفیت مقطعی نیست بلکه اندیشه ای مستمر است و بر اساس تلاش و فعالیّت فرد انجام می گیرد.
اما باید این مطلب را مدنظر داشت که ارزشیابی کمّی برای عموم قابل فهم تر و مفیدتر است و اما ارزیابی کیفی تخصصی تر بوده و مهارت و آموزش بیشتری برای بکارگیری لازم دارد و بیشتر از مفاهیم و کلمات کلیدی، ارزش گذاری وقضاوت برخوردار است.
و همچنین این دو ارزیابی از نظر ابزارهای جمع آوری داده ها نیز با هم ف
رق دارند:
ابزار جمع آوری داده های کمی معمولاً آزمونهای عینی یا استاندارد با پا
سخ های ازقبل تعیین شده است. اما ابزار ارزیابی کیفی را می توان ابزارهای ذهنی، پرشنامه ها و نگرش سنج ها، روشهای مصاحبه ای، مشاهده ای، واقعه نگاری و گزارش های روزانه و;;;;;..می باشد.
به عنوان مثال: تعداد پرسش های فراگیران در کلاس = کمی است
اما نوع پرسش های فراگیران در کلاس= کیفی است
یا
حجم هر پرسش وپاسخ آن= کّمی است
نوع آوری و تازگی پرس= کیفی است [11]
ارزشیابی توصیفی یا کمی را می توان آموزش بدون نمره دانست و به جای تأکید بر ارزشیابی های پایانی باید بر ارزشیابی تکوینی (مستمر) تأکید داشت در واقع ارزشیابی توصیفی به توصیف ارزشیابی های گوناگون که به شیوه های متنوع از دانش آموز به عمل آورده ایم می پردازد.
کاربردارزشیابی توصیفی:
1- بهبودیادگیری
2- ایجاد نگرش مطلوب نسبت به مدرسه
3- افزایش بهداشت روانی کلاس
4- اعتماد به نفس
5- افزایش روحیه انتقادپذیری در کودکان
6- افزایش مشارکت در یادگیری
7- رشد مهارت خود اصلاحی و خود تنظیمی
8- رشد و توانایی نقد خود
9- بهبود عملکردها
10- خارج شدن از برنامه های کلیشه ای و چارچوبی
11- آرامش در آموزش
ابزارهای ارزشیابی توصیفی:
برای ارزشیابی توصیفی ابزارهای گوناگونی وجود دارد که در اینجا به 3 نوع آن اشاره می کنیم.
1- پوشه کار
2- پروژه
الف- آزمونهای مختلف از جمله مدادکاغذی
3- آزمون های عملکرد
ب- تکالیف درسی
پوشه کار:
یک مجموعه هدفدار منظم از کار و فعالیّت فراگیر که نشان دهنده تلاش و کوشش و پیشرفت و رشد دستآوردها و موفقیّت های او می باشد. و فراگیران را به فراگیرانی پویا و فعال تبدیل می کند که در برابر یادگیری و پیشرفت خود مسئول باشند. [12]
پوشه کار مانند یک جورچین (پازل) مجموعه ی قطعاتی از کارهای هدفدار فراگیران است که به او امکان می دهد تا توانایی های خود را از جهات مختلف به نمایش بگذارد. که البته هر پوشه می تواند شامل کار یک فرد یا یک گروه باشد. که به یک یا چند موضوع درسی اختصاص دارد که البته می توان در زمان معین فراگیر آن را به خانه ببرد یا در مدرسه نگهداری شود و در اختیار معلم سال بعد قرار گیرد.
در واقع پوشه کار فرصت شناخت و اصلاح اشتباهات را به فراگیران می دهد. [13]
چه چیزهایی را باید در پوشه نگهداری کرد:
1- تکالیف انفرادی مدرسه
2- برگه امتحانی
3- تکالیف گروهی مدرسه
4- گزارش های علمی
5- یادداشت های کلاسی یا خارج کلاسی دانش آموز
6- ثبت پرسش ها و اظهارنظرها در رفتارهای قابل توجه
7- گزارش مصاحبه ای فراگیر با افراد مختلف
8- خلاصه داتسان یا فیلم یا بازدید
9- نمونه کارهای هنری و;
سعی شود کارهای ناتمام با ذکر تاریخ در پوشه گذاشته شود و کارهای تکمیل شده در پوشه نگهداری شود.
بهترین کار هر دانش آموز در پوشه گذاشته شود. معلم و دانش آموز در انتخاب مواردی که در پوشه گذاشته شود با یکدیگر مشورت کنند. [14]
معیارهایی برای ارزشیابی پوشه ای:
برای آنکه بتوان یک پوشه کار را ارزیابی کرد باید معیارهایی داشت که می توان به
مواردزیر اشاره کرد.
1- دقت در کار
2- نظم کار و نظافت ظاهری
3- خلاقیّت و نوآوری
4- کنجکاوی و پرسش گری
5- پشتکار و صبر و حوصله
6- کاربرد آموخته ها
7- تصحیح اشتباهات
8- توانایی استفاده از ابزار
9- توانایی برقراری ارتباط
10- توانایی حل مسئله
11- توانایی طرح مسئله
12- توانایی کار گروهی و;. [15]
از نتایج ارزشیابی پوشه ها چگونه استفاده کنیم:
1- به دانش آموز امکان داده میشود پوشه ی خود را با معلم مرور کند و موارد
ی را که می تواند اصلاح کند بگوید.
2- به دانش آموز امکان داده میشود که محتویات پوشه را با دانش آموز دیگر مرور کند
3- به دانش آموز امکان داده میشود که محتویات پوشه را با گروه خود مرور کند.
4- به دانش آموز امکان داده میشود که محتویات پوشه را با والدین مرور کند.
5-به معلم این امکان را می دهد که پوشه فراگیران را مرور کند و مواردی که به کمک نیاز دارند تعیین کند.
6- به دانش آموزان امکان می دهد که از کارهای خود نمایشگاهی ترت
یب دهند. [16]
پروژه
برای آنکه یک آموخته در ذهن فراگیر ثبت شود بایدآن آموخته درموقعیّت های مناسب به کار گیرد، فعالیّت هایی تحت عنوان پروژه که فرصت های یادگیری متنوعی برای فراگیران ایجاد می کند اگر به درستی هدایت شوند از مؤثرین شیوه ها در سهیم کردن فراگیران در فرآیند آموزش و پایدار کردن آموخته های فراگیران درحیطه های مختلف دانش مهارت و نگرش هستند.
فعالیّت های پروژه ای برای دانش آموزان فرصتی فراهم می کند تا
مهارتهای بهتر زندگی کردن و توانایی برخورد با مسائل زندگی را کسب کند. معمولاً پروژه های دانش آموزی هدف های برنامه ی درسی را دربردارد تا حدودی پیچیده تر از ت
کالیف معمولی است و دانش آموزان هم به صورت انفرادی و هم به صورت گروهی می
توانند انجام دهند [17]
چگونگی ارائه یک پروژه
هنگامی که دانش آموزان به صورت انفرادی یا گروهی پروژه ای را انجام م
ی دهند انتظار دارند معلم به آنان فرصت دهد تا حاصل کار خود را ارائه دهند. زمانی که دانش آموز می داند باید پروژه ی خود را در کلاس و در حضور جمع ارائه کند موظف میشود از جزئیات کار، حتّی اگر بخشی از آن توسط دیگری انجام شده باشد مطلع باشد به این ترتیب افراد
خانواده در آموزش فرزندشان سهیم می شوند.
به تفاوت های فردی فراگیران احترام بگذاریم با معرّفی پروژه های متفاوت به فراگیر و گروههای مختلف دانش آموزی با توجه به طبقه بندی هوشی گارد نر به آنان امکان دهیم تا از حداکثر توان خود در پیشرفت تحصیلی بهره گیرد. [18]
مزایای استفاده از پروژه:
1- خصلت جستجوگری و کنجکاوی فراگیران برانگیخته می شود.
2- پرورش مهارت حل مسئله
3- فرصت های همکاری مثبت بین افراد در کلاس افزایش می یابد.
4- مهارت نقادی و نقدپذیری را در فراگیران افزایش می دهد.
5- فراگیران با استفاده از استعدادهای خاص خود یک محصول کیفی تولید می کنند.
6- اعتماد به نفس فراگیران را افزایش میدهد.
7- تئوری هوشهای چندگانه (8 گانه گارد نر) را ملموس کرده ومی تواند در شناخت هوش ها به ما کمک کند.
8- به دانش آموزان فرصت می دهد تا به پرسش های خود نظم دهند وبرای یافتن پاسخ برنامه ریزی کنند.
9- به معلم امکان می دهد تا از فرصت های متفاوتی برای ارزشیابی فراگیران بهره جوید.
10- به فراگیران فرصت می دهد تا با انتخاب آزاد زمینه ی فعالیّت و استعداد خویش را کشف کند. [19]
سنجش عملکرد
شامل روش هایی است که توسط آن فراگیران فرصت می یابند مهارتها و شایستگی های آموخته خود را آشکار سازند و در حین آن نیز چیزهایی بیاموزند. این روشها مشتمل بر طراحی واجرای آزمایش های علمی، نوشتن مطالب و مقالاتی که مستلزم بازاندیشی، بازسازی است، تفسیر و استفاده از نقشه ها و نمودارها، سرودن اشعار، کارهای علمی ونمایشی، طراحی و اجرای مهارتهای ورزشی، شرکت در امتحانات و آزمونهای شفاهی و زبانی و;..که همه و همه نشانگر کاربردی، واقعی و عملی سنجش عملکرد است. بنابراین سنجش عملکرد یک دیدگاه، رویکرد وشیوه کلّی سنجش یادگیرنده است که از همه روش ها و ابزار موجود می تواند استفاده کند حتی از روش های مرسوم و معمول اندازه گیری مانند آزمونهای معلم ساخته، که البته لازم به ذکر است که آنچه که این ابزارهای رایج وکّمی را از روش های کیفی نوین متمایز می سازد، هدف و نحوه ی به کارگیری و استفاده از نتایج سنجش است.
در ضمن عملکرد میتواند به شکل فردی یا گروهی سنجیده شود. [20]
هدف از سنجش عملکرد
سنجش عملکرد نه تنها در پایان آموزش به عنوان وسیله و روش تعیین میزان پیشرفت افراد کاربرد دارد بلکه هدف تشخیصی برای شروع آموزش و هدف ساختاری و فرآیندی به منظور هدایت و راهنمایی جریان یادگیری- یاددهی در حین شکل گیری و تکوین آموزش را نیز دنبال می کنند. [21]
بهتر است قبل از اجرای سنجش عملکرد چند سؤال از خود بپرسیم
1- چه مفهوم، مهارت یا دانشی را آزمون کنیم(هدف)
2- فراگیران چه چیز باید بدانند (محتوا)
3- فراگیران در چه سطحی باید عملکرد موردنظر را از خود نشان دهند (ملاک پذیرش عملکرد)
آزمون های عملکردی
تکالیف و آزمون های عملکردی، آموخته های فراگیر را در حیطه های مختلف در عمل به کار می گیرد و فراگیر طی انجام آن نشان می دهد تا چه اندازه درکاربرد آموخته ها تواناست. [22]
یکی و بلکه مهمترین شاخص و الگوی سنجش عملکرد، آزمون عملکردی است. آزمون عملکرد آزمونی است که تکلیف عملکردی را کمّی ساخته به ارزش عددی تبدیل میکند که تکلیف عملکرد وظیفه و فعالیّت فراگیر است و آزمون عملکردی مسئولیت مربی برای بیان کمّی و عددی پیشرفت وتلاش فراگیر. [23]
انواع آزمون های عملکردی
1- آزمون های کتبی عملکردی
2- آزمون های عملکردی شناسایی
3-سنجش عملکرد در موقعیّت هایی شبیه سازی شده
4-آزمون عملکرد نمونه کار [24]
1- آزمون های کتبی و عملکردی: آزمون های کتبی مداد- کاغذی است که به طور معمول برای سنجش طبقه دانش و گاهی درک و فهم حیطه شناختی به کار می رود. [25]
که البته این آزمون ها می تواند به شکل آزمون در خانه و کتاب باز و آزمون های معمولی اجرا شود.
کار آفرینی در عصر اطلاعات وارتباطات
چکیده:
ارابه فناوری اطلاعات و ارتباطات به سرعت به پیش میتازد و جوامع دنیا را دستخوش تغییرات بنیادی میکند. فعالیتها، مشاغل، مهارتها، فرهنگها، نیازها و; همه و همه تحت تا
ثیر این فناوری قرار گرفته و متحّول شدهاند. عصر اطلاعات و اتباطات آغاز شده است. بیشک کارآفرینی سهم عمده و نقش ویژهای در توسعه این فناوریها داشته و دارد؛ اگرچه این فناوریها نیز خود بر کارآفرینی تاثیر گذار بوده و به عبارتی کارآفرینی مدرن را بوجود آوردهاند.
این مقاله به بررسی روابط متقابل کارآفرینی و فناوری اطلاعات و ارتباطات پرداخته و با مثالهایی ویژگیهای کارآفرینی در عصر اطلاعات و ارتباطات را تبیین نموده است. همچنین پیشنهاداتی برای گسترش کارآفرینی اطلاعات در کشور یا بهرهبرداری مناسب از آن نیز، در این مقاله ارائه شده است.
مقدمـــه:
جهان در سالهای اخیر شاهد انقلاب اطلاعات وارتباطات بوده و تحولات اجتماعی عظیمی در آن به وجود آمده است، به طوری که در اثر این تحولات، قرن جاری به نام فناوری اطلاعات و ارتباطات به ثبت رسیده است. در عصر اطلاعات و ارتباطات سطح بینش و آگاهی مردم افزایش یافته وکلیه فعالیتهای جمعیت رو به انفجار دنیا با مزیتهای این عصر، در قالب شبکههای ارتباطی به تعادل رسیده و کنترل شده است. در این عصر دنیا دهکدهای متصل است که افراد آن در هر لحظه که بخواهند به هر گوشه آن میتوانند مسافرت کنند، از اخبار آن مطلع شوند و یا بدان جا پیغام بفرستند. اینترنت، تلفنهمراه، محاسبات بیسیم، نرمافزار و سختافزار، هوش مصنوعی و … پدیدههای این عصر هستند. فناوری اطلاعات و ارتباطات بر کلیه فعالیتهای اج
تماعی از جمله کارآفرینی اثرگذاشته و در بسیاری از آنها تحولات اساسی بوجود آورده است. امروزه کارآفرینی به شدت به بسترهای فناوری اطلاعات وابسته است و از آن بهره زیادی میگیرد. شاید اغراق نباشد اگر کارآفرینی مدرن بدون فناوری اطلاعات را امری غیرممکن بدانیم. از سوی دیگر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات خود مرهون کارآفرینی است. فعالیت
های کارآفرینانه باعث شناخت نیازها، خلق ایدهها و تولد فناوریها میشوند. کارآفرینی موتور توسعه فناوری و خلق فناوریهای جدید است. کشورهای پیشرفته، سردمداران بهرهگیری از کارآفرینی و توسعه فناوری هستند. تحولات جهانی نشان میدهد که فناوری اطلاعات و ارتباطات مهمترین زمینه فعالیت این کشورها در قرن اخیر شده است. کشورهای در حال توسعه نیز به سرعت به سمت دستیابی ازفناوری اطلاعات و استفاده از آن حرکت میکنن
د. به عنوان مثال دولت کره از پنج زمینه فعالیت تکنولوژیک خود یعنی فناوری اطلاعات، بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی، فناوریهای محیط زیست و فناوریهای فرهنگی به فناوری اطلاعات بالاترین اولویت را داده است. با این اوصاف شایسته است که کشور ما نیز با سرعت هرچه
بیشتر فعالیت خود را در حوزه این فناوری تعمیق بخشد تا بتواند در دنیای رقابتی عصر اطلاعات حرفی برای گفتن داشته باشد. درعصری که ماهیت کارها، ماهیت مشاغل و ماهیت مهارتهای لازم عوض شده است، این کارآفرینی است که به چالش طلبیده میشود. در این مقاله، ابتدا به بررسی ویژگی عصر اطلاعات و معرفی کارآفرینی پرداخته، در ادامه نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در کارآفرینی و کارآفرینی در فناوری اطلاعات و ارتباطات را بررسی کردهایم.
2- فناوری اطلاعات و ارتباطات، ابزار عصر اطلاعات
امروزه اهمیت فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور افزایش سرعت و دقت فعالیتهای مختلف سازمانها و ارتباط اجزای مختلف آن با یکدیگر و در نتیجه بالا بردن بهرهوری آنها به روشنی مشخص شده است. خصوصاً سازمانهایی که بخشهای مختلف آن در مناطق جغرافی
ایی پراکنده و دور از یکدیگر قرار گرفتهاند و یا موسساتی که موظف به انجام کارهای متنوع و متعدد هستند، بسیاری از مشکلات خود از طریق این تکنولوژیها رفع میکنند.
انقلاب اطلاعات و ارتباطات یکی از اصطلاحاتی است که با رشد تکنولوژیهای اطلاعاتی در کنار انقلاب صنعتی مفهوم پیدا کرده است. همانگونه که در اثر انقلاب صنعتی، مجموعهای از کارخانهها، ابزار و ماشینآلات، اتومبیلها و غیره به کمک انسان آمدند و بسیار از کارهای بدنی او را بر عهده گرفتند، انواع محصولات تکنولوژی اطلاعات، نیز شامل سخت افزارها
و نرمافزارهای کامپیوتری، شبکههای مخابراتی، سیستمهای ماهواره و غیره برای کمک به آن دسته از مسایل انسان که با اطلاعات سر و کار دارند بوجود آمده و توسعه یافتند.کاربردهای این تکنولوژیها شامل انواع محاسبات و پردازشهای روزمرّه، تجارت، اطلاعرسانی، مسایل علمی، مدیریت، ارتباط مستقیم از راه دور وغیره می باشد.
تجارب گوناگون سازمانهای مختلف در سطح دنیا نشان میدهد که تک
نولوژی اطلاعات به راحتی بسیای از مشکلات سیستمهای اطلاعاتی را رفع میکند. تکنولوژی اطلاعات قابلیتهای زیادی در رفع مشکلات سازمانها دارد. به عنوان نمونه به چند مورد از مزایای تکنولوژی اطلاعات اشاره میشود.
افزایش سرعت
محاسبه و پردازش سریع اطلاعات و انتقال فوری آن، زمان انجام کار را کاهش و در نتیجه بهرهوری را افزایش میدهد. تکنولوژی اطلاعات امکان جستجو و دستیابی سریع به اطلاعات را نیز فراهم میکند.
افزایش دقت
در مشاغل مبتنی بر انسان دقت انجام کار متغیر است؛ درحالیکه تکنولوژی اطلاعات دقتی بالا و ثابت را تامین و تضمین میکند. در انواع فعالیتهای پردازشی و محاسباتی دقت کامپیوتر به مراتب بیشتر از انسان است.
کاهش اندازه فیزیکی مخازن اطلاعات
با توسعه تکنولوژی اطلاعات و بکارگیری آن دیگر لزومی به حمل و نگهداری حجم زیادی از کتابهای مرجع تخصصی وجود ندارد. به راحتی میتوان در هر دیسک فشرده اطلاعات چندین کتاب را ذخیره نمود. مرکز تحقیقات کامپیوتر علوم اسلامی قم، از جمله مراکزی است که به انجام این وظیفه مشغول است.
رفع برخی از فسادهای اداری
استفاده از تکنولوژی اطلاعات شفافیت در انجام کارها را افزایش میدهد و بسیاری از واسطهها را حذف میکند. این دو مزیت کلیدی منجر به رفع برخی از فسادهای اداری خصوصاً در سطوح پایین میشوند.
ایجاد امکان کار تمام وقت
به کمک تکنولوژی اطلاعات بسیاری از استعلامها و مراجعات افراد و غیره از طریق شبکههای کامپیوتری و به صورت خودکار انجام میگیرد. بنابر این میتوان به صورت 24/7( ) از آن بهره گرفت.
ایجاد امکان همکاری از راه دور
مخابرات، تلفن، تله کنفرانس، ویدئو کنفرانس و همچنین سیستمهای همکاری مشترک ، EDI و غیره نمونههایی از کاربردهای تکنولوژی اطلاعات در این زمینه هستند.
با توجه به موارد فوق به خصوص افزایش سرعت که باعث انجام تعداد کار بیشتر میشود و انجام کار تماموقت، بهرهوری سیستم افزایش مییابد و در نتیجه باعث کاهش مقدار زیادی از هزینهها میگردد.
آنچه مسلّم است تکنولوژی اطلاعات به منزله یک سلاح و ابزار جدید برای فعالیت جهان معاصر محسوب میشود که عدم استفاده از آن انزوای کشور و در نهایت حذف شدن از جامعه جهانی را به دنبال خواهد داشت.
3- نقش کار آفرینان در توسعه تکنولوژی
کارآفرینی اصطلاحی است که در طول 300 سال گذشته توسط دانشمندان و صاحبنظران به صورتهای مختلفی تعریف شده است. به طور خلاصه کارآفرینی فعالیتی است مخاطرهآمیز که فردی در پی اجرای یک ایده معمولاً اقتصادی توجه نهادهای سرمایهگذاری، علمی، صنعتی و غیره را جلب نموده و نیروی آنها را به سمت عملی نمودن ایده هدایت میکند. بنابراین یک اید
ه که بر اساس یک نیاز اجتماعی شکل گرفته از ملزومات کارآفرینی است. نتیجه کارآفرینی علاوه بر نوآوری در محصولات جدید، حل نیازهای اجتماعی، ایجاد اشتغال برای دیگران، افزایش سای جدید میگردد. بسیاری از محصولات تکنولوژیهای جدید خصوصاً در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، در اثر فعالیتهای کارآفرینانه بوجود آمدهاند. اکثر شرکتهای فعّال در حوزه تکنولوژی مخصوصاً شرکتهای مبتنی بر خلاقیت و نوآوری که فناوریهای جدید را خلق میکنند و اصطلاحاً درلبه فناوری فعّالند، شرکتهایی کارآفرین هستند.
افراد کارآفرین از ویژگیهای شخصیتی خاصی برخوردارند. مخاطرهپذیری، نوآوری و خلاقیت، مسؤولیتپذیری و اعتماد به نفس، توانایی ارتباطات قوی، واقعگرائی، هدفگرایی، تهاجمی بودن، تحمل ابهام و عدم قطعیت، خوشبینی و تعّهد و اعتقاد به مرکز کنترل درونی بخشی از ویژگیهای این افراد است. هر فرد کارآفرین ممکن است تعدادی از این ویژگیها را داشته باشد و با شخصیت منحصر به فردی به کارآفرینی بپردازد. شخصیت از ملزومات کارآفرینی است توسعه کار آفرینی نیازمند تربیت افراد کار آفرین میباشد. در سرتاسر دنیا مراکز مختلفی برای آموزش و کارآفرینی وجود دارد اگرچه برخی از افراد روحیه کارآفرینی بیشتر را وابسته به تحولات زندگی افراد در طول سالیان مختلف میدانند ولی این تناقضی با آموزش کارآفرینی ندارد. در آموزش کارآفرینی بایستی افرادی که بصورت بالقوه از روحیه کارآفرینی برخوردارند انتخاب شده و سپس شخصیتشان به فعلّیت برسد. علاوه بر این روشهای دیگری مثل انکوباتورها، برای تحریک کارآفرینی وجود دارد که افراد عملاً تا سطحی از کارآفرینی هدایت میشوند و یکباره به خارج پرتاب میگردند
و با حمایتها و راهنمایهای بعدی از آنها استفاده مینمایند.
نقش دولت در توسعه کارآفرینی، علاوه بر ایجاد بسترهای سختافزاری، نرمافزاری و حمایتی از کارآفرینی، شناسایی، آموزش و هدایت فعالیتهای کارآفرینانه است. توسعه تکنولوژی بسیار وابسته به کارآفرینی است و نباید از آن غافل ماند.
4- فناوری اطلاعات و ارتباطات در کارآفرینی
امروزه بر همه روشن شده است که اطلاعات و ارتباطات دو قدرت مهم میباشند. این دو هم خود ارزش دارند و هم ارزش بوجود میآورند. فردی که از بازراهای مختلف و قیمت اجناس در آن بازراها را اطلاع داشته باشد یا از گذشته و آینده بازار باخبر باشد، تصمیمات بهتری برای رسیدن به سود بیشتری می تواند بگیرد. اطلاعات علاوه بر ارزش ذاتی، جنبه دیگری دارد که به دانش منتهی میشود و در مکانیزم تصمیمگیری و انجام بهتر آن اثر میگذارد. ارتباطات نیز مانند اطلاعات ارزشمند بوده و ارزش افزودهای متناسب با اندازه و نوع ارتباطات نصیب افر
اد میکند. انسانهایی که ارتباطات متنوع، بیشتر و قویتری دارند، کارهای خود را بهتر پیش میبرند و زودتر به نتیجه میرسانند. هدف از این بخش بررسی تأثیرات فناوری اطلاعات در ارتباطات در کارآفرینی است.
اطلاعات و ارتباطات دو ابزار اساسی مورد نیاز هر فعّالیت کارآفرینی اس
ت. کارآفرینی در انزوا و بدون حمایت نهادها، سازمانها و انسانها امکانپذیر نیست. کارآفرینی مستلزم کشف یک نیاز اجتماعی است. و کشف نیازهای اجتماعی به شناخت اجتماع، نیازهای آن و بافت فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی آن وابسته میباشد. در شناسایی نیاز هر فعّالیت کارآفرینانه، ایدهپرداز یا تئوریسین میبایست نسبت به محیط بینش و بصیرت داشته باشد و بداند چه راهحله
ایی برای رفعآن نیاز، در نقاط دیگری از دنیا ارائه شده است. مطمئناً شناسایی نیازها و ارائه راحلها بدون اطلاعات امکانپذیر نخواهد بود. بنابراین اطلاعات و دانش مانند ارتباطات از ملزومات هر فعّالیت کارآفرینی است.
فناوری اطلاعات و ارتباطات جدید تحولات شگرفی در دستیابی به اطلاعات بوجود آورده و بسترهای ارتباطی قویتری را فراهم کرده است. این فناوریها اهّمیت و ارزش اطلاعات و ارتباطات را بالا بردهاند. در نتیجه کارآفرینی نیز مانند سایر امور از مزیتهای این فناوری بهره برده است. برای درک اهّمیت این فناوریها در کارآفرینی به بررسی نظریه شبکههای اجتماعی میپردازیم. طبق نظریه شبکههای اجتماعی کارآفرینی، فرایندی است که در شبکه متغیّری از روابط اجتماعی واقع شده است و این روابط اجتماعی میتوانند رابطه کارآفرین را با منابع و فرصتها محدود یا تسهیل نمایند (1).
شبکهها دارای سه ویژگی تراکم، دسترسپذیری و مرکزیت میباشند، به کمک این ویژگی اثر بخش شبکهها سنجیده میشوند. تراکم به کثرت ارتباطات بین افراد، دسترسپذ
یری به قلمرو شبکه و تعداد واسطههای ارتباطی یا گروههای مرتبط، و مرکزیت به فاصله کلی فرد از تمامی افراد دیگر و تعداد افرادی که میتوانند به وی دسترسی داشته باشند اطلاق میگردد.
براساس قانون متکالف ارزش هر شبکه برابر n2 است، وقتی تعداد اعضای متصل به آن n باشد. به عنوان مثال یک دستگاه تلفن به تنهایی ارزش کاربردی ندارد و وقتی د
و دستگاه تلفن متّصل در یک شبکه داشته باشیم این شبکه ارزش خاصی برابر یک ارتباط دارد. اگر دستگاه تلفنهای متصل به شبکه n عدد بشود امکان ارتباطات برابر2n است، پس ارزش شبکه یا همان ارزش ارتباطات توان دوم تعداد اعضای شبکه میباشد. البته این ارزش به شبکه تعلق دارد و هر یک از افراد به میزان و نوع ارتباطاتی که در این شبکه برقرار میکند از ارزش آن بهره میبرند.
توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث ایجاد شبکهای عظیم با مقیاس جهانی، (اینترنت) شده است و بنابراین علاوه بر افزایش و ارزش ویژگیهای مورد ذکر در نظریه شبکههای اجتماعی، قابلیتهای ارتباطی جدیدی مانند کنفرانس از راه دور و یا فعالیتهای توزیع شده را بوجود آورده و دسترسی آسانتر و سریعتر به اطلاعات را امکانپذیر ساختهاند.
در کشورهای پیشرفته اینترنت، یکی از مهمترین ابزراهای کارآفرینان است و این افراد از طریق این شبکه بر قابلیتهای خود افروده و از مزایای آن بهره میگیرند. در کشور ما به خاطر عدم توسعه قوی و قابل توجه اینترنت شاید این شبکه ابزار کارآفرینی چندان قوی محسوب ن
گردد، درحالیکه تلفن همراه یکی از ابزارهای مهم کارآفرینی در ایران است. بدون تلفن همراه کارآفرینی تقریباً معنی ندارد. چرا که تلفن همراه دسترسی به افراد را از زمان خاص و محل خاص به صورت 24 ساعته تقریباً مستقل از مکان تغییر داده و در نتیجه ارزش ارتباطات را بالا برده است. بنابراین کارآفرینی که به شدت ارتباطات قوی وابسته میباشد، به این ابزار نیاز
مند است. نمونههایی از کارآفرینی که در کشور مشاهده میشود مؤید این مطلب است. به عنوان مثال گروهی از دانشجوی
ان یک دانشگاه که در پی یک ایده تجاری به ساخت نرمافزار انتخاب رشته و تجاریسازی و عرضه آن در هنگام انتخاب رشته کنکور سراسری پرداخته بودند، در نهایت با خرید یا اجار
ه چند دستگاه تلفن همراه در خوابگاه دانشجویی، فرآیند انتخاب رشته را توس
ط شبکهای که در کل کشور ایجاد کرده بودند، مدیریت میکردند.
در آینده انواع نرمافزارها، خصوصاً نرمافزارهای هوشمند نیز مورد استفاده کارآفرینان قرار خواهند گرفت. و این افراد به کمک این نرمافزارها فعّال خواهند بود، فرصتها را بهتر شناسایی خواهند کرد و اطلاعات دقیقتر و مناسبتری را جمعآوری خواهند نمود. دانش و مفاهیم بهتری را درک خواهند کرد و ارتباطات سادهتر و گستردهتری را برقرار خواهند نمود. نرمافزارهایی که شخصیت و ویژگیهای افراد مختلف را کشف و شناسایی کرده و بسته به موقعیت در ارتباط با هر یک، عکسالعملهای مناسبی ارائه خواهند نمود. اینترنت و شبکههای الکترونیکی یک بستر ارتباطی هستند. برقراری ارتباط با هر فرد، شیوههای خاص او را میطلبد که الان تا حد زیادی از دسترس ما خارج است. خصوصاً اولین ارتباط بسیار مهم است. نرمافزارهای هوشمند کمک خواهند کرد تا اولین ارتباط آخرین ارتباط نباشد.
5- کارآفرینی در فناوری اطلاعات و ارتباطات
تحولاتی که در سالهای اخیر در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بوجود آمده است و عصر اطلاعات را شکل داده و همچنان پیش میتازد و در جوامع و فرهنگها دگرگونی ایجاد، مرهون تلاش افراد بسیاری از جمله کارآفرینان است. کارآفرینان اطلاعات، شرایط عصر اطلاعات را شناخت
ه و با کارآفرینی خود ملزومات این عصر را پیدا کرده و با شیوههای خاص خ
ود آن را ایجاد میکنند حتی بروز عصر اطلاعات هم از نتایج کارآفرینی است. اینترنت بزرگترین و قویترین شبکه ارتباطی دنیا، نمونهای روشن از کارآفرینی است. در طول تاریخ کدام یک از کارآفرینان توانستهاند نیازی را کشف کنند که پس از رفع آن تحوّلی در کل دنیا
داده و بستری برای کارآفرینی سایر افراد ایجاد نمایند. شایسته است این کارآفرینی که خود بستری برای کارآفرینی دیگران شده است را ابرکارآفرینی بنامیم در سالهای اخیر نمونههای بسیاری از کارآفرینی در اینترنت به ثبت رسیده است، از آنجایکه تاکنون چنین شبکه عظیمی در تاریخ بشر وجود ندا
شته است. زمینههای فعالیت در آن بکر بوده و فرصت برای نوآوری و خلاقیت بسیار است. شرکتهای اینترنتی و شرکتهای Com در چند سال اخیر ایجاد، و به سرعت رشد کردند.
شرکتهایی مانند Yahoo، ebay،Amazon و دیگران در مدت کوتاهی توانستهاند ارزش بسیاری را کسب نمایند. آمارها نشان میدهد که در طی 5 سال آخر قرن گذشته ارزش برخی از این شرکتها بیش از 200 برابر شده است درحالیکه میزان رشد سودآوری آنها کمتر از 10 برابر بوده است. کارآفرینی در اینترنت به این موارد خلاصه نمیشود و موارد بسیاری خصوصاً در زمینه نرمافزارهای مبتنی بر شبکه و همچنین محتویات شبکه وجود دارد. کارآفری
نی در شیوههای جذب مشتریان اینترنتی، بازاریابی اینترنتی، همکاریها و شبکههای مجازی، الکترونیک، واقعیت مجازی، آموزش و کار از راه دور و … همه و همه گستردگی کارآفرینی در عصر اطلاعات را نشان میدهند.
بازار گسترده اینترنت فرصت خوبی برای صادرات نرمافزار است. اینترنت شبکه
ای مجازی است که تا حد زیادی مستقل از محل می باشد. این شبکه بازاری بدون مرز است که میتوان به راحتی در آن تجارت نمود. درخشش شرکتهای اینترنت
ی فرصت مناسبی برای صادرات نرمافزار است. برای این منظور میبایست افراد کارآفرین با ایدههایی نو، شرکتهایی اینترنتی را تاسیس کنند و پس از مدتی که ارزش فوقالعادهای یافتند آنها را بفروشند. همانطور که گفتیم سودآوری این شرکتها اهمیت زیادی ندارد بلکه فروش آنها منبع درآمد و در نتیجه صادرات نرم افزاری خواهد بود.
«کار آفرینی موتور توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات است» با کارآفرین
ی است که نیازها شناخته میشود و با رفع نیازها پیشرفت حاصل میشود. کشورهای پیشرفته به این دلیل پیشرفتهاند که در فناوری پیشرفت کردهاند و توسط آن، هم اقتصاد جهان را در اختیار گرفته، هم قدرت نظامی شدهاند و هم فرهنگ جهان را به سوی خواستههای خود هدایت میکنند. کارآفرینی اطلاعات در سطوح مختلف الف- سختافزار ب- نرمافزار
ج- اطلاعات د-ارتباطات هـ- کاربرد، انجامپذیر است.
در هریک از این سطوح فرصتهای بسیاری برای کارآفرینی وجود دارد. که نیازمند حمایت مراکز سرمایهگذاری و تلاشهای کارآفرینانه است. کارآفرینی در حوزه اطلاعات بسیار راحتتر و عملیتر از کارآفرینی در سایر حوزههاست. به عنوان مثال در حوزه نیروگاه هستهای به دلیل کاربرد محدود، ایدههای کمتری وجود دارد و به علاوه سرمایهگذاری فوقالعاده زیاد و درص
د امکانپذیری کم، مانع هر فعّالیت کارآفرینانه است و درحالیکه در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات که درهمه جا گسترده شده است، ایدههای بسیاری خلق میشود و میزان سرمایهگذاری مورد نیاز که ایدهها را به نتیجه برسانند چندان زیاد نیستند. بنابراین کارآفرینی اطلاعات به راحتی انجام میشود و این خود دلیلی بر سرعت نمایی رشد فناوری اطلاعات است.
6- نتیجهگیری
ملاحظه شد که فناوری اطلاعات و ارتباطات تحولات زیادی در کلیه فعالیتهای اجتماعی ازجمله کارآفرینی بوجود آورده و به عنوان مهمترین ابزار کارآفرینی مدرن مورد توجه قرار گرفته است. همچنین کارآفرینی در فناوری اطلاعات پهنه وسیعی برای فعالیت دارد. کارآفرینی لازمه توسعه فناوری و توسعه فناوری بستر کارآفرینی است. براین اساس اهّمیت نقش بسترسازی کارآفرینی و وظیفه دولت مشخص میشود. دولت باید بستر کارآفرینی در حوزه فناوری اطلاعات که همان شبکههای ارتباطی و اطلاعاتی میباشد را توسعه دهد و تقویت کند و امکان دسترسی آسان همگان به این شبکهها را فراهم نماید. ضمن اینکه فرهنگ استفاده از شبک
هها را ایجاد کرده و گسترش دهد و قوانین و مقررات لازم را تدوین و اجرا نماید.
فرار مغزها که خصوصاً در فناوریهای نو بیشتر رایج است، از نتایج ضعف کار
آفرینی در کشورهای در حال توسعه است. بسیاری از نیروهای تحصیل کرده این کشورها، صرفاً علمی بار آمده و تربیت شدهاند و باید توسط دیگران مدیریت شوند؛ افرادی هم که شخصیت کارآفرینی دارند بستر کارآفرینی را در این کشورها نمییابند. جالب اینکه تمرکز کشورهای توسعه یافته بیشتر بر فعّالیتهای کارآفرینانه تربیت نیروهای داخلی خود در این حوزه است و از این طریق نیروهای متخصص خارجی را بکار میگیرند و در راستای اهداف خود از آنان بهرهبرداری میکنند. کارآفرینان میتوانند مشاغلی در لبه تکنولوژی برای متخصصین داخل کشور ایجاد کنند و در اثر رضایت شغلی که بوجود میآورد علاوه بر کلیه مزیتهای کارآفرینی از فرار مغزها نیز جلوگیری نماید.
دولت باید علاوه بر ایجاد بسترهای سختافزاری و نرمافزاری فناوری اطلاعات
و ارتباطات و رفع موانع آن، زمینههای حمایت از فعالیت کارآفرینان را فراهم کند، نهادهای سرمایهگذاری لازم را تاسیس نموده و با نهادهای آموزشی، پژوهشی و انکوباتورها به صورت هدفدار افراد بالقوه کارآفرین متخصص را شناسایی کرده و کارآفرینی را در آن
ها به فعلّیت برساند و از مزیتهای این انسانها متعهد در پیشبرد اهداف کشور بهره بگیرد.
دولت در بند ب تبصره 11 ماده واحده قانون بودجه سال 80 مبلغ 5/1 میلیون تومان وام خود اشتغالی برای جوانان در نظر گرفته است. واقعیت این است که بسیاری از جوانان بیکار مشکلشان داشتن این مبلغ نیست بلکه مشکل آنها نداشتن راهحل یا آماده نبودن بسترهای کارآفرینی است. چقدر مناسب است که در سالهای آتی دولت بودجه را با هدایت صحیح صرف بسترسازی فعّالیتهای کارآفرینانه نماید و از این طریق در فناوریهای نو به خصوص فناوری اطلاعات و ارتباطات ایجاد اشتغال کند.
دانلود مقاله تب بی دوام گاوی word دارای 18 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله تب بی دوام گاوی word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله تب بی دوام گاوی word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
تب بی دوام گاوی
واژه شناسی : (Terminology)
در زبان و ادبیات انگلیسی واژه bovine هم اسم و هم صفت است، البته در جمله بیشتر جایگاه صفت دارد و به معانی ذیل به کار می آید :
1) صفت نسبی گاو، یعنی گاو (Pertaining to Bos)
2) گاو مانند- گاو منش- معانی مجازی آن یعنی : کندذهن و آهسته
3) به هر یک از گونه های جنس Bos از نشخوارکنندگان تهی شاخ را Bovine می گویند.
واژه ephemeral در زبان و ادبیات انگلیسی دارای چهار معنی تقریباً مرتبط با هم می باشند که عبارتند از :
1) تک روزه – یک روزه
2) موقت – کوته زمان
3) ناپایدار- گذرا- بی دوام
4) چند روزه- کوته زی
5) در حشره شناسی به معنی گونه هایی که از راسته بالداران اِفمروپترا که از چند ساعت تا چند روز بیشتر عمر نمی کنند که به این حشرات کوته زی همچنین mayfly هم گفته می شود.
پس معادلهای واژه شناسی این بیماری عبارتند از
:
تب بی دوام گاوی- تب سه روزه گاوی- بیماری سه روزه گاوی- تب گذرای گاوی- اما در این مجموعه، بیشتر از اختصار زبان انگلیسی آن یعنی BEF اس
تفاده می شود.
تعریف : (Definition)
تب بی دوام گاوی (BEF) یک بیماری ویروسی، بندپابُرد (arthropod- borne) همه گیر، غیرواگیردار (non contagious- not transmissible by contact) است که صرفاً در گاو و گاومیش بروز می کند. مشخصه بیماری بروز ناگهانی تب، افسردگی، جمود مفصلی و لنگش است. نکته بسیار جالب و منحصر به فرد در BEF این است که، شدت بالینی بیماری با بهبود سریع متعاقب علایم بالینی در اکثر حیوانات تحت تأثیر واقع شده (affected animals)، ناسازگار و متناقض است.
– سبب شناسی : (Etiology)
ویروس BEF ، یک رابدویروس آربوویروسی که از نظر تیپ گونه ای جنس افمروویروس (Ephemerovirus) است. ویروس مذکور یک ویروس RNA دار یگانه، حساس به اتر و دارای پنج ساختمان پروتئینی(G Protein) است. افمروویروس از نظر پادگنی با حداقل سه ویروس غیربیماریزا برای گاو، دارای قرابت است، که این سه ویروس عبارتند از : کیم
برلی، بیریمه و ویروس رودخانه آدلآید، و همچنین دو ویروس دیگر که در گاو بیماری شبه تب بی دوام گاوی ایجاد می کنند، که این دو ویروس کوتون کان در آفریقا و پوچونگ در مالزی است. ارتباط پادگنی ویروس BEF با سایر رابدوویروس هایی که در گاو ایجاد عفونت می نمایند دارای اهمیت می باشد، زیرا که این رابدو ویروس ها موجب افزایش پاسخ پادتنی در گاو متعاقب BEF بالینی می شوند. محافظت زودگذر بر علیه BEF می تواند ناشی از ویروس های آکابان، آینو و سایر آربوویروس ها باشد، بدین معنی که عفونت این چنین آربوویروسی می تواند دام را بر علیه BEF به صورت موقتی ایمن نماید. این پدیده در ماکرو اپیدمیولوژی بروز تب سه روزه از اهمیت خاصی می تواند برخوردار باشد.
دامنه میزبانی : (Host Range)
علایم بالینی بیماری صرفاً در گاو و گاومیش آبی (Water buffaloes) بروز می کند. اگر چه پادتن های خنثی کننده (Neutralizing antibodies) برعلیه ویروس BEF در گاومیش دماغه امید- Syncerus caffer) گاومیش بومی آفریقای جنوبی) ، گونه های گوزن و آنتلوپ آفریقایی و گوزن استرالیایی دیده شده است پادتن های BEF می تواند در حیوانات کوچک آزمایشگاهی، متعاقب تزریق وریدی و زیرجلدی هم ایجاد شوند.
گسترش جغرافیایی : (Geographic Distribution)
گسترش جغرافیایی در جهان :
تب سه روزه اولین بار در سال 1906 در آفریقای جنوبی شناخته شد، ا
گر چه قبل از این تاریخ در سال 1867 به صورت خلاصه توسط شووین فورث (Schweinfurth) توضیح داده شده بود، بصورتیکه در سال 1895 در مصر تب سه روزه اعلام شده بود. بیماری امروزه در یک کمربند پهنی در مناطق حاره، تحت حاره و معتدله وجود دارد، که در کشورهای سه قاره آسیا، آفریقا و استرالیا و همچنین بیماری شبیه به این، بعنوان تب اپی زئوتیک گاوی در ژاپن بروز می کند. کشورهایی که در دو طرف استوا در دو قاره آسیا و آفریقا قرار دارند و تب سه روزه در آنها گزارش شده است عبارتند از :
سوریه، فلسطین اشغالی، عراق، ایران، پاکستان، هند، بنگلادش، مناطق جنوبی و مرکزی چین، جنوب ژاپن، جنوب شرقی آسیا تا استرالیا این نوار کشیده می شود. تاکنون بیماری از اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی، نیوزیلند و جزایر حوزه اقیانوس آرام گزارش نشده است.
گسترش جغرافیایی در ایران :
تا قبل از پدیده ال نینو و لانینو، تب سه روزه بصورت همه گیری های کانونی (Focal outbreaks) منحصراً در استان های فارس و ایلام گزارش می گردید. در سایر نقاط کشور بصورت موارد استثنایی و منفرد و یا اینکه در اصل هم تشخیص داده نمی شدند. اصولاً تشخیص موارد انفرادی BEF دشوار است و اولین گام در تشخیص بیماری تب سه روزه، داشتن آگاهی های
لازم همه گیری شناسی، بالینی و تشخیص افتراقی توسط کلینیسین ها می باشد (بویژه در مناطق پرخطر BEF ).
اما در سال جاری (فصل تابستان سال 81) علاوه بر استان فارس همه گیری هایی در استانهای تهران، قم، خراسان و یزد و خوزستان بروز کرده است.
انتقال : (Transmission)
بیماری تب بی دوام گاوی می تواند به صورت تجربی در گاو و صرفاً
از راه تزریق، وریدی ویروس BEF ایجاد شود. چون ویروس ارتباط نزدیک با بخش پلاکت- لکوسیت خون دارد، از این رو تزریق زیرجلدی یا داخل عضلانی در ایجاد تجربی بیماری ناموفق است. شواهد همه گیری شناسی دلالت بر این امر مهم می کنند که ویروس BEF در طبیعت تنها از طریق نیش حشرات گسترش می یابد. حشرات می توانند عفونت را در طی یک هفته بعد از خونخواری از دام های آلوده منتقل کنند. از نظر مخزن (reservoir) در بین حیوانات، تاکنون
غیر از گاو، هیچ حیوان دیگری بعنوان مخزن مشخص نشده است بیماری از طریق تماس مستقیم دام با دام، آئروسل، ترشحات بدن دام بیمار، و حتی انتقال و یا تزریق اگزودا و ترشحات دام های بیمار به دام سالم، صورت نمی پذیرد. به عبارت دیگر یک بیماری عفونی غیرواگیردار (non contagious) است و تنها راه انتقال بیماری از طریق نیش ناقلین (Vector's) است.
انتقال بیماری عمدتاً مستقل از نقل و انتقالات دامی است. BEF از طری
ق منی و تلقیح داخل رحمی هم انتقال پیدا نمی کند.گوشت نمی تواند یک منبع خطر برای انتقال بیماری باشد، زیرا ویروس در PH حدود 5 کاملاً غیرفعال می شود. این درجه اسیدیته در لاشه گاو، سریعاً پس از کشتار بوجود می آید. نکته مهم دیگر این است که ضدعفونی (جایگاه، بدن دام و ;) بهیچ وجه نقشی در کنترل انتقال بیماری ندارد.
همه گیری تب سه روزه در تابستان، در مناطق معتدله، سه قاره آفریقا، آسیا و استرالیا بروز می کنند و با شروع فصل سرد، این همه گیری ها کاملاً ناپدید می شوند. در آفریقا، چین و استرالیا بیماری تب سه روزه سریعاً در فواصل طولانی منتقل می شود اما همیشه جهت آن بصورت گریز از خط استوا است. این حرکت ماکرو اپیدمیولوژی BEF عمدتاً به جمعیت حشرات ناقل و همچنین نیرو و جهت بادهای بیش ورز (Prevailing winds) بستگی دارد، که در فاصله کوتاه مدت زمانی، به دلیل تبعات پدیده های ال نینو و لانینو، توده های حشرات ناقل فواصل مکانی طولانی را طی می کنند. (در شرق آفریقا در فاصله 24 ساعت تا 700 کیلومتر جابجایی برای ناقلین تب دره ریفت، گزارش شده است.) در شرق آفریقا بویژه کنیا همه گیری های تب سه روزه م
تعاقب باران های سیل آسا گزارش شده است.
در سالهای اخیر، علیرغم اینکه کارهای علمی و پژوهشی در سطح وسیع برروی ناقلین BEF شده است، لیکن هنوز به درستی و به شکل واضح لیست ناقلین تب سه روزه مشخص نشده است. اما احتمالاً پشه های جنس آاِدس، کولکس، آنوفلس و پشه ریز نیش زن، از خانواده سراتوپو گوینده یعنی جنس کولیکوئیدس (biting midge) بعنوان ناقل بیولوژیکی در استر
الیا مشخص شده اند. بدین سان که ویروس BEF از پشه های جنس کولیسین و آنوفلین در استرالیا و جنس کولیکوئیدس در آفریقا و استرالیا جدا شده است. نهایتاً دو دلیل عمده که مؤید این نکته است، که این بندپایان بعنوان ناقلین اصلی ویروس BEF مطرح می باشند، عبارتند از :
1) ایجاد بیماری تجربی BEF تنها از طریق تزریق وریدی خون کامل یا بخش لکوسیت خون دام آلوده صورت می پذیرد.
2) عدم وجود ویروس در ابتدای ویرمی در مایع لنفی دام بیمار
دوره کمون : (Incubation Period)
دوره کمون بیماری 4-2 روز، اگر چه ممکن است تا 10 روز هم طول بکشد. این زمان بستگی به سویه و میزان (dose) ویروس وارد شده به بدن دام دارد. تزاید ویروس به صورت اولیه در سیستم عروقی بدن دام صورت می پذیرد. تحت شرایط همه گیری BEF ، ابتلا یک یا چند مورد شاخص «Index Case(s) » در گله گاو بروز می کند و متعاقباً بعد از متوسط
یک هفته موج اصلی بیماری BEF در گله حادث می شود. اوج زمان ویرمی معمولاً 24 ساعت قبل از بروز علایم تب است.
Index Case(s) main wave of cases in a herd
موج اصلی موارد BEF در گله مورد یا موارد شاخص BEF
علایم بالینی : (Clinical Signs)
گوساله ها کمترین تأثیر بالینی را از BEF نشان می دهند، بدین سان که کمتر از 6 ماهگی هیچگونه علایم بالینی را نشان نمی دهند. گاوهای شیری، گاوهای نر با شرایط بدنی خوب و مناسب و تلیسه ها و گاوهای چاق بیشترین تأثیر را از ویروس BEF می پذیرند. در گروه سنی 6 ماهگی تا 2 سالگی بیشترین موارد ابتلا مشاهده می شود. اصولاً در اکثر موارد، بیماری تب سه روزه یک بیماری حاد است. علایم بیماری بسیار آشکار و کاملاً شدید است.
پس از اینکه مورد یا موارد شاخص بروز کرد، متعاقب آن پس از یک هفته، موج اصلی تب سه روزه در گله شایع می شود. اولین علایم بالینی تب ناگهانی C 5/41-40 ، بصورت دو مرحله ای و گاهی هم سه مرحله ای معمولاً 18-12 ساعت طول می کشد. سایر علائم مع
مولاً متعاقب چند ساعت پس از کاهش و ناپدیدشدن تب در اکثر گاوها بروز می کند. قطع اشتها و کاهش شدید شیر حادث می گردد. یبوست شدید در بعضی از دام ها و اسهال در سایر دامهای دیگر دیده می شود. افزایش میزان تنفس و ضربان قلب به همراه ترشحا
ت غلیظ و چسبنده در بینی و ترشحات سروزی آبکی از چشم، از علایم بارز BEF است.
سایر علایم عبارت است از :
ـ لرزش عضلانی و تکان دادن مستمر سر حیوان
ـ آماس و تورم در شانه ها، گردن و پشت دام
ـ علایم عضلانی در روز دوم آشکار می شود که با جمود شدید عضلات و مفاصل توأم با ضعف در عضلات اندام های حرکتی
ـ لنگش در چهار اندام حرکتی دام که نظیر لامینیت حاد، دام اندام های حرکتی را در زیربدن خود جمع کرده و بصورت متناوب وزن بدن را برروی این اندام ها جابجا می کند. (به دلیل درد در مفاصل اندام های حرکتی)
ـ حدوداً در روز سوم تب فروکش نموده و دام شروع به خوردن و نشخوارکردن می کند، اما لنگش و ضعف عمومی برای 2-3 روز دیگر ادامه می یابد.
طاعون گاوی (Rinderpest) RP یک بیماری ویروسی واگیردار است که درگاو و گاو میش اهلی وبعضی حیوانات وحشی بوجود میآید . این بیماری با تب زخمهای دهانی اسهال و نکروز غدد لنفاوی و مرگ ومیر زیاد مشخص میشود ظاهر میشود. علت شناسی(سبب شناسی)Etiologyویروس طاعون گاوی تنها ویروس دارایRNA تک رشته ای است از خانواده بارا میکسوویریده ازجنس موربیلوویروس هاست. این ویروس با ویروسهای : دیستمپر وسرخک انسان وطاعون نشخوارکنندگان کوچک و موربیلو ویروس پستانداران دریائی وابستگی
ایمنی دارند. ویروس طاعون گاوی فقط یک سروتیپ دارد ولی ویروس مزرعه ( وحشی ) آن واگیری شدید وگسترده ای دارد که بآسانی به دامهای حساس منتقل میشود. ویروس طاعون گاوی در مقابل نورآفتاب حساس است و از بین میرود بنابراین بایستی واکسن های تولیدی در شیشه های تاریک قهوه ای رنگ نگهداری شوند . این ویروس در لایه های خونی نازک بعد از دو ساعت غیر فعال میشود. در رطوبت بالا و یا خشکی سریعا” غیر فعال میشود. در مقابل حرارت
حساس است بنابراین در زمان لیوفیلیزه و حل شدن ویروس ها بایستی در شرایط خنک نگهداری شوند . درصورتیکه و-اکسن لیوفیلزه برای مدت طولانی ذخیره میشود در 20- درجه سانتیگراد بایستی نگهداری شود از شرایط مهم نگهداری واکسن است که میتوان آنرا تا چند سال نگهداری کرد . واکسن در آب خالص پتاسیل خود را سریعا” از دست میدهد برای نگهداری واکسن بایستی از سرم فیزیولوژی یا محلول 9 در هزار نمک استفاده کرد در محلولهای مولاریون سولفات متراکم پایداری ومقاومت ویروس در مقابل حرارت بیشتر میشود.
طرز انتقال طاعون گاوی در سال 1754 بعنوان یک بیماری واگیردار شناخته شد درآن زمان ترشحات محتوی جرم ویروسی را در دامهای ألوده با شکاف دادن زیر غبغب دام تزریق می کردند . برای بدست آوردن ویروس در سال 1899 یا تسویه ترشحات از جرم میکروبی از تر
شحات دامهای آلوده ویروس تهیه می کردندو به گله ها برای یکبار تزریق میشد یک یا دو روز قبل از مشاهده علائم کلینیکی پارتیکل ویروسی به مقدار زیادی از ترشحات ومدفوع خارج میشود و 8تا 9 روز بعد ار مشاهده علائم کلینیکی مقدار زیادی ویروس در این ترشحات ومواد خروجی از بدن وجود دارد. ویروس بطور مستقیم یا غیر مستقیم توسط دام آلوده یا لباس کارگران درتماس با دام آلوده ووسائل ویا ازطریق کود و آب پخش میشود . انتقال وپخش ویروس بوسیله باد و هوا به فاصله زیاد ثابت نشده ولی در فاصله کم از طریق باد وهوا نیز ویروس منتقل میشود . در آفریقا بیشتر واگیریها توسط کوچ گله های گاو آلوده در مناطقیکه بدنبال آب و علف بوده اند ایجاد میشد
ه این گله های آلوده فاصله های زیادی را درافریقا طی میکنند ( مثل گوسفند وبز عشایری در ایران ) گسترش بیماری در آفریقا از این طریق میباشد تنها سروتیپ ویروس که وجود دارد برای تهیه واکسن برای پیشگیری و نجات دامهای حساس استفاده میشود. انتقال بیماری در دامها بصورت عمودی ( Vertical) نیست . همچنین توسط بند پایان انتقال نمی یابد (Noarthropodvector) بنابراین براحتی میتوان بیماری را ریشه کن کرد و ویروس را از بین برد. (Strainfield) با سویه ویروس مزرعه دارای مدت زیادی است بطوریکه سبب واگیری وشیوع شدید در دامهای حساس میشود وموجب مرگ ومیر زیاد میگردد . سویه دیگر آن بنام (Milder Strain) تمایل به باقیماندن در ناحیه آلوده دارد وآنهم بعلت عدم شناخته شدن بیماری است که علائم ظاهری ندارد مگر باسرولوژی رل میزبان های مختلف در تداوم ویروس وبیماری در گله اهمیت دارد این میزبانها عبارتند: گاو گاو میش اهلی که حساسیت شدیدی در مقابل ویروس دارند. گوسفند و بز که تا مدتی ویروس را نگهداری میکند اما آلودگی ندارد وتنها با سرولوژی میتوان وجود ویروس را درگله مشخص کرد بعضا” علائم تحت درماتگاهی نیز دارند ولی بیماری را به سایر حیوانات منتقل نمیکنند . در هندوستان زمانیکه باساژ آلودگی به مقدار کم برای تهیه واکسن داده اند بیماری را به بوفالو اهلی منتقل میکنند. خوک و خوک پشت خمیده در تایلند وجزیره مالی بطور طبیعی به بیماری طاعون گاوی مبتلا میشوند وتلفات میدهند . خوک اروپائی نیز به بیماری مبتلا میشود وبراثر خوردن گوشت وفرآورده های خام ، خوک وسایر دامها آلوده میشوند و بیماری را ار این طریق به گله های گاو منتقل میکنند اغلب حیوانات وحشی واهلی زوج سم به بیماری مبتلا میشوند .
پخش جغرافیائی بیماری ویروس طاعون گاوی در حال حاضر در هندوستان خاور نزدیک صحرای آفریقا وآنگولا حضوردارد . دامهای حساس شدید در آفریقا بوفالو گوزن وحشی . زرافه . گاوکوهان دار بزکوهی وگاو کوهی . دامهای با حساسیت کمتر : کرگدن وآهو. دامهای وحشی انگولا بوسیله گله گاوها آلوده میشوند و همین دامهای وحشی آلوده سبب آلودکی گاو های دیگرمیشوند بنابراین در صورت عدم وجود طاعون گاوی در گاوها باعث میشود بیماری در طبیعت از بین برود.
دوره کمون دوره کمون بیماری بستگی به سویه (Strain) ویروس مقدار ویروس ، راه ورود ویروس و نحوه درمعرض قرار گرفتن دام در مقابل بیماری متفاوت است از سه تا 15 روز ولی معمولا” 4 تا 5 روز است.
علائم کلینیکی بروز علائم کلینیکی نیز بستگی به Strain ویروس Field یا Milder
وپایداری دام وحالات فیزیولوژیک در مقابل آلودگی دارو بصور ت های فوق حاد . حاد وملایم (Mild) ظاهر میشود . فرم فوق حاد : این فرم در دامهای جوان حساس دیده میشود که فقط با تب 41-40 درجه دیده میشود وبعد از 2 تا 3 روز منجر به مرگ میشود . بعضا” تجمع موکوس در اعضاء دیده میشود. فرم حاد: فرم کلاسیک بیماری است و به این شرح پیشرفت میکند ابتدا ترشحات بینی وچشم همراه با مقدار کمی ویروس قبل از تب دارد .سپس تب F106-104 یا 1/41-40 درجه سانتیکراد.
بینی وچشم ترشحات موکوسی میشود در این حالت لوکوپنی . بی اشتهائی ، بی حالی وپوزه خشک است . 92 و 93: FIG بعدا” تب کاهش می یابد ومیزان ویروس خون وترشحات کاهش می یابد اسهال آبکی یا خونی یا هردو حالت و FIG دهیدراسیون وخشکی پوست لاغری و از پا افتادن دام ودر نهایت مرگ بعد از 6 تا 12 روز.
جراحات جراحات زبان: دردام بیمار متفاوت است بعضی بطور مجزا وبعضی بخوبی با جراحات دیگر جمع شده است . جراحات زبانی با کانونهای خاکستری کوچک شروع میشود سپس بهم دیگر میپیوندند .اپتیلیوم نکروتیک وخاکستری سپس زخم مشاهده میشود وقرمز رنگ و خراشیده میشود. دهان: جراحات برروی لثه ها لب ها وقسمت های نرم و سخت گام . گو
نه وپایه زبان بوجود میاید . جراحات اولیه نکروتیک وخاکستری باندازه سرسنجاق
است سپس یهم میپیوندند وقرمز رنگ وخراشیده وتکه تکه میشوند . مری : دارای نکروزهای قهوه ای و یا لکه های خراشیده. نگاری : شکمبه و هزارلا دارای جراحات کم. شیردان : ادم دار وگرفتگی دارد. روده کوچک: بخصوص در قسمتهای انتهائی ژژنوم جراحات نکروزی بخصوص در پلاکهای پایر و غددلنفاوی ناحیه ایلیاک نکرونیک . مواد داخل روده بهم چسبیده وموکوس دار اپینلیوم این نواحی نکروتیک است . راست روده : قولون دارای دیواره ادمی ودارای خون ولخته های
خونی همراه با موکوس است جراحات دراین ناحیه شدید است . دیواره ها متورم همراه با جراحات ومجتمع موکوس وجراحات برجسته ای در سکوم بهم متصل شده ودارای مرزهائی ازلبه موکوس و راه راه که دراصطلاح به هاشور ببری با پوست ببری یا خطوط گورخری Zebraline نامیده میشود. FIG کبد: ممکن است دارای نقطه های خونریزی همراه با لخته های خون درکیسه ص
فرا باشد.FIG99 ریه : ممکن است آمفبزمی متراکم ودارای نواحی پنومونی باشد.
تشخیص تشخیص نوع طاعون گاوی FIELD در همه سنین ممکن است مشاهد
ه شود زمانیکه شکل حاد بیماری همراه با تب وعلائم کلینیکی وجراحات همراه با شد آسان است در ایتصورت بایستی کلیه دامها و همه سنها را بازرسی ومعاینه کرد. وآنرا از بیماری BVD.MD که معمولا” در سن 4 تا 24 ماه اتفاق می افتد تفکیک کرد .
نمونه های آزمایشگاهی زمانیکه تب از بین میرود و یا اسهال متوقف میشود میزان ویروس درترشحات وخون ومدفوع کاهش می یابد برای دنبال کردن ویروسی بایستی زمانیکه تب بالاست از دام زنده نمونه جمع آوری کرد در اینجا میتوان خون هپ
اریته در کنار یخ برای جداسازی ویروس تهیه کرد. ازبافتهای نکروتیک وجراحات وسواپ تهیه شده از ترشحات وغدد لنفاوی سطحی نیزمیتوان ویروس جدا کرد( برای تهیه غدد لنفاوی میتوان بیوپسی یا آسپیره کرد.) این نمو نه ها بایستی در کنار یخ ارسال شود
دانلود مقاله ناکامی مدیریت دانش در سازمانها word دارای 4 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله ناکامی مدیریت دانش در سازمانها word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله ناکامی مدیریت دانش در سازمانها word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
ناکامی مدیریت دانش در سازمانها
پیمان اخوان
مصطفی جعفری
چکیده
مقوله دانش و مدیریت دانش رفتهرفته جای خود را در سازمانها باز میکند. امروزه مدیران سازمانها میدانند ماشینآلات، تجهیزات و ساختمان را نمیتوان اصلیترین دارایی یک سازمان به حساب آورد. آنچه به عنوان دارایی مهم هر سازمان به شمار میرود، دانش سازمانی است و مدیریت صحیح برآن باعث کسب مزیت رقابتی برای سازمان و درنهایت پیروز شدن بر رقبا خواهد شد.
مطالب بسیاری در این باره در ژورنالها، کتابها و مجلات مختلف نگاشته شده است ولی آنچه نویسندگان این مقاله را برآن داشت تا به این موضوع (ناکامی مدیریت دانش) بپردازند، خلاء موجود درباره علل ناکامی بعضی شرکتها در این رابطه بود. دانش مهم است و مدیریت دانش از آن مهمتر، هر دو مقولهای لازم و جذابند ولی آیا همواره تلاشهای سازمان جهت مدیریت دانش، با موفقیت همراه است؟ در صورت ناکامی مدیریت دانش در سازمان، ریشه آن را در چه مواردی باید جست و براستی علل اصلی عدم موفقیت سیستم مدیریت دانش در سازمان چیست؟ این مقاله ضمن مطالعه موردی یک شرکت اروپایی به دنبال پاسخی برای پرسشهاست.
مقدمه
امروزه بسیاری از سازمانها دریافتهاند برای کسب موفقیت در دنیای پرچالش رقابتی، به نگرشی یکپارچه و سیستماتیک به دانش درون سازمان خود نیاز دارند. به همین دلیل طی سالهای اخیر، تحقیقات خود را حول محورهایی از قبیل مدیریت بر جریان کسب، حفظ و استفاده از دانش متمرکز کردهاند[1].
بیدلیل نیست که یکی از مدیران ارشد شرکت “هیولت پاکارد” میگوید: “اگر هیولت پاکارد میدانست که چه چیزهایی را میداند، سود دهیاش سه برابر میشد” [2].
درک نقش واقعی دانش در سازمانها ممکن است به یافتن پاسخی برای این پرسش که “چرا برخی سازمانها همواره موفق هستند؟” کمک کند. به مرور زمان انسانها،فناوری، محصولات و خدمات دگرگون میشوند. پس واقعاً چه باقی میماند؟ چه عاملی زمینه ساز تداومی میشود که امکان بقایی پرنشاط را در دنیای پرچالش امروزی به وجود میآورد؟ مطالعاتی که در مورد دانش سازمانی انجام میشود علت پایداری و کامیابی سازمانهای موفق را به خوبی آشکار میسازد.
تام استوارت در سال 1994 طی مقالهای در مجله فورچون، این مسئله را به شرکتها یادآوری کرد که به آنچه میدانند (سرمایه فکری) بیش از آنچه دارند (سرمایه مادی) اهمیت دهند [3]. پس از وی، پیتر دراکر دانش را به عنوان پایههای رقابت در جامعه فراصنعتی معرفی کرد.
استنفورد رومر، دانش را تنها منبع بیپایانی نامید که با استفاده بیشتر، حجم آن بیشتر میشود. شرکتهایی نظیر داوکمیکال و اسکاندیا و مشاوران آی.بی.ام، «مدیران ارشد دانش» و «مدیران سرمایه های علمی» را به استخدام در آوردهاند تا بر سرمایه دانش شرکتها نظارت و مدیریت کنند[4].
دانش را میتوان آمیختهای از تجربیات، ارزشها، اطلاعات موجود و نگرشهای کارشناسی سیستماتیک دانست که چهارچوبی برای ارزشیابی و بهرهگیری از تجربیات و اطلاعات جدید ارائه میکند. دانش، در ذهن افراد شکل میگیرد و در همان اذهان، در مدارک و ذخایر دانش، در رویههای کاری، فرایندهای سازمانی و اعمال و هنجارها مجسم میشود.
مدیران شرکتهای بزرگ از بعضی دوبارهکاریها و گرفتاریهای استفاده از راههای تکراری برای مشکلات تکراری که نیاز به راه حلی جدید دارند و به دلیل عدم وجود سیستم مدیریت یکپارچه دانش در شرکت بروز میکنند، آگاهند و به همین علت به دنبال ایجاد سیستم برای مدیریت دانش سازمان خود هستند. شرکتهای بسیاری در این مسیر موفق شدهاند و به پیشتازی خود ادامه میدهند ولی سازمانهایی نیز علیرغم صرف وقت و هزینه بسیار، ناکام ماندهاند. علل عدم موفقیت سیستمهای مدیریت دانش در این سازمانها چیست؟
معرفی شرکت کالیبرو
شرکت”کالیبرو” یک کمپانی بزرگ اروپایی دارویی با آزمایشگاههای بزرگ و مجهز در سوئیس است که شرکتهای تابعه بسیاری نیز در سطح دنیا دارد. کالیبرو پروژه سیستم مدیریت دانش خود را با عنوان «بلنبلو» معرفی کرد. پروژه «بلن بلو» فراهم سازی یک محیط تحقیقاتی برای توسعه داروهای جدید بود. برنامه این شرکت ایجاد “فروشگاه دانش” و “اتاقهای الکترونیک” برای محقق ساختن هدف مورد نظرخواهد بود. چنین پیشبینی میشد که پروژه «بلن بلو» باعث افزایش اشتراک دانش و در نهایت توسعه سریعتر محصولات دارویی بین 1000 نفر از کارکنان شرکت شود.
جرقه اولیه این ایده (پیادهسازی سیستم مدیریت دانش) در کنفرانسی ایجاد گردید که در سال 1997 برگزار شد. در آن کنفرانس، «پاسکال دلاکارت»، مدیر یکی از آزمایشگاههای بزرگ تحقیقاتی و «سندی مکدونالد» یکی از کارکنان جدید یک شرکت حقوقی ارتباطات با یکدیگر درباره استراتژی مدیریت دانش به گفت گو پرداختند. سندی در آن شرکت حقوقی درگیر اموری از قبیل توسعه شبکههای داخلی اینترانت به عنوان بخشی از سیستم مدیریت دانش آن شرکت بود.
دلاکارت نیز به تازگی کتاب مدیریت دانش داونپورت و پروساک را مطالعه و بسیار راغب بود که چنین سیستمی را در کالیبرو و بهواسطه حجم زیاد دانش موجود در سازمان و عدم وجود نظامی جهت مدیریت آن راهاندازی کند.
«سندی مک دونالد» به عنوان یک نیروی تازهکار، جوان و جویای نام، پاسکال را متقاعد کرد که راهاندازی یک سیستم مدیریت دانش در کالیبرو با توجه به بستر و زیر ساخت آن شرکت، گام بزرگی در توسعه شرکت خواهد بود.
سرانجام پاسکال با اجرای یک نمونه سیستم مدیریت دانش موافقت کرد. سندی یکی از کارکنان پاسکال با نام کارل شوارتز و همچنین یکی از دوستان تازه فارغالتحصیل خود با نام «پل نورث» که او هم در راهاندازی شبکههای داخلی فعالیت داشت ولی رشتهاصلیاش بازاریابی بود را به عنوان همکار خود در تیم مدیریت دانش انتخاب کرد. آنها نام این پروژه را «بلن بلو» گذاشته و کار خود را با مطالعات روی KM و همچنین شرکت در دورههای آموزشی آغاز کردند.
سندی مطمئن بود که اجرای این نمونه چندان بطول نخواهد انجامید و روی همین اصل زمانی خاصی را جهت تحقق آن فیکس و مشخص نکرد. همچنین بودجه جداگانهای نیز به این امر تخصیص پیدا نکرد و پروژه با توجه به درآمد حاصل از آزمایشگاه پاسکال به کار خود ادامه میداد. از آنجایی که اعضای تیم پروژه «بلن بلو» سابقه فعالیت زیادی در شرکت نداشتند، از یک چارت سازمانی برای تشخیص نحوه ارتباطات و تعاملات در شرکت استفاده کردند.
به علت محدودیتهای بودجه و هزینهها، آنها فقط قادر به ملاقاتهای حضوری با افراد در ژنو بودند (توجه داشته باشید که شرکت کالیبرو یک شرکت چند ملیتی با گستره فعالیت در چند کشور مختلف است). برای تشویق دیگر کارکنان کمپانی در مکانهای مختلف، برای شرکت در طرح «فروشگاه دانش» و «اتاقهای الکترونیک»، یک سیستم اینترانت طراحی و توسعه داده شد. هنگامی که با کارکنان رودرو گفت گو میشد، آنها خود را بسیار مایل نشان داده و از اجرای چنین سیستمی ابراز خشنودی میکردند ولی در هنگام اجرا از همکاری سرباز میزدند. اکثر آنان عدم وقت کافی و همچنین فشار ناشی از اولویتهای کاری را از دلایل عدم همکاری خود ذکر میکردند. بعضی از آنان نیز به جهت احتمال برخی تغییرات در فعالیت کاری خود، در مقابل آن مقاومت میکردند. همچنین کارکنان نمیفهمیدند که چرا مدیریت ارشد، خود بهوضوح پروژه را اعلام و درباره آن اطلاع رسانی نمیکند.
با وجود این تیم پروژه «بلن بلو» به فعالیت خود ادامه داده و شروع به تهیه برخی نرمافزارها در جهت پیاده سازی KM کرد. این کار هزینه زیادی را برای شرکت در برداشت چرا که محصولات نرمافزاری خارج شرکت با الزامات و سیستم های داخلی منطبق نبود.به تدریج «سندی» دریافت که تخصص و مهارت لازم در زمینه مقوله مدیریت دانش را ندارد و در بسیاری موارد به اصطلاح کم میآورد.
پروژه بیش از آنچه انتظار میرفت به طول انجامید. ذخیره دانش موجود در سازمان به واسطه عدم همکاری خوب کارکنان و همچنین عدم آشنایی تیم با دانش ارائه شده و مکان ذخیره آنها به خوبی پیش نمیرفت.
تیم پروژه «بلن بلو» اندک اندک دریافت که پروژه بسیار بزرگتر از آن چیزی بود که آنها فکر می کردند و جهت اجرای سیستم مدیریت دانش به حمایت بیشتری نیاز است. 9 ماه پس از اولین فعالیتها، اندک اندک کارکنان جهت ذخیره دانش در پایگاههای معرفی شده تمایل نشان دادند ولی هنوز بیشتر آنان راغب به کار با سیستم های قدیمی بودند. بنابراین، ایده اتاقهای الکترونیک نیز با شکست مواجه شد.
چندی نگذشت که کارل (کارمند شرکت که به عضویت تیم درآمده بود) اعلام کرد که میخواهد به کار اولیه خود برگردد. پاسکال، مدیر شرکت نیز با گماردن شخص دیگری به جای او در تیم پروژه «بلن بلو»موافقت نکرد.
بنابراین، «سندی» و «پل» تنها ماندند، پل نیز به دانشگاه برگشت در حالی که پروژه نمونه هنوز به صورت کامل عملیاتی نشده بود. «سندی» نیز بیانگیزه شده بود و عدم وجود تخصص و مهارت و همچنین گذشت زمان، باعث شد که او نیز پروژه را ترک گوید و بدین صورت پروژه مدیریت دانش شرکت کالیبرو با شکست مواجه شد.
شکست پروژه مدیریت دانش
ایده اولیه پیادهسازی سیستم مدیریت دانش در شرکت کالیبرو به واسطه حضور مدیر شرکت در یک کنفرانس و صرفاً مطالعه یک کتاب بود. پس از آن نیز علیرغم تصمیم مدیر شرکت به پیادهسازی سیستم، خود وی مطالعه عمیقتر و درک بیشتری نسبت به موضوع پیدا نکرد و همین امر موجب شد که در مقاطع مختلف کاری و عدم آشنایی کامل مدیر شرکت با سیستم مدیریت دانش، وی حمایت لازم را از پروژه بهعمل نیاورد و عملاً پروژه در زمانهایی که حمایت مستقیم مدیریت ارشد را نیاز داشت، بدون حامی باقی بماند. بنابراین، عدم تعهد و حمایت مدیریت ارشد و همچنین عدم آشنایی وی با ابعاد پروژه سهم بزرگی در شکست پروژه سیستم مدیریت دانش شرکت کالیبرو داشت.
از دیگر عوامل شکست پروژه میتوان به انتخاب نادرست فردی تازهکار و کمتجربه جهت رهبری تیم مدیریت دانش شرکت کالیبرو اشاره کرد. مدیریت شرکت با انتخاب سندی مک دونالد به عنوان مدیر پروژه پیادهسازی سیستم مدیریت دانش در سازمان، اشتباه بزرگی را مرتکب شد زیرا سندی علی رغم علاقه و تمایل زیاد به انجام کار، فاقد تخصص، تجربه و مهارت لازم درباره مدیریت دانش بود و همین کمبود باعث شد تا وی در مقاطع زمانی مختلف بهدلیل عدم توانایی نتواند پروژه را کنترل و مدیریت کرده و از بحرانها عبور کند.
متاسفانه افرادی که به عنوان اعضای تیم مدیریت دانش انتخاب شدند نیز فاقد صلاحیت لازم بودند. آنها نیز افرادی ناآگاه و کم تجربه درباره ابعاد مدیریت دانش بودند. نکتهای که نبایستی از آن غافل شد، تعداد افراد درگیر و همچنین تعداد افرادی است که از خود سازمان جهت این کار انتخاب شدند. کل تیم مدیریت دانش سه نفر و از این سه نفر فقط یک نفر از اعضای تیم از خود شرکت کالیبرو انتخاب شدند که این یک نفر هم ردهبالای مسئولیتی در شرکت نداشت. همین امر سبب شد که تیم انتخابی، شناخت درستی از سازمان و ارتباطات داخلی آن نداشته باشد و در بسیاری مواقع در هنگام اجرای پروژه به بنبست برسد. همچنین عدم وجود فردی که اختیار و مسئولیت اجرایی بالا در شرکت داشته باشد نیز باعث شد که تیم مدیریت دانش از قدرت مانور کافی در سازمان برخوردار نباشد.
برنامهریزی غلط و پیشبینی نادرست ابعاد پروژه از دیگر عوامل شکست پروژه به شمار میرود. سندی فکر نمی کرد که زمان پروژه اینقدر طول بکشد و با افزایش مدت زمان پروژه، عملاً کنترل پروژه از دست او بیرون آمد. با توجه به اینکه پیادهسازی سیستم مدیریت دانش در سازمانها هزینهبرخواهد بود، لازم است که بودجه جداگانه و مناسب به این امر تخصیص یابد. در شرکت کالیبرو این امر محقق نشد و پروژه با بودجه جاری آزمایشگاه شروع و ادامه یافت. همین امر موجب شد تا پروژه در تنگنای مالی قرار گیرد. زیرا بودجه مستقلی به آن تخصیص نیافته بود.
عدم همکاری کارکنان با تیم مدیریت دانش میتواند از دیگر عوامل شکست پروژه به شمار رود. علت عدم همکاری کارکنان را میتوان در مواردی از قبیل عدم بسترسازی مناسب، عدم مشاهده حمایت صریح مدیریت، فرهنگسازمانی و در نهایت مقاومت در برابر تغییر دانست.
کارکنان هنگامی که دیدند مدیریت ارشد به صورت مستقیم از پروژه حمایت نمیکند و اولویت چندانی برای آن قایل نیست، آنها نیز همکاری نکردند.
فرهنگ سازمانی نقش موثری را در موفقیت پروژههای مدیریت دانش در سازمان ایفا میکند و در شرکت کالیبرو جهت این امر، فرهنگسازی مناسب صورت نگرفته بود. همچنین کارکنان با توجه به نگرانیهای ناشی از تغییرات احتمالی به هنگام پیادهسازی سیستم مدیریت دانش، در مقابل تغییرات مقاومت میکردند و هیچ تمهیدی از جانب مدیریت ارشد و مدیر پروژه برای غلبه بر عامل مقاومت در برابر تغییر انجام نشد. که همین امر یکی دیگر از عوامل شکست پروژه پیادهسازی سیستم مدیریت دانش در شرکت کالیبرو به شمار میرود.
عدم مطالعه کامل سیستم های موجود در سازمان نیز باعث شد هنگام اجرای سیستمهای جدید جهت ایجاد پایگاههای ذخیره دانش، تیم مدیریت دانش به مشکلات عدم تطابق بین سیستم های جاری و سیستم های جدید برخورد کند. برای رفع مشکلات مذکور لازم بود زمان و هزینه زیادی صرف شود. این عامل نیز در شکست پروژه مدیریت دانش نقش عمدهای داشت. عوامل عمده شکست پروژه مدیریت دانش در شرکت کالیبرو بهطور خلاصه عبارتند از:
1- آشنا نبودن مدیریت ارشد با ابعاد مدیریت دانش و الزامات پیاده سازی آن در سازمان؛
2- انتصاب یک فرد تازه کار، کم تجربه و فاقد تخصص در زمینه مدیریت دانش جهت رهبری تیم؛
3- انتخاب نادرست افراد تیم مدیریت دانش؛
4- برنامه ریزی نادرست و پیش بینی نامناسب، جهت اجرای پروژه؛
5- عدم تخصیص بودجه جداگانه جهت پروژه مدیریت دانش؛
6- عدم نهادینه شدن فرهنگ سازمانی جهت پذیرش سیستم مدیریت دانش؛
7- عدم تعهد و حمایت مدیریت ارشد از پروژه؛
8- مقاومت سازمانی در برابر تغییر؛
9- عدم آشنایی و ناتوانی تیم مدیریت دانش در شناخت درست سازمان و ارتباطات سازمانی؛
10- بررسی ناقص سیستم های موجود وعدم تطابق سیستم های جدید با سیستمهای جاری.
نتیجه گیری
امروزه بهخوبی مدیران به اهمیت دانش و مدیریت دانش در سازمانها واقف شدهاند و بسیاری از آنان بدنبال پیادهسازی سیستم مدیریت دانش در سازمان خود هستند.درعین حال آنان نگران این هستند که نتوانند سیستم مذکور را در سازمان خود پیاده کرده و در نتیجه مدیریت دانش در سازمان آنها با شکست مواجه شود. در این مقاله ضمن بررسی اجمالی مدیریت دانش، عوامل شکست پروژه مدیریت دانش شرکت دارویی کالیبرو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. با بررسی نتایج مشخص گردید که عدم حمایت و تعهد مدیریت ارشد، چیدمان نادرست و انتخاب نامناس
ب اعضای تیم مدیریت دانش، برنامهریزی نادرست و پیشبینی نامناسب جهت اجرای پروژه، ع
دم تخصیص بودجه جداگانه جهت پروژه مدیریت دانش، فرهنگ سازمانی، عدم همکاری کارکنان و
مقاومت سازمانی در برابر تغییر از عوامل عمده شکست پروژههای مدیریت دانش به شمار میروند.